HIZLANDIRILMIŞ SU VERİLMİŞ PROFİLLERDE KALINTI GERİLMENİN ÖLÇÜMÜ

Abstract

ÖZET

İnşaat ve çelik konstrüksiyon alanında kullanılan ve Türkiye’de üretilmeyen yüksek mukavemetli profillerin hızlandırılmış ısıl işlem yöntemleri ile üretilebilmesinin araştırılması amacıyla laboratuar şartlarında S355 JR ve S355J0 kalitesinde HEA 120 ve/veya HEB 120 ebadında profillerin değişik hava/su karışımı oranında soğutma şartları ile tokluktan ödün vermeyerek ve hatta tokluğu artırarak mukavemetinin arttırılması amaçlanmıştır. Türkiye’de HE 280-300 ebatlarında ağır profil üreten tek tesis olduğu ve bu tesiste de profil mukavemet artırma çalışmaları yapılmadığından hareketle bu çalışma ilk olması ve diğer tesislere de örnek olacağından dolayı önemlidir. Ray sertleştirme ile başlayan bu süreçte HE 280-300 ebatlarının sertleşmesi sonucu mukavemet artışı ile şu anda ithalatı yapılan bu ebatların Türkiye şartlarında üretilerek cari açığın azaltılmasına katkıda bulunması planlanmaktadır. Bu çalışmada HEA120 ve HEB120 profillere (S355) 8 bar ve 12 bar basınç altında 10 ve 20 sn sürelerde hızlandırılmış numunelere uygulanmasıyla en yüksek soğuma hızı 60°C/sn en düşük 6 °C/Sn soğuma hızları elde edilmiştir. HEA120/12b/10s kodlu numuneye uygulanan ısıl işlem ile web kısmında 326 Mpa çekme kalıntı gerilmesi elde edilirken HEA120/8b/10s uygulanan ısıl işlem ile web kısmında 292 Mpa basma kalıntı gerilmesi elde edilmiştir.

ABSTRACT

In order to investigate the production of high-strength profiles, which are used in the field of construction and steel construction and are not produced in Turkey, with accelerated heat treatment methods, S355 JR and S355J0 quality HEA 120 and/or HEB 120 size profiles were tested under laboratory conditions by cooling conditions at different air/water mixture ratios without compromising toughness. It is aimed to increase the strength by increasing the toughness. Considering that it is the only facility in Turkey that produces heavy profiles in sizes HE 280-300 and that no profile strength increase studies have been carried out in this facility, this study is important as it is the first and will set an example for other facilities. In this process, which starts with rail hardening, it is planned to contribute to reducing the current account deficit by producing these sizes, which are currently imported, in Turkey's conditions, with the increase in strength as a result of the hardening of HE 280-300 sizes. In this study, by applying samples to HEA120 and HEB120 profiles (S355) accelerated for 10 and 20 seconds under 8 bar and 12 bar pressure, the highest cooling rate of 60 °C/sec and the lowest cooling rate of 6 °C/sec were obtained. With the heat treatment applied to the sample coded HEA120/12b/10s, a tensile residual stress of 326 Mpa was obtained in the web part, while with the heat treatment applied to HEA120/8b/10s, a compressive residual stress of 292 Mpa was obtained in the web part.