Mecmû‘a-i Eş‘âr, Süleymaniye Kütüphanesi, Haşim Paşa Yazmaları, Numara: 40 (s. 96-258) (İnceleme-MESTAP Tablosu-Karşılaştırmalı Metin)

Abstract

ÖZ Bu araştırma, Süleymaniye Kütüphanesi, Haşim Paşa Yazmaları, Numara: 40’ta kayıtlı Mecmû‘a-i Eş‘âr isimli şiir mecmuasının (s. 96-258) çeviri yazısının karşılaştırılmalı metninden ve inceleme kısmından oluşmaktadır. Öncelikle araştırmanın konusuna, amacına, önemine ve yöntemine dair bilgiler verildikten sonra araştırmamıza konu olan şiir mecmuasının dış özellikleri, muhteva, dil ve yazım özelliklerine değinilmiş ve mecmuanın incelemesi yapılmıştır. Mecmuada bulunan şiir ve şairlerle ilgili çeşitli bilgiler verilmiş, sayısal veriler tablolarda gösterilmiştir. Ardından mecmuanın ilgili kaynaklardan yararlanılarak karşılaştırılmalı metni hazırlanmış ve karşılaştırılan eser ile mecmua arasındaki farklar dipnotta gösterilmiştir. Mecmuadan ulaşılan bilgiler sonuç kısmında belirtilmiştir. Toplam 258 sayfadan oluşan bu şiir mecmuasında, incelemesini yaptığımız s. 96-258 arasında 1’i Farsça, 9’u Arapça ve 183’ü Türkçe olmak üzere toplam 193 şiir yer almaktadır. Türkçe şiirlerden 22’sinin, başlığında ve mahlas beytinde şairin kimliğine dair bir bilgi yer almadığından, kime ait olduğu tespit edilememiştir. 93 şiirin 15. yüzyıl ile 19. yüzyıl arasında yaşamış 45 şaire ait olduğu tespit edilmiştir. 68 şiirin ise 57’sinin başlığında veya mahlas beyitinde kimliğine dair bir bilgi yer almakla birlikte yapılan divan, divançe ve tezkire taramalarında bu şiirlerin aidiyeti ile ilgili bilgiler kesinleştirilememiştir. 12 farklı nazım şekli, 4 farklı nazım türüyle yazılan bu şiirlerde 4 ayrı bahir ve 10 ayrı aruz veznine yer verilmiştir. 45 tane şiirde hece vezni kullanılmıştır. Arapça ve Farsça şiirler inceleme kısmına dâhil edilmemiştir. Araştırmamızda yer alan içerik tablosu ise Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesi (MESTAP) ’ne uygun olarak hazırlanmıştır. Tez çalışmamızın, divanı olmayan yahut biyografik kaynaklarda hakkında herhangi bir malumata rastlanmayan şairlerin şiirlerinin gün yüzüne çıkarılması, divanı bulunan şairlerin ise yeni şiirlerinin tespit edilmesi veya daha önce çalışma yapılmış şiirlerindeki -varsa- eksiklerin giderilmesi gibi pek çok hususa katkı sağlayacağı kanaatindeyiz. Çalışmamıza konu olan Mecmû‘a-i Eş‘âr içindeki şairlerin 15. ve 19. yüzyıllar arasında yaşadığı ve bu şairlerin incelenmesiyle içinde bulundukları toplumun fikri, tarihi ve estetik anlayışı gibi birçok konuda geçmişin bilinmeyen karanlığına ışık tutması ve ilmi alanda bu konuda çalışma yapacaklara katkılar sunması en büyük temennimizdir.

ABSTRACT This research was carried out in the Suleymaniye Library, Hashim Pasha Manuscripts, Number: 40 of the poetry collection named Mecmu'a-i Eş'ar (p. 96-258) consists of the comparative text of the translation article and the review part. Firstly, after providing information about the subject, purpose, importance and method of the research, the external characteristics, content, language and spelling characteristics of the poetry collection that is the subject of our research were mentioned and an examination of the collection was conducted. Various information about the poems and poets found in the collection are given, and numerical data are shown in the tables. Then, dec comparative text of the mecmua was prepared using the relevant sources and the differences between the compared work and the mecmua are shown in the footnote. The information obtained from the assembly is indicated in the results section. In this collection of poems, consisting of a total of 258 pages, p. Arabic Turkish, 93 poems, 193 poems, 1 in Persian, 9 in Arabic and 183 poems are included in the list of 96-258. dec. Since 22 of the Turkish poems do not contain information about the identity of the poet in their title and in the mahlas beyt, it has not been determined to whom they belong. 15 of the 93 poems. 19th century. it has been determined that it belongs to 45 poets who lived between Dec. although the title or mahlas couplet of 57 of the 68 poems contains information about his identity, the information about the belonging of these poems could not be finalized in the court, court and tezkire scans conducted. written in 12 different verse forms, 4 different verse types, these poems contain 4 separate bahirs and 10 separate aruz viziers. syllabic teller was used in 45 poems. Arabic Persian poems are not included in the review section. The table of contents in our study was prepared in accordance with the Systematic Classification of Majmuas Project (MESTAP). Our thesis work, the court non-biographical sources or the removal of some of the poets who found any information about the day-to-face in court, detection of new poems Poems poets in the study or previously, if any, we believe that will contribute to many issues such as the elimination of the deficiencies. 15 Of the poets in the Mecmu'a-i Eş'ar who are the subject of our study and 19. it is our greatest wish that he shed light on the unknown darkness of the past on many issues such as the idea, history and aesthetic understanding of the society in which he lived dec centuries and studied these poets and made contributions to those who will work on this issue in the scientific field.