Kırsal Kesimde Yaşayan Farklı Refleksif Kapasitelere Sahip Bireylerin Çocuk İstismarı ve İhmaline Yönelik Algıları: Bolu Göynük Üzerinden Bir İnceleme

Abstract

ÖZ Modernleşmeyle birlikte yaşanan değişim ve dönüşümlerle çocuğa bakış açısı da oldukça büyük bir değişim yaşamış, bu süreçte çocuk toplumsal hayatta önemli bir yere gelmiştir. Modern toplumda her ne kadar çocuğun değeri artmış olsa da modernitenin ilerleyen döneminde ortaya çıkan toplumsal riskler çocuğun yaşamında da dönüştürücü yönde etkiler edinmiş durumdadır. Modernitenin refleksif aşamasına gelinmesiyle birlikte ortaya çıkan riskler karşısında bireyin düşünme, sorgulama, kurgulama gibi süreçleri de dönüşüm yaşamış ve bireylerin algılarında radikal içerimleri olan değişiklikler meydana gelmiştir. Geleneksel ve modern dönemdeki çocuk algısı, geç modern dönemde bireylerin artan refleksif kapasiteleriyle yeniden şekillenmiş durumdadır. Bu süreçte içerimleri açısından yeniden kurgulanan çocuk algısı, bireylerin gündelik hayatta bazı refleksif tutumlar sergilemelerine de yol açmıştır. Çocuk istismarı ve ihmali konusu geçmişten beri var olmakla beraber, geç modern dönemde toplumun bilgi seviyesinin artmasıyla ve bireylerin artan bilinç kapasiteleriyle birlikte daha fazla dikkat çeken bir konu haline gelmiştir. Bu konuda giderek artan miktarda yazılan kitaplar ve dergiler, yapılan seminerler, konferanslar gibi daha pek çok çalışma hem çocuğun hem ailenin bilinç dahilindeki içeriğini oldukça büyük oranda dönüştürmektedir. Ayrıca, bilinçlenmeyle birlikte çocuk istismarı ve ihmali durumlarının son zamanlarda artan oranlarda mahkeme alanına taşınması, çocuk haklarının savunulabilmesi konusundaki toplumsal duyarlılığı arttırmaktadır. Bu konuda Türkiye’de ve dünyada son yıllarda yaşanan dönüşümler dikkate alındığında söz konusu durumun yakın gelecekte de artarak devam edeceğini söyleyebilmek oldukça mümkündür. Bu çalışma geç modern dönemde öznelerin artan refleksif kapasiteleri ışığında çocuk istismarı ve ihmaline yönelik algıların nasıl değişimler yaşadığını ve bu değişimlerin nasıl sonuçlar doğurduğunu inceleyen bir araştırmadır. Çalışma geleneksel modern ve geç modern bireyler etrafındaki karşılaştırmalarla sürdürülmüştür. Çünkü farklı refleksif kapasite düzeylerinin karşılaştırılması çalışmanın merkezi sorgulama alanı niteliğindeydi. Bu yöndeki içerikle kırsal alanda yaşayan geleneksel ve geç modern ebeveyn temsilcilerinin karşılaştırılmasını zorunlu hale getirmekteydi. Ayrıca çalışmaya konu olan içeriğin hassas ve derinlemesine irdelemeye yönelik doğası araştırmanın nitel kıstaslarda kurgulanmasını ve bu şekilde de köyde yaşayan geleneksel ebeveynler ile şehir merkezinde yaşayan uzman meslek erbabı (ve dolayısıyla da refleksif kapasitesi yüksek) ebeveynlerin konuya yaklaşımlarının karşılaştırılması şeklinde sürdürülmüş ve sonuçlandırılmıştır. Bu kapsamda detaylı bilgi edinebilmek amacıyla nitel araştırma tekniklerinden derinlemesine görüşme tekniği uygulanmıştır. Ortaya çıkan veri grupları ise geleneksel ve geç modern ebeveynlerin konuya yaklaşımlarını açık eden nitelikte olmuştur.

ABSTRACT With the changes and transformations that occurred with modernization, the perspective on the child has also undergone a significant change, and in this process, the child has come to an important place in social life. Although the value of the child has increased in modern society, the social risks that emerged in the later period of modernity have also had transformative effects on the child's life. In the face of the risks that emerged with the reflexive phase of modernity, the individual's processes such as thinking, questioning and constructing have also been transformed and radical changes have occurred in the perceptions of individuals. The perception of children in the traditional and modern periods has been reshaped by the increasing reflexive capacities of individuals in the late modern period. In this process, the perception of children, which has been reconstructed in terms of its implications, has also led individuals to exhibit some reflexive attitudes in daily life. Although the issue of child abuse and neglect has existed since the past, it has become a subject that attracts more attention in the late modern period with the increase in the knowledge level of the society and the increasing awareness capacity of individuals. An increasing number of books and magazines written on this subject, seminars, conferences and many other studies are transforming the conscious content of both the child and the family to a great extent. In addition, with increasing awareness, child abuse and neglect cases have been brought to the court at increasing rates lately, increasing social sensitivity about defending children's rights. Considering the transformations experienced in Turkey and the world in recent years, it is quite possible to say that this situation will continue to increase in the near future. This study is a research that examines how perceptions of child abuse and neglect have changed in the light of the increasing reflexive capacities of subjects in the late modern period and what consequences these changes have produced. The study continued with comparisons around traditional modern and late modern individuals. Because the comparison of different reflexive capacity levels was the central area of inquiry of the study. This content made it necessary to compare traditional and late modern parental representatives living in rural areas. In addition, the sensitive and in-depth nature of the content of the study was continued and concluded by constructing the research on qualitative criteria and thus comparing the approaches to the subject of traditional parents living in the village and professional professionals (and therefore with high reflexive capacity) parents living in the city center. In this context, in-depth interview technique, one of the qualitative research techniques, was applied in order to obtain detailed information. The resulting data groups were revealing the approaches of traditional and late modern parents to the subject.