SÜT VE TEREYAĞINDA AFLATOKSİN M1 ARANMASI

Abstract

ÖZET

Bu çalışmada, 2022 ilkbahar mevsiminde, Türkiye ve Irak’taki bazı yerleşim yerlerinde tüketime sunulan inek, koyun, keçi, manda çiğ sütlerinde ve inek tereyağında aflatoksin M1 (AFM1) varlığı araştırıldı. Yasal mevzuat dikkate alınarak insan sağlığı yönünden tehlike oluşturup oluşturmadığı belirlendi. Sütlerdeki toksin içerikleri yerleşim yerleri arasında karşılaştırma yapıldı. Çalışmada, 60 adet çiğ koyun sütü, 50 adet çiğ inek sütü, 30 adet çiğ manda sütü, 30 adet çiğ keçi sütü ve 40 tereyağı örneği toplanarak ELISA yöntemi ile analizleri yapıldı. Koyun sütü Ankara (Ayaş ve Hasanoğlan Köyü) ve keçi sütü Ankara (Ayaş) örneklerindeki AFM1 düzeyi koyun sütü Musul (Telefer- Musul-Karakoyun Köyü-Aljazira) ve keçi sütü Musul (Telefer- Musul) AFM1 düzeyine göre istatistiksel olarak önemli düzeyde yüksek olduğu, ancak Avrupa Birliği ve Türk Gıda Kodeksi (TGK) limitini aşmadığı görüldü. Manda sütü (Musul) ve inek tereyağı (Musul-Karakoyun Köyü) örneklerindeki AFM1 düzeyi manda sütü (Kayseri) ve inek tereyağı Ankara (Ayaş-Elmadağ-Akçaali ve Mamak-Bayındır) AFM1 düzeyine göre istatistiksel olarak önemli bir düzeyde yüksek olduğu görüldü. Manda sütü Musul (%100) ve inek tereyağı Musul-Karakoyun köyü (%80) AFM1 düzeyi yüksek bulundu ve Türk Gıda Kodeksi limitini aştığı görüldü. Ankara inek sütü örneklerindeki AFM1 düzeyinin Musul’daki AFM1 düzeyine göre nisbi oranda yüksek olmasına rağmen, istatiksel olarak önemli bir fark olmadığı gözlendi (p>0,05). Sonuç olarak, inek sütü örneklerinde Ankara (Bala-Hasanoğlan Köyü-Bayındır ((%37) ve Musul (Karakoyun Köyü-Telefer) (%25) AFM1 düzeyi yüksek seviyede bulundu ve TGK limitini aştığı görüldü. Bu örneklerde tespit edilen AFM1 varlığının halk sağlığı açısından önemli olduğu ve bu nedenle bu bölgede üretilen sütlerin sistematik olarak kontrol edilmesi gerektiği kanaatine varıldı. Bu çalışmada kaydedilen yüksek AFM1 konsantrasyonu seviyeleri, yemlerin depolanması sırasında mantar etkenleri ile kontaminasyon sonucu etkenlerin üreyerek toksin salgılamaları ile ileri gelmektedir. Yüksek seviyedeki AFM1 konsantrasyonunun insanlarda kanserojen olduğu, hayvan sağlığını olumsuz etkilediği, büyüme bozukluğuna ve bağışıklık baskılanmasına neden olbilinmektedir. Bu riskleri önlemek için yemlerin depolanması konusunda hayvanların sütünde aflatoksin olasılığını azaltacak önlemler alınmalıdır. İyi tarım uygulamaları ile alınacak temel önlemler ile bu tür problemler kontrol edilebilir.

ABSTRACT

In this study, the presence of aflatoxin M1 (AFM1) was investigated in the raw milk of cow, sheep, goat, buffalo and cow butter available for consumption in some settlements of Turkey and Iraq in the spring of 2022. Considering the legal regulations, it was determined whether it poses a danger to human health or not. Toxin contents in milk were compared between settlements . In this study, 60 raw sheep milk, 50 raw cow milk, 30 raw buffalo milk, 30 raw goat milk and 40 butter samples were collected and analyzed using ELISA method. It was observed that the AFM1 levels in sheep milk samples from Ankara (Ayash and Hasanoghlan Village) and goat milk samples from Ankara (Ayash) were statistically significantly higher than AFM1 levels in sheep milk samples from Mosul (Telefer, Mosul, Karakoyun village – Al-Jazira). However, it did not exceed the limit of the European Union and Turkish Food Codex (TGK). It was noticed that the AFM1 levels in buffalo milk samples from Mosul and cow butter samples from Karakoyun village in Mosul were statistically significantly higher than AFM1 levels in buffalo milk samples from Kayseri and cow butter samples from Ankara (Ayash, Elmadagh, Akchaali and Mamak Bayindir). The high levels of AFM1 in Buffalo milk samples from Mosul (100%) and Cow butter samples from Mosul (Karakoyun village) (80%) showed a significant increase and exceeded the Turkish Food Codex limit. Although the level of AFM1 in cow milk samples from Ankara was relatively higher than the level of AFM1 in the samples from Mosul, it was observed that there was no statistically significant difference (p>0.05). As a result, AFM1 levels were found to be high in cow milk samples from Ankara (Bala, Hasanoghlan village and Bayindir) (37%) and Mosul (Karakoyun village and Telefer) (25%), and exceeded the TGK limit. It was concluded that the presence of AFM1 detected in these samples is important for public health and therefore milk should be systematically controlled. The high levels of AFM1 concentration recorded in this study are due to the growth and secretion of toxins by the agents as a result of contamination with fungal agents during the storage of feeds. High AFM1 concentration is carcinogenic in humans. It is known that it adversely affects animal health, causing growth disorder and immunosuppression. In order to prevent these risks, precautions should be taken to reduce the possibility of aflatoxin in the milk of animals in the storage of feeds. Such problems can be controlled with basic precautions to be taken with good agricultural practices.