SOSYAL, SİYASİ ve EKONOMİK YÖNÜYLE LİBYA (1951-1969)

Abstract

ÖZ Libya, Kuzey Afrika’da, Akdeniz’in güney kıyısında bulunan bağımsız bir ülkedir. Doğuda Mısır, güneydoğuda Sudan, güneyde Çad ve Nijer, batıda Cezayir ve kuzeybatıda Tunus ile sınırlanmıştır. Libya’nın nüfusu ülke yüzölçümüne göre küçüktür. Yüzölçümü bakımından dünyada 16. sırada olan Libya’nın nüfusu yaklaşık 6 milyon olup, Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler arasında en geniş sahile sahiptir. Bu sahil, yaklaşık 2.000 km uzunluğundadır. Resmi dil Arapça, dolaşımdaki para birimi dinar ve en önemli şehirler Trablus, Bingazi, Misurata ve El-Baydadır. Libya Krallığı, 24 Aralık 1951’de Libya’nın bağımsızlığından sonra kurulmuştur. Libya’nın Başkenti 1963’e kadar Trablus ve Bingazi, ardından 1963’ten 1969’a kadar El-Bayda idi. Başlangıçta devlet, Libya Birleşik Krallığı olarak adlandırıldı. İsmi 1963’te “Libya Krallığı” olarak değiştirilmiş, federal sistemin kaldırılmasından sonra Libya devleti, merkezi bir yapıya kavuşmuştur. Bu krallık, 1 Eylül 1969’da Muammer Kaddafi liderliğindeki darbeye kadar devam etti. Kral, monarşinin başıydı ve veliaht prensi halefi olarak atayan oydu. Sonuç olarak kralla birlikte önemli bir siyasi güç ortaya çıktı. Hükümetin yürütme aygıtı, Başbakan ve Kral tarafından atanan ancak iki kısımdan oluşan Ulusal Meclis önünde sorumlu bir Bakanlar Kurulu’ndan oluşuyordu. Bu iki kısım Senato ve Temsilciler Meclisi idi. 1954 yılında Libya’da ilk resmi nüfus sayımı yapıldı ve nüfus sayımı sonuçları 1955 yılında açıklandı. Nüfus sayımına göre Trablus Bölgesinde 1.090.830, Barqah Bölgesinde 290.328 ve Fezzan’da 54.438 kişi vardı. 1964’te ikinci nüfus sayımı yapıldı. Ülkenin toplam nüfusunun 1.559.399 kişi olduğu görüldü. 1968’de nüfusun 1.802.000 olduğu tahmin edilirken, askeri darbeden sonraki ilk nüfus sayımı sonuçları, Libya nüfusunu 2.249.237 kişi olarak gösteriyordu. Libya birçok ekonomik güçlükle ve bütçesinde açıklarla karşı karşıya kaldı. Bu da krallığı dış yardıma bağımlı hale getirmiştir. Krallık, petrolün keşfedilmesinden önce herhangi bir doğal kaynağa sahip değildi ve eğitimli insan gücünden yoksundu. Erkeklerin %72’si ve kadınların %95’i bağımsızlık dönemi başlarında cehaletten muzdaripti. Krallık, tüm ekonomik zorluklardan dolayı, tarımsal verimi artırmak ve tarım alanını genişletmek için yatırımları teşvik etmeyi umduğu için tarım sektörüne güveniyordu. Bu çalışmada, 1951’den 1969’a kadar Libya üzerine durulmuştur. Çalışmanın amacı Libya ve toplumsal dönüşümlerini incelemektir.

ABSTRACT Libya is an independent country located in North Africa on the southern coast of the Mediterranean Sea. It is bordered on the east by Egypt, on the southeast by Sudan, on the south by Chad and Niger, on the west by Algeria and on the northwest by Tunisia. The population of Libya is small compared to the area of the country, as it is about 6 million, which is the 16th in the world in terms of area, and it has the widest coast among the countries bordering the Mediterranean, with a length of about 2.000 km. The official language is Arabic, the currency in circulation is the dinar and the most important cities are Tripoli, Benghazi, Misurata and Al-Bayda. The Kingdom of Libya was established after the independence of Libya on December 24, 1951 and its capital were the cities of Tripoli and Benghazi until 1963, then Al-Bayda from 1963 until 1969. It was initially called the United Kingdom of Libya until April 26, 1963 when it was modified to the “Kingdom of Libya”, after the abolition of the federal system that the country came a central. And that kingdom continued until the coup led by Muammar Gaddafi on September 1, 1969, which ended monarchy. The king was the head of the monarchy, and it was he who appointed the crown prince as his successor. As a result, a significant political force appeared with the king and the executive apparatus of the government consists of the Prime Minister and a Council of Ministers appointed by the King, but responsible before the National Assembly, which consists of two chambers, the Senate and the House of Representatives. In 1954, the first official census of the population was conducted in Libya and the results of the census were announced in 1955. According to the census, the Tripoli region was 1,090,830, the Barqah region was 290,328, and Fezzan, was about 54,438 people. Ten years later, the second census was conducted in 1964, when the total population of the country was 1,559,399 people, and in 1968 the population was estimated at 1,802,000 people, while the results of the first census after the military coup showed that the population of Libya was 2,249,237 people. Libya faced many economic difficulties and a deficit in its budget, which prompted the kingdom to depend on foreign aid. The kingdom did not have any natural resources before the discovery of oil, and it lacked trained manpower, while 72% of males and 95% of females suffered from illiteracy upon independence. From all the economic challenges, the Kingdom was relying on its agricultural sector, as it hoped to pump investments into it to increase agricultural yields and expand the agricultural area. In this study, a study was conducted on Libya from 1951 to 1969, the aim of which was to examine the issue of the state and social transformations.