Turizm Sektöründe Hedef Maliyet Sistemi Üzerine 5 Yıldızlı Konaklama İşletmesinde Bir Araştırma

Abstract

ÖZ Küreselleşme, teknolojik gelişmeler ve rekabet koşullarında yaşanan değişimler işletmelerin faaliyetlerini daha etkin şekilde kontrol etmelerini gerekli kılmıştır. Müşteri istek ve ihtiyaçlarında sürekli değişimlerin yaşanması, aynı ürünü üreten çok sayıda işletmenin varlığı, sermaye maliyetinin artması ve ürün tasarımında yenilik beklentisi işletmelerin sürekliliği üzerinde belirleyici faktörler olarak ön plana çıkmıştır. Bununla birlikte ürün ve hizmet maliyetleri ile faaliyet giderlerinin doğru bir şekilde hesaplanması ve kontrol altına alınması işletmelerin sürekliliğinin güvence altına alınmasında kilit rol oynamaktadır. Ancak otomasyona dayalı üretimin varlığı ile üretim ortamında direkt işçilik payının azalması ve endirekt nitelikteki gider çeşitleri ile tutarlarının artması nedeniyle geleneksel maliyet yöntemleri aracılığıyla üretilen raporlar etkin olamayan yönetsel kararların alınmasına neden olmuştur. Bu durum yöneticilerin maliyet muhasebesi bilgi sistemini sorgulamalarına ve yeni üretim ortamının dinamiklerine uygun bir maliyet hesaplama sisteminin geliştirilmesine zemin hazırlamıştır. 1990’lı yıllardan itibaren ürün ve hizmet üretim maliyetlerinin hesaplanmasında, işletme faaliyetlerine ilişkin maliyetlerin doğru şekilde belirlenmesinde ve işletmede ortaya çıkan maliyetlerin kontrolü ile azaltılması açısından yöneticilere önemli bilgiler sağlaması amacıyla çağdaş maliyet yöntemleri geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı çağdaş maliyet yöntemlerinden biri olan hedef maliyetleme yönteminin bir konaklama işletmesinde uygulanması ile hedef maliyet yönteminin maliyet düşürmede etkili bir araç olarak kullanılıp kullanılmayacağını ortaya koymaktır. Bu amaçla 5 yıldızlı bir konaklama işletmesinin 2019 yılı temmuz ayına ait üretim maliyetleri hedef maliyetleme yöntemi ile belirlenmiştir. Hizmet fonksiyonlarının göreceli olarak önemi 329 otel müşterisine değer analizi uygulanarak belirlenmiştir. Çalışma ile elde edilen bulgular neticesinde konaklama işletmesinin 2020 yılı temmuz ayında hedef kara ulaşabilmesi için endeksi 1’den küçük olan parçalarda 84.000TL maliyet düşürmesi gerekmektedir.

ABSTRACT Globalization, technological developments and changes in competitive conditions have made it necessary for enterprises to control their activities more effectively. Continuous changes in customer requests and needs, the presence of a large number of enterprises producing the same product, the increase in capital costs and the expectation of innovation in product design have come to the fore as determining factors on the continuity of enterprises. However, accurate calculation and control of product and service costs and operating expenses play a key role in ensuring business continuity. However, due to the presence of automation-based production and the decrease in direct labor share in the production environment and the increase in indirect costs and amounts, reports produced through traditional cost methods have led to management decisions that cannot be effective. This provided the basis for managers to question the cost accounting information system and to develop a cost calculation system suitable for the dynamics of the new production environment. Since the 1990s, modern cost methods have been developed in order to provide important information to managers in calculating product and service production costs, accurately determining the costs associated with business activities and controlling and reducing the costs arising in the business. The aim of this study is to determine whether the target costing method, which is one of the contemporary cost methods, will be used as an effective tool in cost reduction by applying the target costing method in an accommodation business. In this context, the production costs of a 5-star accommodation business for July 2019 are determined by the target costing method. The relative importance of service functions was determined by applying value analysis to 329 hotel customers. According to the findings obtained by the study, in order for the accommodation business to reach the target profit in July 2020, it must reduce the cost of 84,000 TL on parts with an index of less than 1.