SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA GIDA ETİKETİ OKUMA ALIŞKANLIĞININ VE BİLGİ DÜZEYİNİN ÖLÇÜLMESİ

Abstract

ÖZET

Bu çalışmanın amacı sağlık alanında çalışan bireylerin etiket okuma alışkanlığının ölçülmesi ve bilgi düzeylerinin belirlenmesidir. Ayrıca daha önceki yapılan çalışmalara bakılarak etiket alışkanlığının; yıllar içinde artan bilinçle sağlık çalışanı olan tüketicilerin sağlıklarını yakından etkileyen bu konuya önem verme durumları ve bilgi düzeylerinde artış olup olmadığının belirlenmesidir. Tüketicilerin gıda güvenliğine karşı farkındalığının gıdaların etiketini okuma alışkanlıklarını etkileyebileceği; aynı zamanda her bireyin etiket okuma alışkanlığındaki değişimlerin, bilgi düzeyinin ve meslek gruplarına göre farklılıklarının gözlenebileceği düşünülmektedir. Bu araştırmada Karabük İl Sağlık Müdürlüğü’ne bağlı çalışmakta olan 3 farklı kurumda çalışan toplam 479 sağlık çalışanına yüz yüze anket uygulaması yapılmıştır. Çalışmanın evreni, Karabük İl Sağlık Müdürlüğüne bağlı çalışan kişiler olup örneklemi, Karabük Eğitim Araştırma Hastanesi çalışanları, Safranbolu Devlet Hastanesi Çalışanları ve Karabük İl Sağlık Müdürlüğünde çalışmakta olan kişilerdir. Veriler sosyal bilimler alanında sıklıkla kullanılan SPSS istatistik paket programı kullanılarak ki-kare analizleri yapılarak yorumlanmıştır. Bu çerçevede incelenen olgunun ne olduğuna karar vermek için tanımlayıcı istatistikler yapılmıştır. Araştırmaya söz konusu kişilerin %63.7’si ürün alırken üzerindeki etiketi okuduğunu belirtmiştir. Ürün etiketi okumuyorum diyen sağlık çalışanı sayısı 202’dir. Bunlardan %20’si genelde bilinen markayı aldığı için, %5.4’ü bilgilerin gerçeği yansıtmadığını düşündüğü için, %3.3’ü yazıları anlamadığı için, %11.5’i yazıları çok küçük gördüğü için ürün etiketlerini okumadığını ifade etmiştir. Sağlık sektörü çalışanlarının %45.1’i mesleğin besin seçiminde etkili olduğunu düşünürken, %54.9’u mesleğin etkisinin olmadığı görüşündedir. Etiket okuma alışkanlığının yıllar geçtikçe artan bilince bağlı olarak artıp artmama konusundaki verilere bakacak olursak ise geçmiş yıllarda yapılan bazı çalışmalara göre etiket okuma oranı artmış olsa da bazı araştırma sonuçlarına göre de etiket okuma oranının daha düşük olduğu da belirlenmiştir.

ABSTRACT The aim of this study is to examine the awareness of food safety among consumers and how it affects their habit of reading food labels. Additionally, it is considered that individuals may differ in their habits and knowledge of reading labels, and these differences may also exist among different occupational groups. The specific focus is on measuring the label-reading habits and determining the knowledge levels of individuals working in the healthcare sector. Furthermore, the study aims to determine whether there has been an increase in awareness and importance given to this issue among healthcare consumers over the years. In comparison to previous studies, this research seeks to assess whether there is an increase in the attention and knowledge of healthcare professionals, who play a crucial role in influencing the health of consumers. In this research, a face-to-face survey was conducted with a total of 479 healthcare professionals working in three different institutions affiliated with the Karabük Provincial Health Directorate. The data were analyzed and interpreted using the SPSS statistical package program. In this context, descriptive statistics were applied to determine the examined phenomenon. Out of the participants, 63.7% indicated that they read the labels when purchasing products. The number of healthcare professionals who do not read product labels is 202. Among them, 20% mentioned that they buy well-known brands, 5.4% expressed concerns about the accuracy of the information, 3.3% cited difficulty in understanding the text, and 11.5% stated that they do not read product labels due to the small font size. While 45.1% of healthcare sector workers believe that their profession influences their food choices, 54.9% believed that their profession has no effect. Regarding the increase in label-reading habits over the years due to growing awareness, the findings vary. Although some studies suggest an increase in label-reading rates, others indicate lower rates compared to previous years.