E- Demokrasi Kavramının Türkiye’de Büyükşehir Belediyelerinin Web Siteleri Bağlamında İncelenmesi

Abstract

ÖZ Eski Yunan sitelerinde ortaya çıkan demokrasi düşüncesi, özünde halkın yönetime katılmasını amaçlamaktadır. Halkın katılımının ne şekilde gerçekleşeceği ise, içinde bulunulan döneme göre değişiklik göstermektedir. Kökeninde doğrudan katılımı amaçlayan demokrasi düşüncesi doğrudan, yarı doğrudan ve temsili bir sistem çerçevesinde uygulanmıştır. 18. Yüzyıldan itibaren dünya genelinde, temsili demokrasi sistemi popüler bir konuma gelmiştir. Egemenlik fenomeni, pratik anlamda halktan uzaklaştırılmıştır. 20. yüzyılın ikinci yarısından itibaren temsili demokrasi, sistemsel bir krize sürüklenmiştir. Gelişen teknoloji ve bilgi toplumunun da etkileriyle daha katılımcı bir demokrasi anlayışı gündeme gelmiştir. Bu doğrultuda demokrasinin katılımcı araçları, teknolojiden maksimum verim almayı amaçlayacak şekilde bir yenilenme sürecine girmiştir. Bu tez çalışması Türkiye’de bulunan büyükşehir belediyelerinin e-demokrasi uygulamaları üzerine odaklanmakta ve bu hususta hangi noktaya gelindiğini inceleme çabası taşımaktadır. Çalışma gereği, büyükşehir belediyelerinin web sitelerindeki mevcut e-demokrasi ögeleri incelenerek, e-demokrasi düşüncesinin hangi aşamasına gelindiği sorusu yanıtlanmaya çalışılmıştır. Büyükşehir belediyelerinin e-demokrasi uygulamaları bilgilendirme aşaması, danışma aşaması, aktif katılım aşaması olacak şekilde, üç aşamada değerlendirilmiştir. Yapılan incelemeler neticesinde Türkiye’deki büyükşehir belediyelerinin e-demokrasi uygulamalarının en başarılı olduğu seviye bilgilendirme aşaması olarak görülmektedir. Danışma aşamasına yönelik uygulamaların büyük bir çoğunluğunda, belediye ve halk arasındaki iletişim eş zamanlı gerçekleşmemektedir. Aktif katılım aşamasına yönelik birkaç e-dilekçe uygulaması dışında, herhangi bir uygulama ise bulunmamaktadır. Büyükşehir belediyelerinin tartışma forumları, çevrimiçi vatandaş jürileri gibi iletişimin daha yoğun olduğu ve aynı zamanda vatandaşların kendi aralarında da iletişim kurabileceği araçlara yoğunlaşması gerekmektedir.

ABSTRACT The idea of democracy, which emerged in the Ancient Greek city-state Athens, essentially aims at the participation of the people in the governance. The way in which the participation of the public will take place varies according to the current period. The idea of democracy, which originally aimed at direct participation, was evolved within the framework of a direct, semi- direct and representative system. Since the 18th century, the representative democracy system has become popular throughout the world. The phenomenon of sovereignty has practically been removed from the people. Since the second half of the 20th century, representative democracy has been dragged into a systemic crisis. With the effects of developing technology and information society, a more participatory democracy approach has come to the fore. In this direction, participatory tools of democracy have entered a process of renewal in a way that aims to get maximum efficiency from technology. This thesis study focuses on the e-democracy practices of metropolitan municipalities in Turkey and tries to examine the phase reached in this regard. As a requirement of the study, the current e-democracy elements on the websites of metropolitan municipalities were examined, and the question of what stage the e-democracy thought had reached was tried to be answered. The e-democracy practices of the metropolitan municipalities were evaluated in three stages: the information stage, the consultation stage, and the active participation stage. As a result of the examinations, it is seen that the most successful level of e-democracy applications of metropolitan municipalities in Turkey is the information stage. In most of the applications for the consultation phase, the communication between the municipality and the public does not occur simultaneously. Apart from a few e-petition applications for the active participation phase, there is no application. Metropolitan municipalities need to focus on tools such as discussion forums, where communication is more intense and at the same time, citizens can communicate with each other.