Öğretmenlerin Duygusal Zekâ Düzeyleri ile Örgütsel Yalnızlık Algıları Arasındaki İlişki

Abstract

ÖZ Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin duygusal zekâ düzeyleri ile örgütsel yalnızlık algıları arasındaki ilişkiyi ortaya koymaktır. Araştırmada, nicel araştırma yöntemlerinden “ilişkisel tarama modeli” kullanılmıştır. Araştırmada örneklem seçiminde basit tesadüfi örnekleme yöntemi kullanılmış ve araştırma örneklemini Karabük ili ve ilçelerinde görev yapan 360 öğretmen oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Wright, Burt ve Strongman (2006) tarafından geliştirilen ve Doğan, Çetin ve Sungur (2009) tarafından Türkçeye uyarlanan “İş Yaşamında Yalnızlık Ölçeği” ve Petrides ve Furnham (2000, 2001) tarafından geliştirilen Deniz, Özer ve Işık (2013) tarafından Türkçeye uyarlanan “Duygusal Zekâ Özelliği Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin okuldaki yalnızlık düzeylerinin toplamda ve alt boyutlarda “duygusal yoksunluk ve sosyal arkadaşlık” düşük düzeyde olduğu saptanmıştır. Duygusal zekâ düzeyleri ise öznel iyi oluş, öz kontrol, duygusallık, sosyallik boyutlarında ve toplamda ortalamanın üstünde çıkmıştır. Diğer taraftan öğretmenlerin okulda yalnızlık düzeyine ilişkin algılarının; cinsiyetlerine, yaşlarına, görev yaptıkları okul türüne, kıdeme ve öğrenim durumlarına göre farklılık göstermediği; okul kademesi ve yaşa göre duygusal yoksunluk boyutunda anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Ek olarak öğretmenlerin duygusal zekâ düzeylerine ilişkin algılarının; cinsiyete, yaşa, okul türüne, kıdeme ve öğrenim durumlarına göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı; cinsiyete göre duygusal zekânın “duygusallık” alt boyutunda farklılaştığı görülmüştür. Öğretmenlerin okulda yalnızlıkları ile duygusal zekâ düzeyleri arasında orta düzeyde negatif yönde bir ilişki tespit edilmiştir. Duygusal zekânın boyutları “öznel iyi oluş, öz kontrol, duygusallık ve sosyallik” ile okulda yalnızlığın boyutları “duygusal yoksunluk ve sosyal arkadaşlık” arasında düşük düzeyde negatif yönlü bir ilişkiye rastlanmıştır. Son olarak duygusal zekânın boyutlarının okuldaki yalnızlığın bir yordayıcısı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak Yapısal Eşitlik Modeli path analizi sonuçlarına göre modelin kabul edilebilir düzeyde uyumlu olduğu görülmüştür. ABSTRACT The purpose of this study is to reveal the relationship between teachers' emotional intelligence levels and their perceptions of organizational loneliness. In the research, relational survey model was used. The study made it possible to collect and analyse quantitative data. In the sample selection of the research, the simple random sampling method was used and the research sampling consist of 360 teachers. In the collection of data, "Loneliness Scale in Business Life" developed by Wright, Burt and Strongman (2006) and adapted to Turkish by Doğan, Çetin and Sungur (2009) and “Emotional Intelligence Trait Scale” developed by Petrides and Furnham (2000, 2001) adapted to Turkish by Deniz, Özer and Işık (2013) were used. As a result of the research, it was determined that the levels of loneliness of teachers at school are low overall and sub-dimensions “emotional deprivation and social friendship”. The levels of emotional intelligence were above average in terms of subjective wellbeing, self-control, emotional, sociability and total. On the other hand, teachers' perceptions about the level of loneliness at school; It does not differ according to their gender, age, type of school, seniority and educational status; it was observed that there was a significant difference in emotional deprivation by school level and age. In addition, teachers' perceptions of emotional intelligence levels; It did not differ significantly according to gender, age, school type, seniority and educational status; it has been observed that emotional intelligence differs according to gender in the “sensuality” sub-dimension. There was a moderately negative relationship between the loneliness of the teacher in school and their level of emotional intelligence. There was a low-level negative relationship between the dimensions of emotional intelligence, “subjective well-being, self- mastery, emotionality and sociability” and “emotional deprivation and social friendship”, which are the dimensions of loneliness at school. Finally, it was concluded that dimensions of emotional intelligence are not predictive of loneliness at school. However, according to the results of the path analysis of the structural equation model, it was found that the model was compatible to an acceptable level.