OYUN BECERİLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNE YÖNELİK DERECELİ PUANLAMA ANAHTARININ GELİŞTİRİLMESİ VE UYGULANMASINDAN ELDE EDİLEN SONUÇLARIN İNCELENMESİ

Abstract

ÖZET

Bu araştırmada, oyun becerilerini değerlendirmeye yönelik bir dereceli puanlama anahtarının geliştirilerek; hafif düzey zihinsel yetersizliği olan ve normal gelişim gösteren çocukların oyun becerilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Değerlendirmelerde tutarlılığı sağlamak ve yorum yapma gücünü arttırmak amacıyla oyun becerilerini değerlendirmede yapı inşa oyun türünde çocukların oyun süreci gözlenmiştir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle araştırmacı tarafından çocukların oyun becerileriyle ilgili çalışmalar ve sınıflandırmalar alan yazın taraması yapılarak incelenmiş, yapı inşa oyununda değerlendirilebilecek beceri ve bu becerilerin alt boyutları belirlenerek eklektik bir yaklaşımla beceri boyutları tanımlanmıştır. Araştırmacı tarafından yapı inşa oyununa yönelik ölçütler ve alt boyutlarının yer aldığı bir dereceli puanlama anahtarı geliştirilmiştir. Dereceli puanlama anahtarının geçerliliği uzman görüşüne dayalı olarak; güvenilirliği farklı değerlendiriciler arasında tutarlılığın araştırılması yoluyla incelenmiştir. Çalışma grubunu, okul öncesi ve ilkokul düzeyinde olan hafif düzey zihinsel yetersizliği olan 33 çocuk ve normal gelişim gösteren 60 çocuk oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında ahşap bloklar kullanılarak, dereceli puanlama anahtarındaki açık uçlu sorular oyun sürecinde çocuğa yöneltilmiş ve çocukların yapı inşa oyunundaki becerileri gözlenmiştir. Verilerin analizinde sayı ve yüzde değerlerinden ve betimleyici istatistiklerden faydalanılmıştır. Araştırma sonunda hafif düzey zihinsel yetersizliği olan ve normal gelişim gösteren çocukların oyun becerilerinin birbirine yakın olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çocukların çoğunlukla “amaca uygunluk, nesnelere sembolik anlam yükleme ve düzen” becerilerini gerçekleştirmede daha başarılı olduğu belirlenmiştir. “Planlama, özgün ürün oluşturma, düşüncede esneklik ve açıklama” boyutlarında başarı düzeylerinin birbirine çok benzerlik gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Hafif düzey zihinsel yetersizliği olan çocuklarla normal gelişim gösteren çocukların yaş ve engel durumu değişkenine göre istatistiksel olarak normal gelişen çocukların lehine anlamlı düzeyde farklılık gösterdiği belirlenmiştir.

ABSTRACT

In this study, it was aimed to evaluate the play skills of children with mild intellectual disability and with normal development. In order to ensure consistency in the evaluations and to increase the power of interpretation, the play process of the children was observed in the building-building game type in evaluating their play skills. For this purpose, first of all, studies and classifications related to children's play skills were examined by the researcher by scanning the literature, the skills that can be evaluated in the building construction game and the sub-dimensions of these skills were determined and skill dimensions were defined with an eclectic approach. A rubric was developed by the researcher, which includes the criteria and sub-dimensions for the building game. The validity of the rubric is based on expert opinion; reliability was examined by searching for consistency among different raters. The study group consists of 33 children with mild intellectual disability at pre-school and primary school level and 60 children with normal development. By using wooden blocks in data collection, open-ended questions in the rubric were directed to the child during the game process and the children's skills in the building game were observed. Number and percentage values and descriptive statistics were used in the analysis of the data. At the end of the research, it was concluded that the play skills of children with mild intellectual disability and those with normal development were close to each other. It has been determined that children are mostly more successful in realizing the skills of "fitness for purpose, attributing symbolic meaning to objects and order". It has been concluded that the success levels in the dimensions of "planning, creating original products, flexibility in thinking and explanation" are very similar to each other. It has been determined that children with mild intellectual disability and children with normal development show a statistically significant difference in favor of normally developing children according to the age and disability status variable.