Kırgız Destanlarında Aile Kavramı

Abstract

ÖZ Bu çalışmanın konusu, Türkiye Türkçesine aktarılan Kırgız Destanları üzerinde aile kavramını ortaya koymaktır. Türk Dil Kurumunun yayınladığı on altı destan, bu tezde incelenmiştir. Destan, bir milletin sosyal ve kültürel yapısını içerisinde barındıran en eski edebi türlerden bir tanesidir. Destanlarda daha çok kahramanlık olayları anlatılsa da aile kavramına ve ailenin toplumdaki statüsüne ve değerlerine yer vermiştir. Destanlarda, aile olabilmek için ilk olarak evlilik gerekmektedir. Evlilikten sonra da eğer aile toplumda yer edinmek istiyorsa çocuğun büyük bir önemi olduğu destanlarda anlatılmıştır. Bu tezin giriş kısmında tez içeriği hakkında bilgi verilmektedir. Birinci bölümünde ise destanın kavramı, tanımı, oluşumu, sınıflandırılması ve Türk destanlarındaki destan anlatıcıları hakkında detaylı bilgi verilmektedir. İkinci bülüme bakıldığında genelden özele gidilmesi sebebiyle Kırgız destanlarının ne olduğu, Kırgız destancılık geleneği, Kırgızların destan anlatıcıları, destanların sınıflandırılması ve Kırgız destanları üzerine geçmişten günümüze ne gibi çalışmalar yapıldığına değinilmiştir. Son bölümde tezin asıl konusu olan aile ve aileye ait olan unsurlar hakkında bilgi verilerek destanlar konu başlıklarına göre tek tek tahlil edilmiştir. Sonuç olarak güçlü bir sözlü kültüre sahip olan Kırgızların destanlarının topluma ışık olduğu görülmektedir. Geçmişten günümüze kadar toplum içinde önemli olan unsurların hepsi destanda kahramanlar tarafından yaşanmıştır. Buna paralel olarak da Kırgız toplumunu daha iyi anlama konusunda bu tez köprü görevini üstlenmektedir.

ABSTRACT The subject of this study is to reveal the concept of family on the Kyrgyz Epics transferred to Turkey Turkish. Sixteen epics published by the Turkish Language Institution are examined in this thesis. Epic is one of the oldest literary genres that contains the social and cultural structure of a nation. Along with mostly heroic events are told in epics, it also includes the concept of family and the status and values of the family in society. In epics, marriage is required first in order to be a family. After marriage, if the family wants to have a place in the society, it is told in the epics that the child is of great importance. In the introduction part of this thesis, information about the content of the thesis is given. In the first part, detailed information is given about the concept, definition, formation, classification and epic narrators in Turkish epics. When looking at the second part, it has been mentioned what the Kyrgyz epics are, the tradition of Kyrgyz epic tradition, the epic narrators of the Kyrgyz, the classification of epics and what kind of studies have been done on the Kyrgyz epics from the past to the nowadays. In the last part, the main subject of the thesis, the family, and the elements belonging to the family were given, and the epics were analyzed one by one according to their subject headings. As a result, it is seen that the epics of the Kyrgyz people, who have a strong verbal culture, are also a light to the society. All of the elements that are important in society from the past to the nowadays have been experienced by the heroes in the epic. Parallel to this, this thesis serves as a bridge to better understand the Kyrgyz society.