COVID-19 Pandemisinin Sağlık Çalışanlarının Beslenme Alışkanlıkları Üzerine Etkisi

Abstract

ÖZ Koronavirüs, esas olarak insan solunum sistemini hedef alan başlıca patojenlerden biridir. COVID-19, 11 Mart 2020 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından küresel bir halk sağlığı pandemisi olarak ilan edilmiştir. Sağlık personelleri çalışma ortamının sağlık kurumları olmasından kaynaklı yüksek risk grubunda yer almaktadırlar. Sağlıkçıların virüse uzun süreli maruziyeti, yoğun çalışma temposu, dinlenme sürelerinde azalma sağlık çalışanlarının enfeksiyon riskini doğrudan arttırmıştır. Bu çalışmada COVID-19 hastalığıyla yetersiz beslenmenin ilişkili olduğu düşünüldüğünden yüksek risk grubu olan sağlık çalışanlarının COVID-19 pandemisi döneminde beslenme alışkanlıklarının araştırılması amaçlanmıştır. Çalışma Kırıkkale Yüksek İhtisas Hastanesi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi ve Kırıkkale Ağız ve Diş Sağlığı Merkezinde 18 Ocak-11 Mart 2021 tarihleri arasında sağlık çalışanlarına anket formu uygulanarak gerçekleştirilmiştir. Anket demografik bilgiler, pandemi döneminde beslenme-yaşam tarzındaki değişiklikler, besin tüketim sıklığı, pandemi sırasındaki tüketim durumu ve beck depresyon ölçeği kısımlarından oluşmuştur. Bu dönemde süt, yoğurt, ayranın %20 oranında; sebze tüketiminin %20.3 ve meyve tüketiminin %28 oranında arttığı saptanmıştır. Pandemi döneminde zayıflama diyetlerine devamlılık %73.1 oranıyla büyük ölçüde azalmıştır. Ayrıca çay-kahve tüketimi %30 artmıştır. Çalışmada katılımcıların %32.6’sının pandemi döneminde kilo aldığı, %53.4 ünün uyku düzeninin bozulduğu görülmüştür. Sağlık çalışanları arasında en çok tercih edilen, koruyuculuğuna inanılan besin %76.1 oranıyla sarımsak olmuştur. En çok kullanılan besin takviyelerinin D vitamini (%21.8), C vitamini (%17.5) ve B12 vitamini (%9.8) olduğu görülmüştür. Beck depresyon ölçeği sonuçlarının cinsiyete göre dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Ancak kadınların üzüntülü-yorgun olduklarında erkeklere göre yemek yeme sıklıkları erkeklerden anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu görülmüştür. Sonuç olarak COVID-19 pandemisi sağlık çalışanlarının yaşam şartlarını ve beslenme alışkanlıklarını değiştirmiştir. ABSTRACT Coronavirus is one of the main pathogens that mainly targets the human respiratory system. COVID-19 was declared a global public health pandemic by the World Health Organization (WHO) on March 11, 2020. Healthcare personnel are in the high risk group due to the fact that the working environment is health institutions. Long-term exposure of healthcare workers to the virus, intense work tempo, and reduction in rest periods directly increased the risk of infection of healthcare workers. In this study, it is aimed to investigate the nutritional habits of healthcare workers, who are in the high-risk group, during the COVID-19 pandemic, since it is thought that malnutrition is associated with COVID-19 disease. Our study was carried out in Kırıkkale Yüksek İhtisas Hospital, Kırıkkale University Faculty of Medicine Hospital and Kırıkkale Oral and Dental Health Center between January 18 and March 11, 2021 by applying a questionnaire to healthcare professionals. The questionnaire consisted of demographic information, changes in nutrition-lifestyle during the pandemic, frequency of food consumption, consumption status during the pandemic, and Beck depression scale. In this period, 20% of milk, yoghurt and buttermilk; it was determined that vegetable consumption increased by 20.3% and fruit consumption by 28%. Continuity to weight loss diets decreased greatly by 73.1% during the pandemic period. In addition, tea and coffee consumption increased by 30%. In our study, it was observed that 32.6% of the participants gained weight during the pandemic period, and 53.4% of them had disturbed sleep patterns. The most preferred food among healthcare professionals and believed to be protective was garlic with a rate of 76.1%. The most commonly used nutritional supplements were vitamin D (21.8%), vitamin C (17.5%) and vitamin B12 (9.8%). There was no statistically significant difference between the distribution of Beck depression scale results according to gender. However, it was observed that the frequency of eating in women when they were sad-tired was significantly higher than men. As a result, the COVID-19 pandemic has changed the living conditions and eating habits of healthcare workers.