Süyûtî’nin Beyzâvî Tefsiri Üzerine Yazdığı Hâşiyede Şiirsel Delillerin İncelenmesi - Analitik bir Araştırma

Abstract

ÖZET Özet Araştırmamızın başlığı “Süyûtî’nin Beyzâvî Tefsiri Üzerine Yazdığı Hâşiyede Şiirsel Delillerin İncelenmesi - Analitik bir Araştırma-” olup araştırma, teorik ve pratik olmak üzere iki bölüme ayrılmaktadır. Teorik araştırmada İmam Beyzâvî ve Süyûtî’nin hayatına yer verilirken, araştırmayla ilgili olan şiir ve delil gibi konular ele alınmıştır. Pratik araştırma bölümünde Süyûtî’nin Beyzâvî Tefsiri üzerine yazdığı “Nevâhidü’l-Ebkâr ve Şevâridü’l-Efkâr” adlı hâşiyede yer verdiği deliller üzerinde durulmaktadır. İki bölüm halindeki araştırmamız iki alt başlıktan oluşmaktadır. Birinci Bölüm “Teorik Araştırma” başlığı altında ele alınmış olup dört alt başlıktan oluşmaktadır. Birinci alt başlıkta İmam Beyzâvî’nin hayatı dört alt başlık şeklinde ele alınmaktadır. İkinci alt başlıkta İmam Süyûtî’nin hayatı yer almakta ve üç alt başlıktan oluşmaktadır. Üçüncü alt başlıkta ise şiirin tanımı ve öneminin yanı sıra şâir tabakaları üzerinde durulmaktadır. Son alt başlıkta şiirsel delil ele alınmakta olup o da dört alt başlıktan oluşmaktadır. Bu alt başlıklarda ise şiirsel delilin tanımı, çeşitleri, şiirle ihticac (delil getirme) döneminin başlangıcı ile sonu, Süyûtî’nin delil getirirken izlediği yöntem ele alınmaktadır. Teorik araştırma otuz (30) sayfadan oluşmaktadır. İkinci Bölüm “Delillerin İncelenmesi” başlığı altında ele alınmış olup, Süyûtî’nin Beyzâvî Tefsiri üzerine yazdığı hâşiyede zikrettiği delillerin incelenmesinden ibaret olan analitik bir çalışmadır. Süyûtî, bu hâşiyesinde seksen yedi (87) farklı delil sunmaktadır. Bu bölümde birkaç alt başlık şeklinde delillerin bütün türleri zikredilmektedir. Bu delilleri hâşiyenin değişik yerlerinden toplayıp bir araya getirdim. Onları önem ve çokça zikredilmeleri yönüyle düzenledim ve delilleri iki alt başlığa ayırdım. Her alt başlık da kendi içinde üç alt başlık içermekte olup delillerin düzeni/tertibi şu şekildedir: Dilsel (lügavî), morfolojik (sarf), gramer (nahiv), belağat, edebî ve fonetik deliller. Delillerin incelenmesi; delilin hâşiyede belirtildiği gibi sayfanın üstünde yazılması ve türünün beyan edilmesi şeklinde olacaktır. Ayrıca bir delil herhangi birine nisbet edilmişse, bu durum beyan edilecek. Lügavî kavramlar şerh edilecek, delilin genel manası verilip mahallü’ş-şâhid konusuna değinilecek, belağat, aruz ve kafiye yönü zikredilecek. Faydalı gördüğüm hususları “fâide” başlığı altında zikredeceğim. Dipnotta şairin hal tercemesini zikredip delilin (şâhidin) siyak ve sibakına değineceğim. Böylece tüm delilleri bu şekilde incelemeye çalıştım ve araştırmamız yüz doksan dört (194) sayfadan meydana geldi.

ABSTRACT This research is entitled “ Studying the poetic evidence in Al-Suyuti’s footnote upon the interpretation of Al-Baydawi, an analytical study ”. This study is divided into two parts: a theoretical and an applied study. The theoretical study deals with the translations of Imam Al-Baydawi and Al-Suyuti, and some topics related to the study such as poetry and poetic evidence, while the applied study deals with the evidence that Al-Suyuti mentioned in his footnote upon the interpretation of Al-Baydawi, which is called “"Nwahid al'abkar wa shawarid al'afkar" The study, in its two parts, includes two chapters, the first chapter is entitled “Theoretical Study”, and it includes four sections. The first section: the translation of Al-Baydawi, and it contains four demands, where his translation has been met, the second section deals with the translation of Imam Al-Suyuti, and it is on three demands that includes the translation of Al-Suyuti, the third topic talks about the definition of poetry and its importance, in addition to the ages of poets. While the last section is about the poetic evidence, and it contains four demands that deals with the definition of the poetic evidence and its types, the beginning and end of the protest era, and Al-Suyuti’s approach in his presentation of the evidence. The theoretical study takes place otuz page. The second chapter is entitled “Applied Study”, which is an analytical study of the evidence cited by Al-Suyuti in his footnote upon the interpretation of Al-Baydawi, where he presented nearly eighty-seven assorted evidences. In this chapter there are several sections, which contain all kinds of evidence. I extrapolated them in the footnote and collected their scattered ones, then I arranged them according to the importance and the most frequent, Therefore, I divided them into six sections, and they were as follows; Linguistic, morphological, grammatical, rhetorical, literary and phonetic eviden/ce. The study of the evidence is focused on mentioning its type, writing it at the top of the page as mentioned in the footnote, mentioning its attribution, explaining the linguistic vocabulary and the general meaning, editing the evidence’s position and explaining it, clarifying the rhetorical lesson and then the prosody and rhyme. In addition, if there is a benefit around the evidence, I mention it under the title of “benefit”, and in the margins I define the poet and mention the previous and the next evidence. In this way, I dealt with all the evidences and they came on two hundred and three page.