Alıkul Osmonov Ben, Şairi Kırgız’ın Adlı Eserin Tematik Bir İncelemesi

Abstract

ÖZET Kırgızlar, tarih sahnesine çıktıklarından itibaren kimliklerini ve kültürlerini kaybetmemek için pek kanlı mücadeleler vererek günümüze kadar gelen topluluklardan birisidir. Uzun bir tarihi sürece sahip olan Kırgızların günümüze gelene kadar kültürel yelpazesi oldukça genişlemiştir. Kırgızlar pek çok toplulukla savaşmış, mücadeleler vermiştir. Kırgızlar yönetme kabiliyetleri ve verdikleri mücadeleler sebebiyle tarihte önemli yer tutmuştur. Aynı zamanda Kırgızlar edebiyat alanında da hatırı sayılır derecede etkili olmuştur. Kırgız halkının içinde çok değerli şahsiyetler yetişmiştir. Bunlardan biri de Alıkul Osmonov’dur. Alıkul Osmonov, kısacık ömrüne rağmen halkı için değerli eserler bırakmış şairlerden biridir. O, genç yaşta birçok zorlukla karşılaşmış yılmadan bu zorlularla mücadele etmeye çalışır. Yakalandığı verem hastalığı onun iç dünyasına yöneltir fakat o daima iç dünyasında kalmaz. Etrafına bakıp şiirler yazar. Doğayla konuşur. Doğa onu yaşam konusunda ümitlendirir. Kalem ve kağıdıyla dertleşir. Vatanını sever, ona özlem duyar. Şiirlerinde bu konulara yer verir. Bazen hastalığından dolayı hüzünlenir. Şiirlerinde hastalığıyla konuşur. Ama şikâyet etmez. Tevekkül eder. Kaderine razı olur. 2015 yılında büyük Kırgız şairi Alıkul Osmonov'un 100. doğum gününü anmak amacıyla Kırgızistan Başbakan Yardımcısı başkanlığında ulusal bir komite kurulup ülke çapında çeşitli etkinlikler düzenlenir. Bu etkinliklerin anısına Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY, Alıkul Osmonov'un Türkiye Türkçesinde seçme şiirlerinden oluşan kitap yayınlamak istemiş olup Kojageldi Kuluyev’in önderliğinde Kırgız Türkçesinde kelime kelime çeviren Cıldız İsmailova, Dinara Asilbekova, Kalmamat Kulamşayev, Nurabübü Borsokeyeva ile edebi çevirisini yapan İbrahim Türkhan ve Kenan Çarboğa “Alıkul Osmonov Ben, Şairi Kırgız’ın” şiir kitabını yayınlamıştır. Şairin şiirleri; Alıkul Osmonov ve şiirleri üzerine yapılan bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Kırgızların tarihi dört ana başlık altında incelenmiştir, sonrasında Kırgızların sözlü kültür geleneğinden ve yazılı edebiyatından bahsedilmiştir. İkinci bölümde ise Alıkul Osmonov’un hayatı, edebi kişiliği ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölüm de ise Kojageldi Kuluyev’in derleyip ortaya koyduğu “Alıkul Osmonov Ben, Şairi Kırgız’ın” adlı eserdeki şiirleri temalar sınıflandırılıp alt başlıklar halinde incelenmiştir. Alıkul Osmonov’un şiirlerindeki temaların incelemesi amacıyla hazırlanan bu çalışmada şiirler; Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Temalar, Dini ve Sosyal Temalar, Tabiat ile İlgili Temalar, Kadın ve Aile ile İlgili Temalar, İşçi, Vatan, Kopuz ve Mezar Taşı Teması olarak sekiz ana tema başlığı altında incelenmiştir. Bu inceleme sırasında şairin şiirlerinden örnekler verilerek pekiştirilmiştir.

ABSTRACT The Kyrgyz are one of the communities that have survived to the present day by fighting bloody struggles in order not to lose their identity and culture since they emerged on the stage of history. The cultural spectrum of the Kyrgyz, which has a long historical process, has expanded considerably until today. The Kyrgyz fought and struggled with many communities. The Kyrgyz have had an important place in history because of their ability to rule and their struggles. At the same time, the Kyrgyz had a considerable influence in the field of literature. Very valuable personalities have grown up among the Kyrgyz people. One of them is Alıkul Osmonov. Alıkul Osmonov is one of the poets who left valuable works for his people despite his short life. He faced many difficulties at a young age and tries to struggle with these difficulties without hesitation. The tuberculosis disease he is caught leads to his inner world, but he does not always stay in his inner world. He looks around and writes poems. He talks to nature. Nature gives him hope for life. He deals with his pen and paper. He loves his country and misses it. He includes these subjects in his poems. Sometimes he is sad because of his illness. He talks about his illness in his poems. But he doesn't complain. Thank you. He accepts his fate. Poet's poems In 2015, to commemorate the 100 th birthday of the great Kyrgyz poet Alıkul Osmonov, a national committee is established under the chairmanship of the Deputy Prime Minister of Kyrgyzstan and various events are organized throughout the country. In memory of these events, the International Organization of Turkic Culture TÜRKSOY wanted to publish a book consisting of selected poems by Alikul Osmonov in Turkey Turkish. Under the leadership of Kojageldi Kuluyev, Cildiz Ismailova, Dinara Asilbekova, Kalmamat Kulamşayev, Nurabu Borsokeyeva, who translated word for word in Kyrgyz Turkish, and Ibrahim Turkhan, who translated it literally. Kenan Çarboğa has published the poetry book “I am Alikul Osmonov, the poet of Kyrgyz”. This study on the poet's poems Alıkul Osmonov and his poems consists of three parts. In the first part, the history of the Kyrgyz was examined under four main headings, then the oral culture tradition and the written literature of the Kyrgyz were mentioned. In the second part, information is given about the life, literary personality and works of Alıkul Osmonov. In the third chapter, the poems of Kojageldi Kuluyev's "Alıkul Osmonov, I'm, the Poet Kyrgyz" compiled and put forward by the themes were classified and examined in sub-titles. In this study, which was prepared to examine the themes in Alikul Osmonov's poems; Themes based on the inner world of the individual, Religious and Social Themes, Themes Related to Nature, Themes Related to Women and Family, Worker, Homeland, Kopuz and Tombstone Themes were examined under eight main themes. During this examination, it was reinforced by giving examples from the poems of the poet.