Derleme Sözlüğünde Argo Unsurlar (1.2.3. Ciltler)

Abstract

ÖZ ALADAĞ, Kerem, Derleme Sözlüğünde Argo Unsurlar (1.2.3. Ciltler), Yüksek Lisans Tezi, Mart-2023. Belirli bölgelerde yaşamakta olan insanlar, bağlantılı işler ile uğraşanlar, bir iş dâhilinde ya da bir durum özelinde aynı noktada kesişen hayatlarında, diğer insanlardan farklı olarak kendi aralarında anlaşabilmek için, insanların anlayamayacağı, kendine özgün bir yapısı olan yapay bir dil oluşturmuşlardır. Giriş bölümünde dil, dilin tanımı ve kapsamı, morfolojik olarak incelenmesi ve bunun sonucunda argonun nasıl ortaya çıktığı tespit edilerek incelenmiştir. Bu inceleme sonucunda dil ve argo özelinde çıkarımlarda bulunulmuştur. Bu çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde argo, argo sözcüğünün kökeni, argonun kapsamı, argonun nasıl oluştuğu ve nitelikleri yer almaktadır. Bunun yanında argo ile bağlantılı olan jargon, lümpen ve gizli dil gibi kavramlar hakkında bilgiler verilmiştir. Çalışmada ana kaynak olan Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü ve argo sözlükleri hakkında açıklamalar yapılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde hem Derleme Sözlüğünde hem argo sözlüklerinde yer alan argo sözcükler, Derleme Sözlüğünde yer alıp argo sözlüklerinde yer almayan sözcükler ve Derleme Sözlüğünde farklı anlamda yer alan argo sözcükler olmak üzere üç başlıktan oluşmaktadır. Bu başlıklar altında toplam 255 argo unsur tespit edilmiştir. Bu unsurların 96 tanesi argo sözlüklerinde yer almaktadır. İkinci başlıkta argo sözlüklerinde yer almayan ancak argo olduğu/olacağı düşünülen ve sözlükbilime katkı sağlayacağı düşünülen 37 unsur yer almaktadır. Üçüncü başlıkta argo sözlüklerinde yer alan 122 unsurun halk ağzında kullanılan farklı anlamları yer almaktadır. Argo unsurların tespiti için Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü incelenirken Ali Püsküllüoğlu’nun Türkçenin Argo Sözlüğü, Ferit Devellioğlu’nun Türk Argosu, Hulki Aktunç’un Büyük Argo Sözlüğü ve Bahattin Sezgin’in Yeni Argo Sözlüğü’nden yararlanılmıştır.

ABSTRACT ALADAĞ, Kerem, Slang Elements in the Derleme Sözlüğü (1,2,3. Volumes), Master’s Thesis, April-2023. People living in certain regions dealing with related jobs, they have developed an artificial language with a special structure that people cannot understand each other. Unlike other people in life who intersect at the same point in a job or circumstance. In the introduction language, the definition and scope of language, its morphological examination and as result how slang emerged examined. This analysis led to the drawing of conclusions on language and slang. There are two key sections in this study. In the first chapter discusses slang, the origin of the word slang, the scope of slang, information of slang and its qualities are included. In addition, information is provided about concepts such as jargon, lumpen and secret language, which are related to slang. In the study, explanations were made about the Derleme Sözlüğü in Turkey and slang dictionaries, which are the main sources. In the second part of the study, slang words in both the Derleme Sözlüğü and slang dictionaries, the words in the Derleme Sözlüğü but not in the slang dictionaries, and the slang words in the Derleme Sözlüğü with multiple meanings. Under these sections a total of 255 items were determined. In the slang dictionaries some of these 96 elements are included. In the second title, there is the element 37 which is excluded in slang dictionaries, but is regarded to contribute to lexicography. In the third title, there are various meanings of the element 122 in Folk dialects used in slang dictionaries. Derleme Sözlüğü in Turkey for the determination of slang elements. In order to provide slang elements, Ali Püsküllüoğlu's Türkçenin Argo Sözlüğü, Ferit Devellioğlu's Türk Argo Sözlüğü, Hulki Aktunç's Büyük Argo Sözlüğü and Bahattin Sezgin's Yeni Argo Sözlüğü were used while examining the Derleme Sözlüğü.