Otel İşletmelerinde Sosyal Kaytarma Davranışının Örgütsel Vatandaşlık Üzerindeki Etkisi: Bolu İli Örneği

Abstract

ÖZ Bu çalışmanın amacı Bolu ilinde faaliyet gösteren otel işletmelerinde çalışan işgörenlerin sosyal kaytarma davranışlarını imcelemek ve sosyal kaytarma davranışının işgörenlerin örgütsel vatandaşlık davranışları üzerindeki etkisini belirlemektir. Kolayda örnekleme yönteminin kullanıldığı çalışmada 387 kişiye yüz yüze anket uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS istatistik paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistiklerden (freakans, aritmetik ortalama), T testi ve ANOVA testinden yararlanılmıştır. Otel işletmelerindeki çalışanların sosyal kaytarma ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişkiyi incelemek için Pearson Korelasyon testi, sosyal kaytarmanın örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisinin derecesini ve yönünü belirlemek amacıyla basit regresyon testi kullanılmıştır. Çalışma, araştırmaya katılan kişilerin iş arkadaşlarının sosyal kaytarma davranışlarını yüksek olarak algıladıklarını göstermektedir. Ayrıca, katılımcıların örgütsel vatandaşlık düzeylerinin orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çalışanların nezaket davranışlarının düşük olduğu, sivil erdem ve vicdanlılık davranışlarının orta düzeyde olduğu, özgecilik ve centilmenlik davranışlarının ise yüksek olduğu görülmektedir. Çalışanların cinsiyetleri, yaşları, eğitim durumları, gelir durumları, çalıştıkları departman, sektörde ve mevcut otelde çalışma süreleri açısından otel işletmelerindeki sosyal kaytarma davranışı algıları anlamlı farklılık göstermemektedir. Öte yandan çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışları cinsiyetlerine, eğitim düzeylerine, gelir durumlarına, sektördeki ve işletmedeki çalışma sürelerine ve otelde çalıştıkları departmana göre anlamlı farklılık göstermektedir. Çalışanların sosyal kaytarma davranışı algısı ile örgütsel vatandaşlık davranışı arasında özellikle örgütsel vatandaşlığın alt boyutları olan sivil erdem, vicdanlılık ve centilmenlik boyutlarında negatif yönlü bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.

ABSTRACT The aim of this thesis is to examine the social loafing behaviors of employees working in hotel businesses in Bolu province and to determine the effect of social loafing behavior on organizational citizenship behaviors of employees. In the study, in which the convenience sampling method was used, a face-to-face questionnaire was applied to 387 employees. The data were analyzed using the SPSS statistical package program. In the analysis of the data, descriptive statistics (frequency, arithmetic mean), T test and ANOVA test were used. Pearson Correlation test was used to examine the relationship between social loafing and organizational citizenship behaviors of employees, and a simple regression test was used to determine the degree and direction of the effect of social loafing on organizational citizenship behavior. The study shows that the employees participating in the research perceive their colleagues' social loafing behaviors as high. In addition, it was determined that the organizational citizenship levels of the participants were moderate. It is seen that the courtesy behaviors of the employees are low, civic virtue and conscientiousness behaviors are at a medium level, and altruism and sportsmanship behaviors are high. Respondents’ perceptions towards social loafing behavior do not differ significantly in terms of gender, age, education level, monthly income, department, length of employment in the sector and in the current hotel. On the other hand, there are significant differences between employees’ organizational behaviors in terms of gender, education level, monthly income, department, length of employment in the sector and in the current hotel. It has been determined that there is a negative relationship between the employees' perception of social loafing behavior and organizational citizenship behavior, especially in the dimensions of civic virtue, conscientiousness and sportsmanship, which are sub-dimensions of organizational citizenship.