Sosyal Hizmet Uzmanlarının Sosyal Hizmet Kuram ve Yaklaşımlarına Yönelik Algılarının Metaforik Analizi

Abstract

ÖZ Bu araştırma sosyal hizmet uzmanlarının Sistem Yaklaşımı, Ekolojik Yaklaşım, Güçlendirme Yaklaşımı, Krize Müdahale Yaklaşımı ve Çözüm Odaklı Yaklaşım’a yönelik görüşlerinin metaforlar yoluyla analiz edilmesi, sosyal hizmet uzmanlarının bu yaklaşımlara ilişkin algılarının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Nitel araştırmanın fenomenoloji deseniyle tasarlanan bu araştırmada veriler, 8 sosyodemografik bilgisi sorusu ve 5 boşluk doldurma sorusundan oluşan veri toplama formu ile toplanmıştır. Veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubu, çalışmakta olan 119 sosyal hizmet uzmanından oluşmaktadır. Araştırmada Sistem Yaklaşımı’na ilişkin 2 farklı kavramsal kategori ve 39 geçerli metafor; Ekolojik Yaklaşım’a ilişkin 3 farklı kavramsal kategori ve 48 geçerli metafor; Güçlendirme Yaklaşımı’na ilişkin 3 farklı kavramsal kategori ve 56 geçerli metafor; Krize Müdahale Yaklaşımı’na ilişkin 4 farklı kavramsal kategori ve 66 geçerli metafor; Çözüm Odaklı Yaklaşım’a ilişkin 3 farklı kavramsal kategori ve 46 geçerli metafor üretilmiştir. Araştırmanın sosyodemografik sonuçları doğrultusunda, katılımcıların bazılarının (n=57) mesleklerini sevmediği, bazılarının (n=46) sosyal hizmet müdahalelerinde kuram ve yaklaşımları kullanmadığı görülmüştür. Üretilen ve değerlendirilen geçerli metaforlar doğrultusunda, katılımcıların araştırmaya konu olan yaklaşımları, yaklaşımların temel özelliklerini yansıtacak şekilde algıladıkları, bazı yaklaşımlarda ortak kavramsal kategorilerin oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır. Sosyal hizmet uzmanlarının çalışma şartlarının iyileştirilmesi ve kuram ve yaklaşım derslerinin vaka örnekleriyle desteklenerek anlatılması gibi önerilerde bulunulmuş, bu durumun sosyal hizmet uzmanlarının mesleklerinin temel taşları olan sosyal hizmet kuram ve yaklaşımlarına yönelik algılarını pozitif yönde etkileyeceği düşünülmüştür.

ABSTRACT This study was conducted to analyze the views of social workers on the Systems Approach, Ecological Approach, Empowerment Approach, Crisis Intervention Approach, and Solution Focused Approach through metaphors and to determine the perceptions of social workers about these approaches. In this study designed with the phenomenology design of qualitative research, data were collected with a data collection form consisting of 8 sociodemographic information questions and 5 fill-in-the-blank questions. The data were analyzed by content analysis method. The study group of the research consisted of 119 working social workers. In the study, 2 different conceptual categories and 39 valid metaphors were produced for the Systems Approach; 3 different conceptual categories and 48 valid metaphors for the Ecological Approach; 3 different conceptual categories and 56 valid metaphors for the Empowerment Approach; 4 different conceptual categories and 66 valid metaphors for the Crisis Intervention Approach; 3 different conceptual categories and 46 valid metaphors for the Solution-Focused Approach. In line with the sociodemographic results of the study, it was observed that some of the participants (n=57) did not like their profession and some (n=46) did not use theories and approaches in social work interventions. In line with the valid metaphors produced and evaluated, it was concluded that the participants perceived the approaches subject to the research in a way that reflected the basic characteristics of the approaches, and that common conceptual categories were formed in some approaches. Suggestions such as improving the working conditions of social workers and teaching theory and approach courses supported by case examples were made, and it was thought that this would positively affect the perceptions of social workers towards social work theories and approaches, which are the cornerstones of their profession.