Toplumsal İlişkilerde Duygusal Manipülasyon: “Dirty John: The Betty Broderick Story” Dizisi Örneği

Abstract

ÖZ Araştırmada ele alınan mesele 1989 yılında Betty Broderick’in, eski eşi Dan Broderick ile eşi Linda Kolkena’yı öldürmesini konu alan gerçek hayattan uyarlanmış sekiz bölümlük bir Netflix dizisi üzerinedir. Dizide evliliğin başlangıcından cinayetin işlenmesine ve Betty Broderick’in yargılanmasına kadar yaşanan olaylar aslına uygun bir şekilde canlandırılmaktadır. Bu araştırma, dizide gözlemlenen duygular ve davranışlar temelinde bireyler arasında görülen duygusal manipülasyon taktikleri ile kişilik bozuklukları ve psikolojik dayanıklılığı etkileyen faktörlere odaklanmaktadır. Özel bir duygusal manipülasyon taktiği olan gasligtingin duygular ve davranışlar üzerindeki etkisi ele alınırken borderline, narsistik, psikopatik, sadistik ve makyavelistik kişilik bozukluklarına ait işaretler de incelenmektedir. Bu çalışma davranışların duygular ile bağını ortaya koyarken karşılıklı olarak birbirlerini üretme şekillerini de görünür kılmayı hedeflemektedir. Tüm bunların yanı sıra tespit edilen kişilik bozukluklarının hangi davranış örüntüleri ile ortaya çıktığını göstermeyi de amaçlamaktadır. Bu bağlamda kişilik bozuklukları ile kesişen duygular, davranışlarla kesişen duygular, psikolojik dayanıklılığın risk faktörleri ve koruyucu faktörleri ile kesişen duygu ve davranışlar, frekans sıklıklarını gösterir tablolarla ortaya konulmaktadır. Yöntemsel olarak nitel araştırma yöntemi tercih edilmektedir. Bununla, bireyler arasındaki iletişimsel verilerin ortaya konulması hedeflenmekte, elde edilen sonuçlar sayısal verilerden ziyade sözcüklerle aktarılmaktadır. Yöntemsel olarak söylem analizi tercih edilmekte ayrıca film çözümlemesi tekniğiyle dizi üzerinden gerekli analizler yapılmaktadır. Araştırmanın yöntemini oluşturan bir diğer nokta da maxqda veri analiz programı aracılığıyla kodlamaların yapılmış olmasıdır. Araştırma, bireyin duygusal yaşantısının önemli ölçüde diğer bireylerle kurduğu iletişimden etkilendiğini ortaya koymaktadır. Duygular bireyin devamlı surette görüşülen kişilerle, ebeveynler, çocuklar, iş arkadaşları gibi toplumsal gruplarla ilintili olarak inşa edilmektedir. Bununla beraber davranışlar da bu duyguların etkisiyle ortaya çıkmaktadır. Bireyler olumsuz durumlarla karşılaştığında ortaya çıkan duygularla, olumlu durumlarla karşılaştığında ortaya çıkan duygular belirli yönleriyle ayrışmaktadır. Ayrıca bu durum psikolojik dayanıklılık olarak isimlendirilen zorluklarla baş etme toleransını da etkilemektedir. Araştırma boyunca psikolojik dayanıklılığı etkileyen risk faktörleri ile koruyucu faktörler de bu etkisi göz önüne alınarak ele alınmaktadır. Bu nitelikleri göz önüne alındığında duygusal manipülasyon temelinde kişilik bozuklukları, duygular, davranışlar ve zorluklara dayanma toleransı olarak ele alınan psikolojik dayanıklılığın dizi analizi üzerinden ortaya konulması hedeflenmekte, son zamanlarda popüler hale gelen gaslighting kavramı hakkındaki literatürdeki eksikliği giderilmesine katkı sunmayı amaçlamaktadır.

ABSTRACT The issue dealt with in the research is about an eight-episode Netflix series based on real life, about Betty Broderick's murder of her ex-wife Dan Broderick and his wife Linda Kolkena in 1989. The events from the beginning of the marriage to the murder and the trial of Betty Broderick are reenacted in the series. This research focuses on the emotional manipulation tactics seen between individuals on the basis of the emotions and behaviors observed in the series, and the factors affecting personality disorders and psychological resilience. While examining the effect of gasligting, a special emotional manipulation tactic, on emotions and behaviors, signs of borderline, narcissistic, psychopathic, sadistic and machiavellian personality disorders are also examined. While this study reveals the connection of behaviors with emotions, it also aims to make visible the way they mutually produce each other. In addition to all these, it also aims to show with which behavioral patterns the detected personality disorders occur. In this context, emotions and behaviors that cross with personality disorders, emotions that cross with behaviors, risk factors and protective factors of psychological resilience are presented with tables showing frequency frequencies. Methodologically, qualitative research method is preferred. With this, it is aimed to reveal communicative data between individuals, and the results are conveyed in words rather than numerical data. Discourse analysis is preferred methodically, and necessary analyzes are made on the series with the film analysis technique. Another point that constitutes the method of the research is that the coding was done through the maxqda data analysis program. The research reveals that the emotional life of the individual is significantly affected by the communication he establishes with other individuals. Emotions are constructed in relation to social groups such as the people with whom the individual is constantly interviewed, parents, children, colleagues. However, behaviors also emerge under the influence of these emotions. The emotions that arise when individuals encounter negative situations and the emotions that arise when they encounter positive situations differ in certain aspects. In addition, this situation affects the tolerance of coping with difficulties, which is called psychological resilience. Throughout the research, risk factors and protective factors affecting psychological resilience are also discussed by taking this effect into account. Considering these qualities, it is aimed to reveal psychological resilience, which is considered as personality disorders, emotions, behaviors and tolerance to withstand difficulties on the basis of emotional manipulation, through sequence analysis, and aims to contribute to the elimination of the deficiency in the literature on the concept of gaslighting, which has become popular recently.