Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenlerinin Somut Olmayan Kültürel Mirasa İlişkin Görüşleri (Karabük İl Örneği)

Abstract

ÖZ Bu çalışmanın amacı; sosyal bilgiler dersine giren öğretmenlerinin kültürün parçalarından biri olan Somut Olmayan Kültürel Miras (SOKÜM)’a ilişkin tutumlarını incelemektir. Bilindiği üzere insanlar tarafından inşa edilmiş kültürel yapılar, toplumların tüm deneyimlerini ve ruhunu gelecek kuşaklara aktarırlar. Söz konusu yapılar o toplumun değerleri ve kültürel yapısıyla yaşamış insanların elleriyle tasarlanmış, üretilmiş, ayrıca sanatlarını ve düşüncelerini bu yapılarla ifade etmişlerdir. Bu çerçevede Karabük ilinde görev yapan ve sosyal bilgiler dersine giren sosyal bilgiler öğretmenleri ve sınıf öğretmenleri üzerinde bir alan çalışması yapılmıştır. Kolayda örnekleme tekniğinin kullanıldığı bu çalışmada veri toplama aracı olarak anket tekniği kullanılmıştır. Ankette “SOKÜM Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmaya 95 sosyal bilgiler öğretmeni ve 145 sınıf öğretmeni olmak üzere toplam 240 öğretmen katılmıştır. Sosyal bilgiler dersine giren sosyal bilgiler ve sınıf öğretmenlerinden toplanan veriler SPSS 20 istatistik paket programı ile analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda öğretmenlerin somut olmaya kültürel mirasa ilişkin tutumlarının olumlu olduğu belirlenmiştir. Başka bir deyişle; öğretmenlerin geleneksel sanatlar, kültürel bilinç, sosyal hayat, doğa ve evrene ilişkin bilgi ve uygulamalar ile sözlü gelenek konusundaki tutumlarının genel olarak olumlu belirlenmiştir. Ayrıca çalışmada öğretmenlerin SOKÜM’a ilişkin tutumlarının demografik özellikleri açısından karşılaştırılmıştır. Yapılan karşılaştırmalarda; SOKÜM’a ilişkin tutumların öğretmenlerin cinsiyetleri, yaşları, medeni durumları, görev yaptıkları yer (okul), branşları, mesleki deneyimleri ve eğitim durumları açısından anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Karabük ilinde yapılan bu çalışmanın uygulamaya dayalı olması, SOKÜM konusunda öğretmenlerin duyarlılıklarını ve farkındalıklarını ortaya koyması ve gelecek çalışmalara örnek olması açısından sonraki çalışmalara rehberlik edeceği düşünülmektedir.

ABSTRACT The aim of this study is to examine the attitudes of the teachers who take the social studies course towards the intangible cultural heritage, which is one of the parts of the culture. In this context, a field study was conducted on social studies teachers and classroom teachers who work in Karabuk and take social studies courses. As it is known, cultural structures built by people transfer all the experiences and spirit of societies to future generations. The buildings in question were designed and produced by the hands of people who lived with the values and cultural structure of that society, and also expressed their arts and thoughts with these structures. In this study, in which convenience sampling technique was used, questionnaire technique was used as data collection tool. “Intangible Cultural Heritage Attitude Scale” was used in the survey. A total of 240 teachers, including 95 social studies teachers and 145 classroom teachers, participated in the research. The data collected from the social studies and classroom teachers who took the social studies course were analyzed with the SPSS 20 statistical package program. As a result of the analysis, it was determined that teachers' attitudes towards being concrete and cultural heritage were positive. In other words; Teachers' attitudes towards traditional arts, cultural awareness, social life, knowledge and practices related to nature and the universe, and oral tradition were generally positive. In addition, in the study, teachers' attitudes towards intangible cultural heritage were compared in terms of demographic characteristics. In the comparisons made; It has been determined that attitudes towards intangible cultural heritage show significant differences in terms of teachers' gender, age, marital status, place of work (school), branches, professional experiences and educational status. It is thought that this study, which was conducted in Karabük, is based on practice, reveals the sensitivity and awareness of teachers about intangible cultural heritage, and will guide future studies in terms of being an example for future studies.