Yönetim Tarzı ve Örgütsel Bağlılığın Presenteizme Etkisi

Abstract

ÖZ Çalışma, son yıllarda örgütsel bir sorun olarak gündemde olan presenteizmin ilgili olduğu değişkenler ile ilişkisini açıklamak amacıyla yapılmıştır. Yönetim tarzı ve örgütsel bağlılığın presenteizm üzerindeki etkisi Marmara bölgesinde yaşayan ve yüksek lisans ya da doktora eğitimi gören aynı zamanda da çalışan bireyler ile yapılan uygulama neticesinde incelenmiştir. Yönetim tarzı presenteizm üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Örgütsel bağlılığın ise presenteizm üzerindeki aracılık rolü etkisi olduğu da görülmektedir. Presenteizm sorununun çözülmesi için bu iki değişkenin presenteizmi nasıl etkilediğinin bilinmesi önemlidir. Bu nedenle presenteizm sorunu özellikle insan odaklı yönetim tarzının uygulanması ile daha etkili bir şekilde çözülebileceği görülmektedir. Görev odaklı yönetim tarzı da kısmen etkili olsa da asıl başarı insan odaklı davranışların arttırılması ile sağlanabilmektedir. Örgütsel bağlılık yönetim tarzından etkilenirken presenteizm üzerinde aracı bir etkiye sahiptir. Bu etki presenteizm davranışını azaltmada örgütlere katkı sağlamaktadır. Presenteizmin azaltılması demek örgütsel olarak devamsızlık maliyetlerini azaltacağı gibi asıl önemli olan maliyetler ise presenteizm davranışının azaltılması ile mümkündür. Üretkenlik kayıplarının azaltılması, performans ölçümlerinde daha sağlıklı sonuçlar alınabilmesi ve iş gören devir hızının azaltılması gibi pek çok sorunun çözümünde presenteizmin azaltılması veya ortadan kaldırılması önemli rol oynamaktadır. Literatürde örgütsel bağlılık ile presenteizmi birlikte ele alan çalışmalar mevcuttur. Yönetim tarzları ile presenteizmin ilişkisini inceleyen az sayıda çalışma vardır. Ancak yönetim tarzı ve örgütsel bağlılığın presenteizm üzerindeki etkisini inceleyen bir çalışma olmaması nedeniyle bu araştırma önem arz etmektedir. Netice itibariyle yönetim tarzı insan odaklı ve görev odaklı olarak ele alınmış ve presenteizme etkisi ayrı ayrı açıklanmıştır. İnsan odaklı yaklaşımın görev odaklı yaklaşımdan presenteizmi azaltmada daha başarılı olduğu görülmektedir. Örgütsel bağlılık ise burada aracı değişken rolüne sahiptir.

ABSTRACT The study was conducted to explain the relationship between presenteeism, which has been on the agenda as an organizational problem in recent years, and the variables it is related to. The effect of management style and organizational commitment on presenteeism has been examined as a result of the application made with individuals living in the Marmara region and studying at the same time as postgraduate or doctoral education. Management style has a direct impact on presenteeism. It is also seen that organizational commitment has a mediating role on presenteeism. In order to solve the presenteeism problem, it is important to know how these two variables affect presenteeism. For this reason, it seems that the problem of presenteeism can be solved more effectively, especially with the application of a people-oriented management style. Although the task-oriented management style is partially effective, the real success can be achieved by increasing human-oriented behaviors. While organizational commitment is affected by the management style, it has a mediating effect on presenteeism. This effect contributes to organizations in reducing presenteeism behavior. Reducing presenteeism will reduce organizational absenteeism costs, and the most important costs are possible by reducing presenteeism behavior. Reducing or eliminating presenteeism plays an important role in solving many problems such as reducing productivity losses, getting healthier results in performance measurements, and reducing employee turnover. There are studies in the literature that deal with organizational commitment and presenteeism together. There are few studies examining the relationship between management styles and presenteeism. However, this research is important because it is a study that examines the effect of management style and organizational commitment on presenteeism. As a result, the management style was handled as people-oriented and task-oriented, and its effect on presenteeism was explained separately. It is seen that the people-oriented approach is more successful in reducing presenteeism than the task-oriented approach. Organizational commitment has the role of mediator variable here.