Ortaokul Öğrencilerinin Ahlaki Olgunluk Düzeyleri İle Akademik Motivasyon Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

ÖZ Bu araştırmada ortaokul öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyleri ile akademik motivasyon düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda ortaokul öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyi bağımsız değişkeninin akademik motivasyon düzeyi bağımlı değişkeni üzerindeki etkisi test edilmiştir. Ayrıca ortaokul öğrencilerinin akademik motivasyon ve ahlaki olgunluk düzeylerinin cinsiyet, öğrenim gördükleri okul türü, sınıf düzeyi ve sahip olunan aile sosyo-ekonomik düzeylerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Bu çalışma nicel araştırma yaklaşımlarından olan ilişkisel tarama yöntemi ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini 2022-2023 eğitim öğretim yılında Karabük ili Safranbolu ilçesinde 5 ile 8. sınıf düzeyleri arasında öğrenim gören toplam 418 öğrenci oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak Yurt ve Bozer tarafından Türkçe’ye standardizasyonu yapılan ‘Akademik Motivasyon Ölçeği’ ile Çakıcı ve Kök tarafından geliştirilen ‘Çocuklar İçin Ahlaki Olgunluk Ölçeği’ kullanılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, ölçek formları ile toplanan verilerin istatistiksel analizleri SPSS version 26 paket programı ile yapılmıştır. Katılımcıların akademik motivasyon düzeylerinin, demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymak üzere tek yönlü varyans analizi (One-way ANOVA), T-testi ve Scheffe testi uygulanmıştır. Ahlaki olgunlukla ilgili istatistiki işlemlerde normallik testi sonucuna uygun olarak farklılığın hangi gruplar arasında anlamlılık düzeyine ulaştığını tespit etmek amacıyla parametrik olmayan testlerden ‘Kruskall Wallis H’ ve Mann Whitney U testleri tercih edilmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkinin belirlenmesi için ise Pearson korelasyon testinin yapıldığı araştırmada, istatistiksel çözümlemelerde anlamlılık düzeyini belirlemek için en düşük p değeri olarak .05 referans alınmıştır. Araştırmanın sonucunda ortaokul öğrencilerinin akademik motivasyon düzeyleri; cinsiyet, okul türü ve sınıf düzeyi değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermiş olup yalnızca sosyo-ekonomik düzey değişkenine göre istatistiksel açıdan anlamlı farklılık tespit edilmemiştir. Bu sonuçlara göre kız öğrencilerin ve devlet okulunda okuyan öğrencilerin akademik motivasyonlarının daha yüksek olduğu, öğrencilerin sınıf düzeyi arttıkça akademik motivasyon düzeylerinin azaldığı ancak 8. sınıf düzeyindeki öğrencilerde ise kısmen bir artış olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca araştırma bulgularına göre ortaokul öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyleri; cinsiyet, okul türü, sınıf düzeyi ve sosyo ekonomik düzey değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermektedir. Bu bulgulara göre kız öğrencilerin ahlaki olgunluk düzeyleri erkek öğrencilere göre; devlet okulunda eğitim gören öğrencilerin özel okulda öğrenim gören öğrencilere göre ve orta düzey sosyo-ekonomik gelire sahip olan öğrencilerin alt ve üst sosyo-ekonomik düzeye sahip öğrencilere göre ahlaki olgunluk düzeyleri daha yüksek bulgulanmıştır. Bu araştırmanın diğer bir bulgusu ise ahlaki olgunluk ile sınıf düzeyi değişkeni arasında negatif yönlü farklılaşmanın olduğudur. Buna göre ortaokul öğrencilerinin sınıf düzeyi arttıkça ahlaki olgunluk düzeyleri düşmektedir. Son olarak araştırmada öğrencilerin sahip olduğu akademik motivasyon düzeyleri ile ahlaki olgunluk düzeyleri arasında pozitif yönde (r = ,406** ve p=.000) anlamlı ve orta düzeyde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Bu verilerin anlamı öğrencilerin sahip oldukları ahlaki olgunluk düzeyleri arttıkça derslerine yönelik akademik motivasyonları da artacaktır. Bir anlamda bu verilerden akademik başarılarının da artacağı analizi yapılabilmektedir. Bu bulgu, araştırmanın ‘Ortaokul öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyleri onların akademik motivasyonlarını olumlu yönde etkilemektedir.’’ şeklinde belirlenen temel hipotezi destekler niteliktedir. Ayrıca bu bulgu, araştırmada iddia edildiği gibi ahlaki olgunluk düzeyleri yüksek olan öğrencilerin akademik başarılarının da diğer öğrencilere göre daha yüksek olacağı düşüncesini desteklemektedir.

ABSTRACT EXAMINATION OF THE RELATIONSHIP BETWEEN SECONDARY SCHOOL STUDENTS' LEVELS OF MORAL MATURITY AND ACADEMIC MOTIVATION This study aimed to examine the relationships between secondary school students' moral maturity levels and academic motivation levels. In this direction, the effect of the independent variable of secondary school students' moral maturity level on the dependent variable of their academic motivation level was tested. In addition, it was examined whether the academic motivation and moral maturity levels of secondary school students differ according to their gender, the type of school they attend, their grade level and their socio-economic level. This study was carried out with the relational survey method, which is one of the quantitative research approaches. The sample of the research consisted of a total of 418 students studying between 5th and 8th grade levels in Safranbolu district of Karabük province in the 2022-2023 academic year. "Academic Motivation Scale", which was standardized into Turkish by Yurt and Bozer, and "Moral Maturity Scale for Children", developed by Çakıcı and Kök, were used as data collection tools. In line with the purpose of the research, statistical analysis of the data collected with the scale forms was made with the SPSS version 26 package program. One-way analysis of variance (One-way ANOVA), T-test and Scheffe test were applied to reveal whether the academic motivation levels of the participants differed according to demographic variables. In statistical procedures related to moral maturity, 'Kruskall Wallis H' and Mann Whitney U tests, which are non-parametric tests, were preferred in order to determine between which groups the difference reached the significance level in accordance with the normality test result. In the study where Pearson correlation test was used to determine the relationship between variables, .05 was taken as the reference to the lowest p value to determine the significance level in statistical analysis. As a result of the research, academic motivation levels of secondary school students; There was a significant difference according to gender, school type and grade level variables, but no statistically significant difference was detected only according to the socio-economic level variable. According to these results, it was found that the academic motivation of female students and students studying in public schools was higher, as the grade level of the students increased, their academic motivation levels decreased, but there was a partial increase in the 8th grade students. In addition, according to the research findings, the moral maturity levels of secondary school students; It varies significantly according to gender, school type, grade level and socio-economic level variables. According to these findings, female students' moral maturity levels are higher than male students; Moral maturity levels of students studying in public schools were found to be higher than students studying in private schools, and students with middle socio-economic income compared to students with lower and higher socio-economic levels. Another finding of this research is that there is a negative difference between moral maturity and grade level variable. Accordingly, as the grade level of secondary school students increases, their moral maturity levels decrease. Finally, the study determined that there was a positive (r = .406** and p = .000) significant and moderate relationship between the academic motivation levels of the students and their moral maturity levels. These data mean that as students' moral maturity levels increase, their academic motivation for their lessons will also increase. In a sense, it can be analyzed from these data that their academic success will increase. This finding supports the main hypothesis of the research, which is stated as "The moral maturity levels of secondary school students positively affect their academic motivation." In addition, this finding supports the idea that the academic success of students with high moral maturity levels will be higher than other students, as claimed in the research.