Güncel Sanatta Performans ve Queer Teorisi Yansımaları

Abstract

ÖZET Toplumsal cinsiyet kültürünün, toplumda bahsedilen doğruluğu cinsiyet kavramı ile tartışılmaktadır. Toplumsal cinsiyette olan ikili cinsiyet kadın ve erkekten oluşmaktadır. Yapılan çalışmalar ile sanat alanından örnekler verilmiş olup performans alanındaki queer ve toplumsal cinsiyet temelli çalışmalara yer verilmiştir. Kadın ve erkek kavramları sürekli ayrı tutulmuş ve doğadan ayrılan bu iki eş parça toplum arasında belli statülere yerleştirilmiştir. Doğanın kendisini temizlemeye çalışarak doğadan kendisini esirgemesi istenmiştir. Formlara bölünen cinsiyetler zamanla belirli noktalarda eşitsizlik kavramını ortaya çıkarmıştır. Güç ve istekler bu alanda etkili olmuş ve bu yargılar yadırganmamaya başlanmıştır. Kitle iletişim araçlarında kullanılan figürler gerçeği temsil eder pozisyona gelip gerçek hayatta karşılığını bulmaya çalışmıştır. Geçmiş yüzyılda kadınların hakları ile ilgili feminist hareketler dengeyi değiştirmiştir. Sanatta artık beden nesne olarak kullanılmaktadır. Bu sebeple farklı araştırmacılar kendi bedenlerinde kendi dışavurumlarıyla sunabilmektedirler. Bu araştırmada ‘’ cinsiyet’’ yerine vurgu yapılmak istenen yerlerde ‘’beden ‘’ kelimeleri kullanılmıştır. Araştırmada ayrıca yerel halkın, coğrafi bölgesine göre toplumsal ifadelerin sözlerle dışavurumuna yer verilmiştir. Şimdiye kadar yapılan kimlik teorisi araştırmaları sonucunda toplumsal pek çok konunun cinsiyete bağlı bulunduğu görülmüştür. Cinsiyet farklılıklarının ve bakış açılarının izin verebildiği ölçüde yapılan performanslar canlı, video veya fotoğraf aracılığı ile izleyici kitlesiyle buluşturulmuştur. Bu alanda yapılan çalışmalardan tez içerisinde örnekler sunulmuş, bazı sanatçılarla röportajlar gerçekleştirilmiş ve tez sahibinin çalışmalarının amaç ve hedefe yönelik tutumlarına yer verilmiştir.

ABSTRACT The correctness of gender culture in society is discussed with the concept of gender. Gendered binary consists of men and women. With the works done, examples from the field of art are given, and queer and gender-based studies in the field of performance are included. The concepts of men and women have always been kept separate and these two equal parts separated from nature have been placed in certain statuses between the society. Nature has been asked to protect itself from nature by trying to clean itself. The genders divided into forms have revealed the concept of inequality at certain points in time. Power and desires have been effective in this area and these judgments have begun to be ignored. Figures used in mass media have come to the position of representing reality and tried to find their counterparts in real life. Feminist movements about women's rights in the past century have shifted the balance. In art, the body is now used as an object. For this reason, different researchers can present their own expressions in their own bodies. In this research, the words "body" were used in places where it was desired to emphasize instead of "gender". As a result of the identity theory researches done so far, it has been seen that many social issues are related to gender. The performances, which were made to the extent that gender differences and perspectives allowed, were brought together with the audience through live, video or photography. Examples of studies in this field are presented in the thesis.