İkinci Dünya Savaşı Sırasında Balkan Gelişmeleri ve Türkiye

Abstract

ÖZ Bu çalışmada, İkinci Dünya Savaşı sırasında Balkanlarda yaşanan hadiseler ve bu hadiseler karşısında Türkiye’nin tutumu incelenmiştir. Bu bağlamda tez çalışması iki ana bölümden oluşturulmuştur. Birinci bölümde, Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı öncesi Balkan devletleriyle ilişkileri, Almanya’nın Balkanları işgal ettiği Nisan 1941’e kadar olan dönemde Balkanlara savaşın yansımaları ve Türkiye’nin bu gelişmeler karşısında nasıl bir politika izlediği üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde ise Almanya’nın Balkanları işgalinden başlanarak savaşın sonuna kadar Balkanlarda yaşanan belli başlı siyasi gelişmeler ile Türkiye’nin bu gelişmeler karşısında hangi politikalar geliştirdiği ele alınmıştır. Bu tez çalışmasında İkinci Dünya Savaşı sırasında, savaş dışı kalma veya savaşa girmeme politikası takip eden Türkiye’nin savaşın Balkanlara sıçraması üzerine hangi politikalar izlediği, savaş dönemi Balkan gelişmelerinden nasıl etkilendiği, bu gelişmelerin Balkan ülkeleri başta olmak üzere Mihver ve Müttefik Devletlerle ilişkilerini hangi açılardan şekillendirdiği hususlarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Savaş süresince, savaşın her iki tarafı, Türkiye’yi savaşa dahil etmek için yoğun çaba sarf etmiş ve çeşitli zamanlarda çeşitli tonlarda baskıda bulunmuştur. Baskılara rağmen Türkiye söz konusu politikasını kararlılıkla devam ettirmiştir. Denilebilir ki Türkiye’nin savaş dönemi Balkanlara yönelik politikası da yine savaşa yönelik genel politikasını yansıtacak şekilde savaşa girmemek ve savaşın dışında kalmak şeklinde tezahür etmiştir. Türkiye bu politika doğrultusunda diplomatik girişimler ve insani yardımlar çerçevesinde bir politika sergilemiş, sıcak savaşın bir tarafı olmaktan ısrarla kaçınmıştır.

ABSTRACT In this research, the occurrences in the Balkans during the Second World War and Turkey’s attitude towards these occurrences were tried to be explained. In this context, our thesis consists of two main chapters. In the first chapter, Turkey's relations with the Balkan states before the Second World War, the reflections of the war on the Balkans in the period until April 1941, when Germany invaded the Balkans, in this light of developments, it is focused on what kind of a policy Turkey followed. In the second chapter starting from the German occupation of the Balkans until the end of the war, the main political developments in the Balkans and the policies Turkey developed in the face of these developments were discussed. In this thesis, during the Second World War, Turkey, which follows a policy of staying out of war or not entering the war, which policies followed the war spread to the Balkans, how it was affected by the Balkan developments during the war, it is aimed to reveal the aspects in which these developments shaped the relations with the Axis and Allied Powers, especially the Balkan countries. During the war, both sides of the war, it made a great effort to involve Turkey in the war, and at different times it made pressure in various effects. Despite the pressures, Turkey has resolutely continued its policy in question. It can be said that Turkey's policy towards the Balkans during the war also manifested as not entering the war and staying out of the war, reflecting its general policy towards the war. In line with this policy, Turkey displayed a policy within the framework of diplomatic initiatives and humanitarian aid, and persistently avoided being a party to the shooting war.