ADENIUM OBESUM VE TAMARIX ARABICA EKSTRAKTLARININ ANTİOKSİDAN KAPASITELERI İLE α-AMİLAZ, α-GLUKOZİDAZ, hCA I-II VE AChE ENZİM AKTİVİTELERİ ÜZERİNE ETKİLERİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

ÖZET

Şifalı bitkiler, eski çağlardan beri çeşitli insan hastalıklarının tedavisinde ve toplumun gelişmesinde hayati bir rol oynamıştır. Şifalı bitkiler, tedavi edilebilir ve tedavi edilemeyen hastalıkların tedavisinde kullanılacak yeni ilaçlar için en güvenli kaynaklardan biridir. Dünya çapında mevcut reçeteli ilaçların yaklaşık %25'i doğal kaynaklardan elde edilmektedir. Bu tez çalışmasında, Yemen’de yetişen ve tedavi amaçlı da kullanılabilen Adenium obesum ve Tamarix arabica bitkilerinin antioksidan aktiviteleri, enzim inhibisyon etkileri ve fenolik bileşik içerikleri üzerine kapsamlı in vetro olarak bir inceleme yapılmıştır. Bitki ekstraktlarının antioksidan aktiviteleri, FRAP, CUPRAC, ABTS ve DPPH gibi farklı yöntemlerle değerlendirilmiştir. Bu aktiviteler, bitki ekstraktlarının serbest radikalleri giderme kapasitelerini gösterir. Özellikle TAE ve TAK ekstraktlarının yüksek antioksidan aktiviteleri vurgulanmıştır. Ayrıca bitki ekstraktlarının α-amilaz, α-glikozilaz, hCA I, hCA II ve asetilkolinesteraz enzimleri üzerine aktivasyon ve inhibisyon etkileri de incelendi. Adenium obesum ve Tamarix arabica bitkilerinin ekstraktları, α-amilaz, α-glukozidaz, karbonik anhidraz I ve II, asetilkolin esteraz gibi enzimlere etkilerini göstermiştir. Bu, bitki ekstraktlarının potansiyel terapötik kullanımları üzerindeki etkilerini değerlendirmeye yönelik önemli bir adımdır. Son olarak bitkilerin metanol ekstarktlarının bazı fenolik miktarları ise LC-MS/MS kromatografisi ile belirlendi. TANIK asit, Ellagik asit ve Miquelianin gibi fenolik bileşiklerin belirlenmiş olması, bitkinin biyolojik aktivitelerinden sorumlu olabilecek önemli bileşiklerin tanımlanmasını sağlar. Bu tez, Adenium obesum ve Tamarix arabica bitkilerinin farklı ekstraktlarının biyolojik aktivitelerinin karşılaştırmalı bir çalışmasını bildiren ilk çalışmadır. Çalışmamız, geleneksel bitkisel tedavi yöntemlerinin modern bilimsel yöntemlerle birleştirilmesi açısından önemli bir örnek sunmaktadır. Bu, bitkilerin biyolojik aktivitelerini daha iyi anlamamıza ve potansiyel tıbbi uygulamalarını değerlendirmemize yardımcı olabilir. Çalışmamız, Adenium obesum ve Tamarix arabica bitkilerinin potansiyel tıbbi uygulamalarını değerlendirmek için önemli bilgiler sağlar. Özellikle antioksidan ve enzim inhibisyon aktiviteleri, bu bitkilerin metabolik bozukluklar, inflamasyon ve anti-kanser terapileri gibi çeşitli hastalıkların tedavisinde potansiyel bir rol oynayabileceğini düşündürmektedir. Sonuç olarak, Adenium obesum ve Tamarix arabica bitkilerinin bu çalışma kapsamında incelenen biyolojik aktiviteleri, doğal kaynaklardan elde edilen potansiyel terapötik ajanlar olarak daha fazla araştırmayı hak ediyor.

ABSTRACT

Medicinal plants have played a vital role in the treatment of various human diseases and the development of society since ancient times. Medicinal plants are one of the safest sources for new drugs to be used in the treatment of treatable and incurable diseases. Approximately 25% of prescription drugs available worldwide are derived from natural sources. In this thesis study, a comprehensive in vetro examination was conducted on the antioxidant activities, enzyme inhibition effects and phenolic compound contents of Adenium obesum and Tamarix arabica plants, which grow in Yemen and can be used for therapeutic purposes. Antioxidant activities of plant extracts were evaluated by different methods such as FRAP, CUPRAC, ABTS and DPPH. These activities indicate the free radical scavenging capacity of plant extracts. Especially the high antioxidant activities of TAE and TAK extracts were emphasized. In addition, the activation and inhibition effects of plant extracts on α-amylase, α-glycosylase, hCA I, hCA II and acetylcholinesterase enzymes were also examined. Extracts of Adenium obesum and Tamarix arabica plants have shown their effects on enzymes such as α-amylase, α-glucosidase, carbonic anhydrase I and II, and acetylcholine esterase. This is an important step towards evaluating the effects of plant extracts on their potential therapeutic use. Finally, some phenolic amounts of the methanol extracts of the plants were determined by LC-MS/MS chromatography. Determination of phenolic compounds such as TANIK acid, Ellagic acid and Miquelianin enables the identification of important compounds that may be responsible for the biological activities of the plant. This thesis is the first to report a comparative study of the biological activities of different extracts of Adenium obesum and Tamarix arabica plants. Our study provides an important example of combining traditional herbal treatment methods with modern scientific methods. This may help us better understand the biological activities of plants and evaluate their potential medicinal applications. Our study provides important information to evaluate the potential medicinal applications of Adenium obesum and Tamarix arabica plants. In particular, their antioxidant and enzyme inhibition activities suggest that these plants may play a potential role in the treatment of various diseases such as metabolic disorders, inflammation and anti-cancer therapies. In conclusion, the biological activities of Adenium obesum and Tamarix arabica plants examined in this study deserve further investigation as potential therapeutic agents obtained from natural sources.