Lütfi Paşa’nın İtikadi Görüşleri ve 73 Fırka: Hayat-ı Ebedi Örneği

Abstract

ÖZ Abdül-Müîn Lütfi Paşa Osmanlı Devleti tarihinde önemli konumlara gelmiş bir devlet insanıdır. Bunun yanında İslamiyet’in gelişmesine katkı sunmak için birçok alanda eserler de telif etmiştir. Bu eserlerden biri hem İtikadi Mezhepleri hem de Kelami konuları içinde barındıran Hayat-ı Ebedi isimli eseridir. Çalışma kapsamında genel olarak, Lütfi Paşa’nın hayatını ve İslam dinine katkı sunmak için yaptığı çalışmaları bir kez daha göz önüne çıkarma gayreti içerisinde olduk. Bunun yanında özel olarak Hayat-ı Ebedi adlı eserde ilk bölümde geçen tali fırkaların neler olduğu ve müellifin 73 fırka hadisi konusundaki bakışını inceleme fırsatı bulduk. Risalenin daha sonraki bölümlerinde geçen Kelam konuları ele alınmıştır. Lütfi Paşa’nın bu eseri diğer nüshalarıyla da kıyaslanmıştır. Son olarak müellifin, Hayat-ı Ebedi eserinin Millet Kütüphanesindeki nüshası Latinize harflere çevrilerek eserin daha geniş kitlelere hitap etmesi hedeflenmiştir.

ABSTRACT Abdül-Müîn Lütfi Paşa is an important figure in the history of the Ottoman Empire who held significant positions in the state who contributed to the development of Islam by producing works in various fields. One of these works is titled 'Hayat-ı Ebedi,' which encompasses both the study of Islamic sects (Turkish called; Itikadi Mezhepleri) and theological (Kelami) subjects. In general with this study one of our purposes is to illuminate that Lütfi Paşa's life and his contributions to the Islamic religion. Especially we have had the opportunity to examine the first part of the work 'Hayat-ı Ebedi,' which discusses various secondary sects (Turkish called; tali fırkalar) and the author's perspective on the hadiths related to the seventy-three sects. The later sections of the treatise deal with theological subjects (Turkish called: Kelam konuları). The Lütfi Paşa's work has been compared with the other copies. Finally, the copy of the author's Hayat-ı Ebedi in the Millet Library was translated into Latinized letters in order to address the work to a wider audience.