Kuzeybatı Anadolu Bölgesinde Hüküm Sürmüş Bir Devlet: Candaroğulları

Abstract

ÖZ Kuzeybatı Anadolu bölgesi bilinen tarihi zamanlardan beri birçok insan topluluğu için yaşam alanı olmuştur. Türkler, XI. yüzyılın sonlarına doğru Anadolu’ya gelmişler ve Kuzeybatı Anadolu bölgesinde sırasıyla Türkiye Selçukları, Danişmendliler, Çobanoğulları ve Pervaneoğulları hüküm sürmüştür. Candaroğulları’na Türkiye Selçuklu Devleti’ndeki taht mücadelesine yaptıkları katkıdan dolayı Eflani bölgesi ikta olarak verilmiştir. Candaroğulları bir süre sonra Türkiye Selçukları ve Moğollara olan bağlılıktan kurtularak Eflani ve çevresinde siyasi bir yapı kurmayı başarmışlardır. Kastamonu, Safranbolu ve Sinop şehrinin alınmasıyla hâkimiyet alanlarını genişleterek bölgede önemli bir devlet olarak ortaya çıkmışlardır. Yıldırım Bayezid’in Anadolu topraklarını ele geçirme politikası sonucunda yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalan Candaroğulları, Osmanlılara bağlı bir devlet olmayı kabul ederek bu tehlikeden kurtulmuşlardı. Timur’un Ankara Savaşı’nda Yıldırım Bayezid’i yenmesinden sonra meydana gelen karışıklıktan yararlanarak Osmanlılara olan bağlılıklarından kurtuldular. Fakat bu durum uzun sürmedi ve I. Mehmed döneminde yeniden Osmanlılara bağlandılar. Osmanlı tehlikesine karşı siyasi hamleler ile çözüm ararken, II. Mehmed’in 1461 yılında düzenlediği sefer sonucu Candaroğulları egemenliği sona erdi. Candaroğulları, Kuzeybatı Anadolu bölgesini Türk yerleşimine açan Selçuklular, Çobanoğulları ve Pervaneoğullarının mirasını sahip çıkarak bölgenin Türk yurdu olmasında büyük katkı sağlamıştır.

ABSTRACT The Nortwest Anatolian region has been a habitat for many human communities since known historical times. Turks came to Anatolia towards the end of the 11th century and Turkish Seljuk State, Danishmends, Çobanoğulları and Pervaneoğulları ruled in the Northwest Anatolia region, respectively. The Eflani region was given to the Candaroğulları as ikta because of their contribution to the struggle for the throne in the Turkish Seljuk State. After a while, Candaroğulları got rid of their loyalty to the Turkish Seljuks and the Mongols and managed to establish a political structure in and around Eflani. With the capture of Kastamonu, Safranbolu and Sinop, they expanded their areas of domination and emerged as an important state in the region. Faced with the danger of collapse due to Yıldırım Bayezid’s policy of seizing Anatolian lands, Candaroğulları got rid of this danger by accepting to be a state dependent on the Ottomans. They got rid of their loyalty to the Ottomans by taking advantage of the confusion after Timur’s defeat of Yıldırım Bayezid in the Battle of Ankara. However, this situation did not last long, and they were again attached to the Ottomans during the reign of Mehmed I. While seeking a solution with political moves against the Ottaman danger, because of the expedition organized by Mehmed II in 1461, the reign of Candaroğulları came to an end. Candaroğulları made a great contribution to making the region a Turkish homeland by protecting the heritage of Seljuks, Çobanoğulları and Pervaneoğulları who opened the Nortwest Anatolia region to Turkish settlement.