Türk Hava Savunma Sanayisinde İnsansız Hava Araçları’nın Türkiye Üzerindeki İmajı

Abstract

ÖZ Ülkelerin güven ve huzur içerisinde yaşaması için kaçınılmaz faktörlerden birisi de savunma sanayinin gücüdür. Türkiye, jeopolitik konumu ve özellikleri açısından sürekli tehdit ve müdahaleci ülkelerce ambargolara maruz kalmıştır. Sınır içi ve sınır ötesi tüm tehditlere karşı geçmişten alınan dersler sonucunda özellikle 1990’lı yıllarda şekil almaya başlayan yerli üretim anlayışı temelleri günümüz yapay zeka teknolojisi “İnsansız Hava Araçlarını (İHA)” üretimini sağlamıştır. Türkiye terör unsurlarına karşı sınır içi ve sınır ötesi keşif /gözlem ve istihbarat sağlayabilmek için ABD ve Avrupa ülkelerinden İHA kiralama talebinde bulunmuştur. Büyük bütçeler ödenerek ve zorlu şartnameler imzalanmasına rağmen büyük zorluklarla verilen İHA’lar, görüntü ve istihbarat bilgilerini ilk önce kiralanan ülkeye aktarılıyor ve Türkiye’ye gerektiğinde bilgiler servis edilmiyordu. Türkiye’yi küçük düşürmeye çalışan bu yaklaşımlar doğrultusunda savunma teknolojilerini gözden geçirilmeye başlanmıştır. Zor zamanlarda desteğini çeken ülkeler bir kez daha yerli ve özgün üretimin önemi göstermiştir. Devlet kurumları ve özel sektör savunma üretimi yapan şirketlerin projeleri hayata geçirerek yerli ve özgün İHA/SİHA teknolojileri kazandırmışlardır.20 yıl gibi kısa zamanda dünya üreticileri arasında ilk sıralarda yerini almayı başarmıştır. Özellikle Baykar Şirketi tarafından üretilen Baykar TB2 insansız hava aracı dünyada eşi benzeri olmayan birçok faaliyette bulunarak Türkiye’nin göklerdeki yıldızı Dünya ülkelerinin de en gözde hava savunma aracı olmuştur. “Kötü Komsu İnsanı mal sahibi yapar” atasözüyle pekişen bu süreç, birçok alanda yerli ve milli üretim politikasının anlayışı çerçevesinde yapılmaya başlanmıştır. Sınır içi operasyonlar ile şehit ve gazi haberleri gelmeden PKK unsurlarına korku salmaktadır. Türkiye özgün hür iradesi ile gerçekleştirdiği Fırat Kalkanı, Zeytin Dalı, Barış Pınarı ve Bahar Kalkanı gibi sınır ötesi operasyonlarında İHA/SİHA’ arın üstün yetenek ve kabiliyetleri sayesinde kısa zamanda başarılı şekilde sonuçlanmasını sağlamıştır. Libya, Suriye ve Karabağ Savaşında Türk SİHA’ların faktörü ön plana çıkarak zafere giden yolda başrol oyuncusu olmuştur. Halen devam etmekte olan Rusya-Ukrayna Savaşında, Ukrayna Devletinin satın aldığı Bayraktar TB2 SİHA’lar sayesinde Rusya tarafından gelen tehditlerin önünü kesmektedir. Şimdi ise, Dünya’nın gözü Türkiye’nin ürettiği İHA/SİHA’ ların sahadaki başarıları olmuştur. Yakından takip edilen bu teknolojiye sahip olabilmek Avrupa ülkelerinin de aralarında olduğu birçok ülke ile teslimat gerçekleşmiş ve birçok ülke ile sipariş görüşmeleri devam etmektedir. Uluslararası arenada hem ekonomik hem politik hem de askeri anlamda büyük kazanımlar elde ederek söz sahibi konumuna gelmiştir. Türkiye, kapıyı çalan değil, kapısı çalınan” ülke gücüne ulaşmıştır.

ABSTRACT One of the inevitable factors for countries to live in security and peace is the strength of the defense industry. Turkey has been exposed to constant threats and embargoes by interventionist countries in terms of its geopolitical position and characteristics. As a result of the lessons learned from the past against all intra-border and cross-border threats, the foundations of the domestic production approach, which started to take shape especially in the 1990s, enabled the production of today's artificial intelligence technology "Unmanned Aerial Vehicles (UAV)". Turkey made a request to hire UAVs from the USA and European countries in order to provide in-border and cross-border reconnaissance/observation and intelligence against terrorist elements. Although large budgets were paid and tough specifications were signed, the UAVs, which were given with great difficulty, were first transferred to the leased country, and information was not served to Turkey when necessary. In line with these approaches that try to humiliate Turkey, defense technologies have begun to be reviewed. Countries that have withdrawn their support in difficult times have once again shown the importance of domestic and original production. Government agencies and private sector defense companies have implemented projects and brought local and original UAV/SİHA technologies. Especially the Bayraktar TB2 unmanned aerial vehicle, produced by Baykar Company, has carried out many unique activities in the world, and Turkey's star in the sky has become the most popular air defense vehicle of the world countries. This process, reinforced by the proverb "Bad Neighbors Make People Owners", has started to be carried out in many areas within the framework of the understanding of domestic and national production policy. With the cross-border operations, the PKK elements fear before the news of martyrs and veterans arrives. Thanks to the superior abilities and capabilities of the UAV/SİHA, Turkey has ensured that the cross-border operations such as Euphrates Shield, Olive Branch, Peace Spring and Spring Shield, which it has carried out with its unique free will, were concluded successfully in a short time. In the Libya, Syria and Karabakh War, Bayraktar TB2 factor came to the fore and became the leading actor on the road to victory. In the ongoing Russia-Ukraine War, the Bayraktar TB2 SİHAs purchased by the Ukrainian State prevent threats from Russia. Now, the eyes of the world have been the field successes of the UAV/SİHA produced by Turkey. In order to have this technology, which is closely followed, delivery has been made with many countries, including European countries, and order negotiations with many countries are continuing. It has gained a voice in the international arena by making great gains both economically, politically and militarily. Türkiye has reached the power of a country whose door is knocked, not knocked.