İş Tatmini ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkide Duygusal Zekânın Rolü

Abstract

ÖZ Dünyayı etkisi altına alan COVID-19 salgını birçok ülkeyi ve bu ülkelerdeki çalışanları etkilemiştir. Özellikle sağlık çalışanlarının daha büyük risk altında çalışıyor olması COVID-19 salgınında çalışanları, fizyolojik ve psikolojik açıdan daha fazla mücadeleye zorlamıştır. Yapılan bu yüksek lisans çalışmasının amacı COVİD-19 pandemi döneminde sağlık çalışanlarının iş tatmini ve yaşam doyumları arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı incelenmektedir. Çalışmada aynı zamanda iş tatmini ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide çalışanların duygusal zekâ düzeylerinin aracılık rolü de incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda araştırmanın evrenini Karabük Eğitim Araştırma Hastanesi’nde çalışan 761 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Örneklemi ise 278 hesaplanmış olup 324 sağlık çalışanından veri toplanmıştır. Son zamanlarda yapılan araştırmalar incelendiğinde zekâ kavramı ile alakalı birçok çalışma yapılmıştır. Literatürde kabul gören bilişsel zekanın yanı sıra duygusal zekanın da kavrama dahil edilmesi önemli bir husustur. Duygusal zekâ kavramını tükenmişlik, liderlik gibi farklı yönlerden ele alan birçok araştırma olmasına rağmen duygusal zekâ, iş tatmini ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide aracılık rolünü inceleyen bir çalışma bulunmamaktadır. Duygusal zekâ kavramı, duyguların ifadesi, duyguların farkında olma ve iyimserlik yeteneklerini kapsamaktadır. Veri toplamak için anket yöntemi seçilmiş olup 5 soru ifadesinden oluşan iş tatmini ölçeği, 5 soru ifadesinden oluşan yaşam doyumu ölçeği ve 37 soru ifadesinden duygusal zekâ ölçeği kullanılmıştır. Araştırma alan çalışması ile desteklenmiştir. Araştırma verileri 2022 yılının ocak ayında Karabük Eğitim Araştırma Hastanesi’nde çalışan ebe, hemşire ve tıbbi sekreterler ile yapılmış ve toplam 324 kullanılabilir anket elde edilmiştir. Araştırmada nicel araştırma yöntemden faydalanılmış, araştırma verileri anket tekniğiyle toplanmıştır. Araştırma verileri SPSS 22.0 programı ile test edilmiş olup araştırma verileri normal dağılım göstermediği için non-parametrik testler kullanılmıştır. Araştırmada kullanılacak verileri toplamak amacıyla hastanede çalışan 400 çalışana anket dağıtılmış olup 324 kullanılabilir anket elde edilmiştir. Toplanan veriler SPSS istatistik programı kullanılarak test edilmiştir. Araştırmanın amacı kapsamında hipotezler Wilcoxon Sıralı Testi ve Spearman ve Pearson Korelasyon Testi yöntemlerinden faydalanılmış Hayes’in Process Programı ile duygusal zekanın aracılık rolü incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda iş tatmini ile yaşam doyumu arasında anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İş tatmini ve duygusal zekâ arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığı tespit edilmiştir. Araştırmanın diğer bir hipotezi olan yaşam doyumu ile duygusal zekâ arasında anlamlı bir ilişki bulunduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın temel hipotezi olan iş tatmini ve yaşam doyumu arasındaki ilişkide duygusal zekanın rolü olduğu savı istatistiksel olarak kabul edilmiştir. Bu bulgular doğrultusunda duygusal zekâ düzeyi yüksek olan bir bireyin işinden ve genel yaşamından memnun olabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

ABSTRACT The COVID-19 epidemic, which has affected the world, has affected many countries and employees in these countries. In particular, the fact that healthcare professionals are working at greater risk has forced employees to struggle more physiologically and psychologically in the COVID-19 outbreak. The aim of this postgraduate study is to examine whether there is a significant relationship between job satisfaction and life satisfaction of healthcare workers during the COVID-19 pandemic period. In the study, the mediating role of employees' emotional intelligence levels in the relationship between job satisfaction and life satisfaction was also examined. For this purpose, the population of the research consists of 761 healthcare professionals working in Karabük Training and Research Hospital. The sample was calculated as 278 and data were collected from 324 health workers. When the recent studies are examined, many studies related to the concept of intelligence have been made. It is important to include emotional intelligence as well as cognitive intelligence, which is accepted in the literature. Although there are many studies that deal with the concept of emotional intelligence from different aspects such as burnout and leadership, there is no study examining the mediating role of emotional intelligence in the relationship between job satisfaction and life satisfaction. Emotional intelligence includes the ability to express emotions, be aware of emotions, and be optimistic. Questionnaire method was chosen to collect data and job satisfaction scale consisting of 5 question statements, life satisfaction scale consisting of 5 question statements and emotional intelligence scale consisting of 37 question statements were used. The research was supported by fieldwork. The research data were made with midwives, nurses and medical secretaries working in Karabuk Training and Research Hospital in January 2022 and a total of 324 usable questionnaires were obtained. Quantitative research method was used in the research, and research data were collected by questionnaire technique. The research data were tested with the SPSS 22.0 program and non-parametric tests were used because the research data did not show normal distribution. In order to collect the data to be used in the research, a questionnaire was distributed to 400 employees working in the hospital and 324 usable questionnaires were obtained. The collected data were tested using the SPSS statistical program. Within the scope of the research, the hypotheses Wilcoxon Sequential Test and Spearman and Pearson Correlation Test methods were used and the mediating role of emotional intelligence was examined with Hayes's Process Program. As a result of the research, it was determined that there is a significant relationship between job satisfaction and life satisfaction. It has been determined that there is no significant relationship between job satisfaction and emotional intelligence. It has been determined that there is a significant relationship between life satisfaction, which is another hypothesis of the research, and emotional intelligence. The argument that emotional intelligence plays a role in the relationship between job satisfaction and life satisfaction, which is the main hypothesis of the research, has been accepted statistically. In line with these findings, it was concluded that an individual with a high level of emotional intelligence can be satisfied with his work and general life.