Asma Davul İcrası Üzerine Bir Araştırma: Adem Göçer Örneği

Abstract

ÖZ Kültür bir toplumun geleceğe taşıması gereken özdür. Kültürü etkileyen pek çok unsur vardır. Türk kültürü de bu unsurlardan tarih sahnesinde etkilenmiş, evrilmiştir. Bu çalışmada kültürü etkileyen etmenlerin başında gelen eski inanç sistemleri incelenmiştir. Bu inanç kültürleri bağlamında dini ritüelleri yerine getirmekle görevli olan din adamları kam ve şamanların toplumdaki yerleri çalışma boyunca günümüz davul icracıları ile karşılaştırılarak, çıkarımların ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu amaçla derinlemesine bir nitel araştırma yapmak için UNESCO tarafından davul yapımı ve icrası dalında yaşayan insan hazinesi olarak seçilen Adem Göçer örneği belirlenmiş ve fenomenolojik desen ile çalışma kurgulanmıştır. Verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veri analizinde betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Türklerin eski dininin Şamanizm değil, Gök Tanrı inancı olduğu, Şamanizm’den ise kültürel bağlamda etkilendikleri tespit edilmiştir. Günümüz davulcusu ile kam, şaman davulculuğu arasındaki değişimin toplumun davulcuya bakış açısını olumsuz yönde etkilediği tespit edilmiştir. Davulun eski Türk toplumlarında dini ritüellerde kullanılan kutsal bir araç olarak görülürken, günümüzde sadece enstrüman ve eğlence unsuru olarak kullanılan bir nesne olduğu tespit edilmiştir. Kamların ve günümüz davul icracısının kendini toplum hizmetine adadığı, dünya malına değer vermediği tespit edilmiştir. Günümüz toplumunun bazı kesimleri abdal aşiretini dışlamalarına rağmen abdalların insancıl bir yaşam felsefesine sahip oldukları ve bu düşünceyle hareket ettikleri tespit edilmiştir.

ABSTRACT Culture is the essence that a society should carry into the future. There are many factors that affect culture. Turkish culture has also been influenced and evolved from these elements on the stage of history. In this study, old belief systems, which are at the forefront of the factors affecting culture, were examined. It is aimed to reveal the inferences by comparing the places of the clergy, kam and shamans, who are responsible for performing religious rituals in the context of these belief cultures, with today's drum performers throughout the study. For this purpose, the example of Adem Göçer, which was selected as a living human treasure in the field of drum making and performance by UNESCO, was determined in order to conduct an in-depth qualitative research, and the study was designed with a phenomenological pattern. A semi-structured interview form was used to collect data. Descriptive analysis technique was used in data analysis. According to the findings, it has been determined that the old religion of the Turks is not Shamanism, but the belief in Gök Tanrı, and they were influenced by shamanism in a cultural context. It has been determined that the change between today's drummer and cam, shaman drumming has a negative effect on the society's view of the drummer. While the drum was seen as a sacred instrument used in religious rituals in ancient Turkish societies, it has been determined that it is an object used only as an instrument and entertainment element today. It has been determined that Kams and today's drum players are devoted to community service and do not value worldly goods. Although some parts of today's society exclude the abdal tribe, it has been determined that the abdals have a humane philosophy of life and act with this thought.