Türkiye’ye Göç Eden İranlı Kadın Gözünden: İran’da Kadın Haklarına Bir Bakış

Abstract

ÖZ Bu çalışmada İran’ın siyasi yapısı, kadınlara yönelik baskıcı yönetim şekli, Şii mezhep anlayışı, İran’da yaşanan 1979 İslam Devrimi göz önüne alınarak İran’da kadın hakları tartışılmıştır. Çalışmanın amacı İran’dan Türkiye’ye göç etmek zorunda kalmış kadınların İran’daki kadın hakları konusunda ne düşündüklerini ortaya koymaktır. İran’daki kadınlara yönelik bu baskı politikasından uzaklaşmak için Türkiye’ye göç etmiş kadınlar üzerine bir araştırma yapılmıştır. Bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde İran Devletinin tarihi hakkında bilgi verilerek, Pehlevi dönemi ve Cumhuriyet dönemi ele alınmış ve İslam dünyası için bir kırılma olan 1979 İran İslam Devrimi üzerinde durulmuştur. İkinci bölümde İran’da kadın hakları konusu üzerine tartışılmış, özellikle devrim ile beraber değişen koşulların kadınları nasıl etkilediği üzerinde durulup, İran’da baskıcı rejimin bir karşılığı olarak ortaya çıkan “İslami Feminizm” hakkında bilgi verilerek ve son zamanlarda adından söz ettiren “Beyaz Çarşamba Eylemleri” kısaca ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise göç kavramı kısaca ele alınmış olup, İran’dan Türkiye’ye göç eden kadınlar, göç etme sebepleri ve neden Türkiye’yi seçtikleri konusunda bilgi verilmiştir. Son olarak İran’dan Türkiye’ye göç edenler hakkında veriler paylaşılmıştır. Bu bölümde araştırmanın bulguları tablo haline getirilmiş ve katılımcıların araştırmacı ile paylaştıkları yorumlanmıştır. Çalışma sonunda İranlı kadınların eğitim sebepli Türkiye’ye göç ettikleri üzerinde durulmuştur. Bunun dışında Türkiye’ye yakın tarihte göç eden katılımcı sayısının fazlalığı da dikkat çekmiştir. Katılımcılar ile yapılan görüşmeler de 2018 yılında meydana gelen “Beyaz Çarşamba Eylemleri” üzerinde durulmuş, katılımcılara yöneltilen soru karşılığında Türkiye’ye göç eden İranlı kadınların, ülkeleri ile bağlarını tamamen koparmadıklarını, İran’da yaşayan hemcinslerinin başlatmış olduğu bu eyleme destek verenler olduğu da araştırma sonunda ortaya konan bulgulardandır.

ABSTRACT In this study, women's rights in Iran were discussed considering the political structure of Iran, the oppressive government style towards women, the understanding of the Shiite sect, and the 1979 Islamic Revolution in Iran. The aim of the study is to reveal what women who had to migrate from Iran to Turkey think about women's rights in Iran. In order to get away from this policy of oppression against women in Iran, a study was conducted on women who immigrated to Turkey. This study consists of three parts. In the first chapter, by giving information about the history of the Iranian state, the Pahlavi period and the Republican period are discussed and the 1979 Iranian Islamic Revolution, which is a break for the Islamic world, is emphasized. In the second part, the subject of women's rights in Iran was discussed, especially how the changing conditions with the revolution affected women, giving information about "Islamic Feminism" that emerged as a response to the oppressive regime in Iran, and the "White Wednesday Actions", which has made a name for itself recently. ” has been briefly discussed. In the third part, the concept of migration is briefly discussed and information is given about women who migrated from Iran to Turkey, their reasons for migration and why they chose Turkey. Finally, data on those who migrated from Iran to Turkey were shared. In this section, the findings of the research were tabulated and what the participants shared with the researcher was interpreted. At the end of the study, it was emphasized that Iranian women migrated to Turkey for educational reasons. Apart from this, the high number of participants who migrated to Turkey recently attracted attention. In the interviews with the participants, the “White Wednesday Actions” that took place in 2018 were emphasized. one of the findings.