Kırgız Destanlarında İnanç ve İnanışlar

Abstract

ÖZ Türk kavimleri içerisinde sözlü ve yazılı gelenek bakımından oldukça zengin olan Kırgızların önemli sayılan destanlarını incelemek ve bu destanlardaki inanç ve inanış motiflerini belirlemektir. Böylece Kırgızların inanç ve inanışlarından yola çıkılarak düşünce yapılarını, mimarilerini, edebiyat ve sanat anlayışlarını, giyim ve kuşamlarını, yeme ve içme adetleri gibi birçok konu hakkında bilgi toplamaktır. Tez çalışmasında toplam on sekiz adet Kırgızlara ait destan incelenmiştir. Bu destanlar Kırgızlar için önemli olduğu kadar Türk coğrafyası için de oldukça önemlidir. Bu çalışmanın ikinci bölümünde inanç ve inanış kavramları tanımlanıp, farklılıklar ortaya konularak birbirine karıştırılmaması dikkate alınmıştır. Kırgız destanlarında tespit ettiğimiz inanç motiflerinde İslam dinini net olarak yaşamın her alanında görmekle beraber, İslamiyet’ten önceki inanç sistemlerinin etkileri ve tesirleri de destanlarda görülmektedir. Özellikle Türklerin İslamiyet’ten önce kabul ettikleri inanç sistemlerinden olan kültler, kutsal ruhlar, Gök-Tanrı inancı gibi inanışlar kendilerini destanlarda göstermektedir. “Kırgız Destanlarında İnanç ve İnanışlar” adlı bu çalışmada içerikler tek tek başlıklar halinde verilmiştir. İnanç ve inanış başlıkları ucu açık konular oldukları için bu başlıklarda kendi içlerinde alt başlıklara ayrılmıştır. Ayrılan bu başlıklara örnekler verilerek inanç ve inanış kavramları net bir şekilde açıklanmıştır. Sonuç olarak Kırgız destanlarındaki inanç ve inanışlar yaşadığı döneme ışık tutmakla beraber günümüz hatta gelecek ile bir köprü vazifesi üstlenerek Kırgız toplumunu anlama ve yorumlama konusunda bize kolaylık sağlayacaktır.

ABSTRACT The aim of this thesis is to examine the epics of the Kyrgyz, who are very rich in oral and written traditions among the Turkish peoples, and to determine the faith and belief motifs in these epics. Thus, based on the faith and beliefs of the Kyrgyz, it is to gather information about many subjects such as their mentality, architecture, understanding of literature and art, dressing and dressing, eating and drinking habits. In our thesis study, eighteen epics belonging to Kyrgyz were examined. Since these epics are thought to have an important place for the Kyrgyz, our findings are very important for the Turkish geography. In the second part of this study, the concepts of faith and belief are defined and tried to avoid confusion by revealing the differences. Although Islam is clearly seen in every aspect of life in the belief motifs we have identified in the Kyrgyz epics, the effects and effects of the belief systems before Islam are also seen in the epics. Beliefs such as Cults, Holy Spirits, and the belief of the Sky-God, which are among the belief systems accepted by the Turks before Islam, show themselves in epics. In this study named "Faith and Beliefs in the Kyrgyz Epics", the contents are given under headings one by one.. Since the titles of belief and belief are open-ended topics, these titles are divided into sub-titles. The concepts of faith and belief are clearly explained by giving examples to these titles. As a result, the faith and beliefs in the Kyrgyz epics shed light on the period in which they lived, and they serve as a bridge with the present and even the future, and will facilitate us to understand and interpret the Kyrgyz society.