KUR’AN’DA CİHAT AYETLERİNİN ESKİ VE YENİ YORUMLARI (ELEŞTİREL BİR ÇÖZÜMLEME ÇALIŞMASI)

Abstract

ÖZET Bu araştırma, eski ve çağdaş tefsirler bağlamında cihâd kavramının anlamını, bu kavramın uygulamalarını ve bu kavram hakkındaki şüpheleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Karşılaştırmalı analitik bir üslupla tefsircilerin klasik ve modern dönemlerdeki cihâd anlayışları çözümlenmiş ve bu anlamlar, Müslümanların gerçek hayatına yansıtılarak incelenmiştir. Çalışma, kavramsal çerçevenin açıklığa kavuşturulması için aşağıdaki başlıklar altında ele alınmıştır: Cihâd'ın dil ve İslâm hukukundaki tanımı, meşruiyeti ve hikmeti, Klasik ve modern tefsirlerde cihâd kavramı, Cihâdın türleri ve modern dönem kullanımları, Cihâdla ilgili eski-yeni şüpheler ve bu şüphelere verilen cevaplar. Bu çalışma, cihadı yanlış yorumlayan düşüncelerin yayılmasına yol açan, İslam ve Müslümanlara şüphe ve suçlama yönelten bir problemi çözmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmada tümevarımsal betimleyici yöntem ve analitik betimleyici yöntemden yararlanıldı; ayrıca tarihsel yöntem ve karşılaştırmalı metod da kullanıldı. Ayrıca eski ve modern tefsirlerdeki cihat kavramı ele alınmış; cihat türleri ve günümüzdeki kullanımları açıklanmış; cihat konusunda eski ve modern zamanlarda ortaya atılan sorular/şüpheler ve bunlara çözüm olarak verilen cevaplar ele alınmıştır. Çalışmanın problemi, çoğu yanlış yorumlara dayanan cihatçı fikirlerin yayılmasıyla temsil edilen, İslam'a ve Müslümanlara karşı şüphe ve suçlamayı bünyesinde barındıran bir görüşün oluşmasına yol açan süreçlerdir. Çalışma sonucunda şu önemli sonuçlara ulaşılmıştır: Allah, cihâdı insanlığı zulüm ve baskıdan kurtarmak için, farklı inançlara sahip olan herkes için merhamet vesilesi olarak şeriatında meşru kılmıştır. Genel cihâd kavramı, hayatın tüm yönlerini ve tüm siyasi, sosyal, ekonomik ve entelektüel seviyeleri içerir ve bu seviyelerin her biri, belirli bir cihat türü gerektiren bir iç mücadeleyi beraberinde taşır. Bazı çağdaş bilginler ve düşünürler, batılı oryantalistlerin görüşlerine kapılmış ve onlarla uyum içinde hareket etmiş, bu da Müslüman bilginleri ikiye bölen bir entelektüel işgale neden olmuştur. Bazı çağdaş düşünürler, cihadın içeriğini boşaltmaya ve modern uluslararası yasalarla uyumsuz olduğu gerekçesiyle engellemeye çalışmış, diğerleri ise bu fikirleri, genellikle sınırlı bir kesim tarafından kabul edilen kişisel veya kolektif amaçlara ulaşmak için bir araç olarak kullanmıştır. Gerçek şu ki, çağdaş düşünürlerin sunduğu yeni fikirlerin çoğunluğu gözden geçirilmeli, içerikleri daha geniş bir şekilde değerlendirilmeli ve bilginlerin ve tefsircilerin görüşleriyle kıyaslanmalıdır. Bu, Müslüman bilginlerin, tüm İslam ülkelerindeki âlimlerin ve tefsircilerin bir araya geldiği konferanslar ve bilimsel toplulukların düzenlenmesiyle sağlanabilir. Bu şekilde, çağdaş düşünürlerin cihâd hakkındaki yanlış tasavvurlarına son verilebilir.

ABSTRACT This research aims to clarify the concept of Jihad between the interpretations of the ancients and the modern scholars, its applications and misconceptions, through a comparative analytical study. This will be achieved by examining the meanings of Jihad according to the ancient and modern interpreters and applying these meanings to the current reality of Muslims. The study sheds light on the following conceptual framework to clarify and explain the topic:Defining Jihad linguistically and legally, its legitimacy, and its wisdom.The concept of Jihad between the interpretations of the ancients and the modern scholars. Types of Jihad and their contemporary application. Addressing the doubts and misconceptions surrounding Jihad throughout history and in modern times, along with responses to these doubts. This research aims to resolve the problem posed by the widespread jihadist ideas that often rely on erroneous interpretations, leading to a perception that associates Islam and Muslims with doubt and accusation. It fills the research gap by uncovering new concepts of Jihad that were not present in previous interpretations. Some of these concepts are rational and have been accepted by the Muslim community, while others contradict the majority of scholars and deviate from the established Islamic principles found in authoritative sources. The researcher arrived at several key findings, including: God legislated Jihad as a mercy to all people, regardless of their religion, with the purpose of freeing humanity from oppression and tyranny. It was not prescribed to force people into accepting Islam.The comprehensive concept of Jihad encompasses all aspects of life, on political, social, economic, and intellectual levels. Each dimension carries its own internal struggle and requires a specific form of Jihad. Some contemporary scholars and thinkers have been influenced by orientalist opinions and have aligned with them. This has resulted in an intellectual invasion that divided Muslim scholars into two factions, each making mistakes in relation to the other. Some modern thinkers have attempted to deplete Jihad of its essence, claiming that it does not align with modern international laws, while others have used these ideas as a means to achieve personal or limited group interests, deviating from the broader welfare of the Muslim community. In reality, many of the new ideas put forth by contemporary thinkers need reevaluation and further examination in light of the statements of scholars and interpreters. This requires Muslim scholars to unite their efforts in organizing conferences and scholarly forums, bringing together eminent jurists and interpreters from all Islamic countries to establish the legal guidelines of Jihad. This will prevent contemporary thinkers from propagating false notions about Jihad.