Muhasebe Hata ve Hilelerinin Oluşmasına Yönelik Meslek Mensuplarının Algılarının Değerlendirilmesi

Abstract

ÖZ Kamu kurum ve kuruluşlarında, özel sektörde ya da çeşitli piyasalarda her işletmede muhasebe departmanı günümüzün olmazsa olmaz bölümlerindendir. Bununla birlikte yapılan işler muhasebeciler tarafından kayıt altına alınırken beraberinde çeşitli riskleri de getirmektedir. Bu risklerin bir kısmını hatalar oluştururken, bir kısmını da bilinçli yapılan hileler oluşturmaktadır. Bu hata ve hilelerin ortaya çıkması ise çoğu zaman yapılan denetimler sırasında açığa çıkmaktadır. Her gün yeni risklerle karşılaşan bu işletmeler ve kuruluşlardaki hata ve hilelerin neden kaynaklandığını tespit edebilmek, muhasebe meslek mensuplarının bakış açısı ile yöneticilerin bu noktada nasıl bir denge taşıdığını anlayabilmek oldukça önem taşımaktadır. Bu çalışma meslek mensuplarının muhasebede hata, hile ve yönetimin sorumluluğu ile ilgili algılarına odaklanmaktadır. Bu kapsamda araştırmanın amacı; muhasebedeki hatalara, hilelere ve yöneticilerin sorumluluklarına ilişkin algıyı; Karabük, Bartın ve Kastamonu illerinde faaliyet gösteren meslek mensuplarının demografik özellikleri açısından değerlendirmektir. Çalışmada bu illerde faaliyet gösteren meslek mensuplarına anket uygulanarak veriler toplanmıştır. Muhasebe meslek mensubu kişilerin cinsiyet ve hizmet süreleri açısından muhasebedeki hatalara, hilelere ilişkin algılarının yanı sıra yöneticilerin hile ve hatalar konusundaki sorumluluklarına ilişkin algılarının da anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir. Ancak meslek mensubu kişilerin yaş açısından yöneticilerin hile ve hatalar konusundaki sorumluluklarına ilişkin algının anlamlı farklılık gösterdiği ortaya çıkmıştır. Buna göre; muhasebedeki hata ve hilelerin önlenmesinde yöneticilerin sorumluluklarının olduğunu, 35 yaş ve altında olan kişilerin, 46 yaş ve üstünde olanlardan daha fazla düşündükleri belirlenmiştir. Ayrıca muhasebedeki hata ve hilelerin önlenmesinde yöneticilerin sorumluluklarının olduğunu lisansüstü mezunu olan kişilerin, lise mezunlarından daha fazla düşündükleri belirlenmiştir.

ABSTRACT Accounting department is one of the indispensable parts of today's public institutions and organizations, in the private sector or in every business in various markets. However, while the work done is recorded by the accountants, it also brings with it various risks. While some of these risks are made up of mistakes, others are made up of deliberate tricks. The emergence of these errors and cheats is often revealed during the inspections. It is very important to be able to determine the causes of errors and frauds in these businesses and organizations that face new risks every day, and to understand how the managers carry a balance at this point with the perspective of professional accountants. This study focuses on the perceptions of professionals about accounting errors, fraud and management's responsibility. In this context, the aim of the research is; perception of accounting errors, frauds and responsibilities of managers; the aim of this study is to evaluate the demographic characteristics of the professionals operating in the provinces of Karabük, Bartın and Kastamonu. In the study, data were collected by applying a questionnaire to the professionals operating in these provinces. It has been determined that the perceptions of professional accountants regarding errors and frauds in accounting in terms of gender and length of service, as well as perceptions of managers’ responsibilities for fraud and errors, do not differ significantly. However, it has been revealed that the perception of the managers' responsibilities regarding cheating and mistakes differs significantly in terms of age. According to this; It has been determined that people aged 35 and under think more than those aged 46 and over that managers have responsibilities in preventing errors and frauds in accounting. In addition, it was determined that postgraduate graduates think more than high school graduates that managers have responsibilities in preventing errors and frauds in accounting.