Kırsal Bölgelerdeki Okullarda Görev Yapan Okul Müdürlerinin Öğretim Liderliğini Engelleyen Faktörlerin İncelenmesi

Abstract

ÖZ Bu araştırmada, kırsal bölgelerde görev yapmakta olan okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarını engelleyen faktörlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Okul müdürlerinin uygulamada karşılaştıkları engellerin neler olduğunun tespit edilmesiyle bu çalışmanın literatürdeki boşluğu dolduracağı düşünülmüş ve araştırmacılara ve politika yapıcılara çözüm önerilerinde bulunmak hedeflenmiştir. Kırsal bölge bağlamında okul müdürlerinin karşılaşmış oldukları güçlüklerin ve engellerin derinlemesine ve gerçekçi bir yaklaşımla incelenmesi için araştırmanın yöntemi temel nitel araştırma olarak belirlenmiştir. Nitel araştırma yöntemiyle kırsal bölge bağlamında öğretim liderliğini engelleyen bir dizi faktör hakkında kapsamlı verilerden yararlanılabilmiştir. Karabük ili içerisindeki kırsal bölgelerde bulunan on resmi ilkokul ve ortaokul müdürleri çalışmaya dahil edilmiştir. Veri toplama süresince araştırmacı saha çalışmaları yapmış, gözlem tekniği kullanmış ve öğretim liderliği uygulamalarını engelleyen faktörleri bütüncül bir şekilde ele alıp değerlendirmeye özen göstermiştir. Hallinger ve Murphy (1985) öğretim liderliği çerçevesi baz alınarak elde edilen bulgular ışığında karşılaştırmalar yapılmış ve böylece bir sonuca varılmıştır. Buradan hareketle kırsal okul müdürlerinin öğretim liderliğini engelleyen faktörler üç tema ve beş kategori altında toplanmıştır. Bu engeller arasında; düşük gelir ve eğitim seviyesi, ilgisiz aile profili, okul binasından kaynaklanan fiziki yetersizlikler, mali yetersizlikler, insan kaynakları eksikliği ve iş yükü faktörleri olduğu görülmüştür. Bu araştırmanın bulguları, kırsal bölgelerde görev yapmakta olan okul müdürlerinin öğretim liderliğine neden yeterince dahil olamadıklarının ve etkili öğretim liderliği uygulamalarını yerine getiremediklerinin kanıtlarını sunmaktadır. Sonuç olarak, uygulamada kırsal okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarının önünde bir dizi engelle karşı karşıya kaldıkları görülmüştür.

ABSTRACT In this research, the aim was to investigate the factors that impede the instructional leadership behaviors of school principals who are working in rural areas. It was anticipated that by identifying the obstacles encountered by school principals in their practical work, this study would address a gap in the existing literature and provide recommendations for researchers and policymakers. The research methodology chosen for this study was qualitative research, employed to comprehensively examine the difficulties and hindrances experienced by school principals in rural settings. Extensive data were collected using qualitative research methods to shed light on various factors that hinder instructional leadership within the rural context. Ten school principals from official elementary and middle schools situated in rural areas within the Karabük province were included in the study. Throughout the data collection process, the researcher conducted fieldwork, utilized observation techniques, and systematically assessed the factors inhibiting instructional leadership practices, taking a holistic approach. Drawing upon the instructional leadership framework proposed by Hallinger and Murphy (1985), findings were compared, leading to conclusive insights. Consequently, the factors obstructing instructional leadership for rural school principals were categorized into three overarching themes and five specific categories. These impediments encompassed issues such as low income and educational levels, disengaged family profiles, physical limitations arising from school facilities, financial constraints, lack of human resources, and workload-related challenges. The findings of this study provide empirical evidence supporting the contention that school principals operating in rural regions may encounter difficulties in sufficiently engaging with instructional leadership and struggle to effectively implement instructional leadership practices. In summary, this research revealed that school principals in rural areas face a multitude of obstacles when attempting to enact instructional leadership behaviors.