İŞ-AİLE ÇATIŞMASININ DUYGUSAL EMEK VE İŞTEN AYRILMA NİYETİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: KONAKLAMA İŞLETMELERİ KADIN ÇALIŞANLARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA

Abstract

ÖZ Küreselleşmenin getirdiği yoğun rekabet ortamında, çalışan-müşteri iletişiminin kalitesi ve müşteri memnuniyeti, işverenlerin ve yöneticilerin üzerinde önemle durduğu konulardan birisi haline gelmiştir. Örgütler, çalışanlardan müşterilere karşı işin gerektirdiği davranışları göstererek iş akışını, örgüt amacına uygun bir şekilde gerçekleştirmelerini beklemektedir. Aynı şekilde bireyin birlikte yaşadığı aile fertleri de kendisinden ev ortamına uygun davranmasını ve huzurlu bir aile düzeni sağlamasını beklemektedirler. İş ve aile hayatı olmak üzere yükümlülüklere sahip olan bireyler bazen bu sorumlulukların baskısına dayanamayarak roller arasında denge sağlayamamakta ve iki farklı ortamda olan herhangi bir durumu diğerine yansıtabilmektedirler. Bunun sonucunda ise birey aynı ortamı paylaştığı kişilerle çatışma durumuna düşebilmektedir. Ayrıca çatışma durumu, bireylerde işten ayrılma niyetine de neden olabilmektedir. Bu çalışma, iş-aile çatışmasının duygusal emek ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışma, İstanbul ili Anadolu Yakası’nda bulunan ve amaçlı örneklem ile belirlenmiş olan Pendik-Kartal-Maltepe ilçelerindeki turizm işletme belgeli otellerde görevli kadınlara yönelik olup 240 çalışan ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda; iş-aile çatışmasının duygusal emek ve işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı bir etkisi olduğuna yönelik bulgulara ulaşılmıştır. Ayrıca iş-aile çatışmasının alt boyutları ile duygusal emeğin alt boyutları arasında ve iş-aile çatışmasının alt boyutları ile işten ayrılma niyeti arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Çalışanların, demografik özelliklerine göre iş-aile çatışması, duygusal emek ve işten ayrılma niyeti değişkenlerinde farklılaşmaların olduğu da tespit edilmiştir. ABSTRACT In an environment of intense competition brought about by globalization, the quality of employee-customer interaction and customer satisfaction have become one of the most important issues for employers and managers. Organizations expect that the employees should carry out workflow by practicing the behaviors required about work against the customers. Likewise, members of the family with whom the individual lives together also expect her/him to behave according to the home environment and provide a peaceful family order. Individuals who have work and family obligations sometimes cannot equilibrate among the roles by not standing up to the pressure of these obligations and they can reflect any situation with two different environments to another one. As a result, the individual may be in conflict with the people who share the same environment. In addition, the conflict situation can lead to intention to quit. This study was conducted to examine the effect of the work-family conflict on emotional labor and intention to leave. This study was performed with 240 employees who were employed in the hotels with tourism operation certificate in Pendik-Kartal-Maltepe districts located in the Asia side of Istanbul and determined by purposeful sampling. As a result of the research; it has been found that work-family conflict has a significant effect on emotional labor and intention to leave. Moreover, it has been found that significant relationships between the sub-dimensions of the work-family conflict and the sub-dimensions of the work-family conflict and intention to leave. According to the demographic characteristics of the employees, there are differences in the variables of work-family conflict, emotional labor and intention to leave.