Dönüşümcü Okul Liderliğinin Öğretmen Bağlılığı Üzerindeki Etkisi: Öğretmen Psikolojik Sermayesinin Aracı Rolü

Abstract

ÖZ Bu araştırmanın amacı okul müdürlerinin dönüşümcü liderlik davranışlarının öğretmenlerin bağlılığı üzerindeki etkisini incelemektir. Bununla beraber araştırma, dönüşümcü okul liderliği ve öğretmenlerin bağlılığı arasındaki ilişkide öğretmen psikolojik sermayesinin aracılık etkisini incelemektedir. Nicel araştırma yöntemi kullanılan bu çalışma, ilişkisel tarama modeline göre desenlenmiştir. Ayrıca bağımsız değişken olarak dönüşümcü okul liderliğinin, bağımlı değişken olarak öğretmen bağlılığının ve aracı rolündeki psikolojik sermayenin öğretmen algılarına göre incelendiği araştırmada değişkenler arası ilişkiler yapısal eşitlik modeli (YEM) ile incelenmektedir. Araştırma verileri Karabük ilinde 412 öğretmenden toplanmıştır. Analizde SPSS 25 ve Mplus 8.80 programları kullanılıp betimleyici istatistikler, DFA ve Yapısal Eşitlik Modeli kullanılmıştır. Araştırmanın temel bulguları, dönüşümcü okul liderliğinin öğretmenlerin bağlılıklarını doğrudan etkilediğini ve öğretmen psikolojik sermayesini dolaylı olarak aracılık ettiğini göstermektedir. Bu durum da okuldaki dönüşümcü liderlik uygulamalarının öğretmen psikolojik sermayesini artırabileceği ve bunun da öğretmenlerin bağlılıklarını geliştireceği anlamına gelmektedir. Araştırma sonuçları, eğitim uygulayıcıları, politika yapıcıları ve araştırmacılar için önemli çıkarımlar sunmaktadır. Bu bulgular, okul liderlerinin dönüşümcü liderlik uygulamalarını teşvik etmelerinin, öğretmenlerin psikolojik sermayelerini ve bağlılığını artırabileceği konusunda rehberlik edebilir.

ABSTRACT The purpose of this study is to examine the effect of transformational leadership behaviors of school principals on teachers' engagement. In addition, the study examines the mediating effect of teacher psychological capital on the relationship between transformational school leadership and teachers' commitment. This study, in which quantitative research method was used, was designed according to the relational survey model. In addition, transformational school leadership as an independent variable, teacher engagement as a dependent variable and psychological capital as a mediator are examined according to teachers' perceptions and the relationships between variables are examined with structural equation modeling (SEM). Research data were collected from 412 teachers in Karabük province. SPSS 25 and Mplus 8.80 programs were used in the analysis and descriptive statistics, CFA and Structural Equation Modeling were used. The main findings of the study show that transformational school leadership directly affects teachers' commitment and indirectly mediates teacher psychological capital. This means that transformational leadership practices in schools can increase teacher psychological capital, which in turn can improve teachers' engagement. The results of the study have important implications for educational practitioners, policy makers and researchers. These findings can provide guidance that school leaders' promotion of transformational leadership practices can increase teachers' psychological capital and commitment.