MİHRİ HATUN’UN KASİDELERİNİN MUHTEVASI VE ŞERHİ

Abstract

ÖZET Divan edebiyatında sayılı kadın şairlerden olarak ayrı bir öneme sahip ve çalışmamımza konu olan Mihri Hatun, 1456 – 1460 yılları arasında Amasya’da doğmuş ve hayatını Amasya’da geçirmiş bir divan şairidir. Şiirlerinde sade, samimi bir üslup kullanan Mihri, Klasik Türk şiirinde yazdığı kaside ve gazelleriyle tanınmıştır. Tek eseri Divan’ı olan Mihri Hatun’un Divanı’nda, on yedi kaside, iki yüz on gazel, bir müstezad, dokuz murabba, bir tahmis, bir terci-i bend, iki mesnevi ve yedi müfred olmak üzere iki yüz kırk sekiz farklı eser bulunmaktadır. Mihri Hatun Divanı’ndaki toplam beyit sayısı bin dokuz yüz seksen yedidir. Bu çalışmada Mihri Hatun Divanı’nda yer alan on yedi kasidenin şekil ve içerik incelemesi olmak üzere, beyitlerde yer alan kelimeler, beyitlerin günümüz çevirisi, söz sanatları ve açıklaması üzerinde durulmuştur. Kasidelerin Mihri Hatun zamanında Amasya’da bulunan şehzadelere yazıldığı görülmektedir. Mihri Hatun kasidelerinde şehzadelere övgüde bulunmakta, onların bayramını kutlamaktadır. Kasideler genel olarak methiyye, iydiyye ve nevruzziye niteliğindedir. Dönemin sosyal ve siyasi özelliklerini yansıtması açısından ayrı bir öneme sahip olan Mihri Hatun’un kasideleri, tarihi sosyo-kültürel unsurlara ışık tutması açısından çalışmamıza hem edebiyat hem de tarih alanlarında ışık tutmuştur. Çalışmamız dört ana bölümden oluşmaktadır: 1. ‘’Giriş’’, 2. ‘’Mihri Hatun’un Hayatı ve Edebi Muhiti’’, 3. ‘’Mihri Hatun’un Divanı’ndaki Kasidelerin Muhtevası ve Şerhi’’, 4. ‘’Sonuç & Kaynakça’’.

ABSTRACT Mihri Hatun, who has a special importance as one of the few female poets in Divan literature and is the subject of our study, is a divan poet who was born in Amasya between 1456 and 1460 and spent her life in Amasya. Mihri, who uses a simple and sincere style in her poems, is known for her odes and ghazals written in Classical Turkish poetry. In the Divan of Mihri Hatun, whose only work is her Divan, there are two hundred and forty eight different poems, seventeen odes, two hundred and ten ghazals, one müstezad, nine murabba, one tahmis, one terci-i bend, two masnavi and seven curriculum. work exists. The total number of couplets in Mihri Hatun's Divan is one thousand nine hundred and eighty- seven. In this study, the form and content analysis of the seventeen odes in Mihri Hatun's Divan, the words in the couplets, the contemporary translation of the couplets, the rhetoric and their explanation are emphasized. It is seen that the odes were written to the princes in Amasya during the time of Mihri Hatun. Mihri Hatun praises the princes in her odes and celebrates their feast. The eulogies are generally in the nature of praise, iydiyye and Nevruzziye. The odes of Mihri Hatun, which have a special importance in terms of reflecting the social and political characteristics of the period, shed light on our study in both literature and history in terms of shedding light on historical socio-cultural elements. Our study consists of four main sections: 1. ''Introduction'', 2. ''Mihri Hatun's Life and Literary Environment'', 3. ''The Content and Commentary of the Odes in Mihri Hatun's Divan'', 4. ''Conclusion & Bibliography''.