Kuran’da Diyalog Üslubu ve Özellikleri -Şuarâ Suresi Örneği

Abstract

Özet Bu araştırma Kur’anî diyalog özelliklerini ve yöntemlerini incelemektedir. Çalışma eş-Şu`arâ suresiyle sınırlandırılmıştır. Farklı görüşteki insanlarla kurulan diyalogta takip edilecek genel-geçer bir metodun eksikliği bu araştırmanın yapılması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. Araştırmanın tamamlanmasıyla İslam ümmetinin gençleri ve araştırmacıların, gayri müslimlerle dini konularda kuracakları diyalogta izleyecekleri metod anlaşılmış olacaktır. Çalışmada öncelikle araştırmanın başlığında yer alan kavramlar açıklandı. Ardından eş-Şu`arâ suresinin araştırılacak konuyla ilgisi ve bu konudaki önemi hakkında malumat verildi. Araştırmada konu ve yöntem bakımından Kur’ânî diyalog özelliklerini ortaya çıkarmak için peygamberlerin diyaloglarının izi sürülmüştür. Ardından çalışmada eş-Şu`arâ suresinde yer alan diyalogların içerdiği akla ve kalbe hitap eden yöntemler Kur’ânî diyalog yöntemleri olarak anlatılmıştır. Araştırmada betimleyici tümevarım yöntemi kullanılmıştır. Tümevarım yöntemi çerçevesinde ilgili surede diyaloğa dair yer alan tüm ayetler incelendi. Betimleyici analiz yöntemine göre ise ilgili ayetler bir araya getirilerek bu ayetlerin araştırmada ihtiyaç duyulan gramer özellikleri anlatıldı. Ardından müfessirlerin yorumları çerçevesinde ayetlerin tefsiri yapıldı. Sonra araştırmadan elde edilen sonuçlara yer verildi. Araştırmada birtakım önemli sonuçlara ulaşılmıştır. Buna göre Kur’ânî diyalog tüm zamanlara ve mekanlara hitap eden doğal ve kapsayıcı ilkeler vermektedir. Diyalog İslâm’da önemli bir statüye sahiptir. Diyalog bu statüyü insanlar arasında iletişim ve anlayış köprüleri kurma, algı ve kavramları tashih etme yeteneği sayesinde elde etmiştir. Peygamberlerin diyalogları Allah korkusuna davetteki semavi mesajların birliğinin ve O’nun emrine riayetin açık bir göstergesidir. Kur’an bize hitap ve diyalog yönteminin muhatabın kalbi ve aklı için bir anahtar olduğunu söyler. Onun rehberliği bizi tamamen materyalist bir yaşam tarzından kurtulup, Kur’ânî diyaloğu icra etmek yoluyla insanî bir yaşama davet eder.

Abstract This research aims to address and explain the characteristics and methods of Qur’anic dialogue, taking (Surat Al-Shu’araa) as the limits of the research, regarding an attempt to solve the problem of the study represented in the absence of a clear approach to dialogue with others through (Surat Al-Shu’ara) , the fact that makes an urgent need for this research to enlighten the way of youth of the Islamic nation and researchers Through their Religious dialogues and relations with non-Muslims, with ease of communication through various means. The researcher started to explain the terms related to the title of the research, then He explained the importance of (Surat al-Shu`ara’) to the topic that the researcher will address. , The researcher also shows the characteristics of the Qur’anic dialogue by tracing the messengers' dialogues (peace be upon them ), in terms of objective and methodological characteristics. descriptive inductive method : where all the verses in the surah related to the dialogue will be extrapolated and traced. The researcher used the analytical descriptive approach, where the collected verses will be analyzed, by mentioning the verses, then this will be followed by parsing the verses as the research needs, then commenting on the verses by mentioning the sayings of the commentators, commenting on that, and extracting the lessons learned. The research, with the help of Allah ﷻ, reached a number of results, the most important of which are: The Qur’anic dialogue gives indications that reveals a holistic nature which is suitable for every time and place, and that dialogue has a high status in Islam, and that The Qur’anic dialogue has derived this status through its ability to build bridges of communication and understanding among people and correct perceptions and concepts, and confirms that the dialogues of the messengers, (peace be upon them ); gives a clear indication for the unity of the heavenly messages in the call to fear God ﷻ and comply with His command, and that the Qur’anic guidance calls us through the Qur’anic dialogue to a normal human life, and detachment from life that goes according to purely material matters, and that the discourse approach and the method of dialogue constitute a key to the heart and mind of the addressee .