TRIBULUS TERRESTRIS VE RUBIA TINCTORIUM EKSTARKTLARININ TOPLAM FENOLİK MADDE, ANTİOKSİDAN KAPASİTELERİ VE KOLİNERJİK SİSTEM ÜZERİNDE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

Abstract

ÖZET

Bu çalışmada Tribulus terrestris (Demirtikan) ve Rubia tinctorium (Boyaqotu) bitkilerinden elde edilen farklı ekstrelerin (Petrol eteri, Kloroform, Metanol, Etanol) antioksidan ve toplam fenolik madde miktarı belirlenmişdir. Ekstrelerin antioksidan aktiviteleri DPPH, CUPRAC, FRAP ve ABTS yöntemleriyle incelenmiş, bunun yanında asetilkolinesteraz ve bütirilkolinesteraz aktiviteleri üzerine ekstraktların etkileri değerlendirilmiştir. Böylece bazı hastalıkların beslenmeyle önlenebilmesi ve bitkisel kaynaklı ilaçların üretiminde kullanılması gibi olasılıklar incelenmiş ve ayrıca Rubia tinctorium etanol ekstraktının içerik analizleri LC-MS/MS kullanılarak yapılmıştır.

Tribulus Terrestris ve Rubia Tinctorium yaprak ve çiçek kısımlarını birlikte içeren örneklerden maserasyon yöntemi ile metanol, etanol, kloroform ve petrol eteri çözücüleri kullanılarak farklı ekstraktlar elde edildi. Elde edilen sonuçlara göre en yüksek toplam fenolik madde miktarına her iki bitkinin metanol ekstraktında, en düşük toplam fenolik madde miktarıba BOE ve DTP de rastlanmıştır. Aynı şekilde FRAP metodunda en yüksek sonuç BOK ve DTM, en düşük ise her iki bitkinin petrol eteri ekstraktında görülmüştür. CUPRAC metodunda sonuçlar GA > BHA > Troloks > DTM >BOK > DTE > BOP > BOM>DTK > BOE > DTP şeklindedir. ABTS yöntemine göre en yüksek antioksidan kapasiteye DTM ve BOM, en düşük kapasiteye ise BOE ve DTP ekstraktlarının sahip olduğu belirlendi. BOM ve DTM ekstraktının IC50 değerine göre en güçlü DPPH• radikali giderme kapasitesine sahip olduğu belirlendi. Benzer şekilde kolinesteraz enzimleri üzerine de en güçlü inhibisyon etkisi methanol ekstraktında görülmüştür.

Çalışmada kullanılan Tribulus Terrestris ve Rubia Tinctorium bitkilerinin antioksidan kapasitesi belirlenmiş ve asetilkolinesteraz, bütirilkolinesteraz enzim aktiviteleri üzerine etkileri incelenmiştir. Böylece söz konusu enzimlerin yeni ve kuvvetli inhibitörlerinin bulunması konusunda literatüre katkı sunulmuştur.

ABSTRACT

In this study, the antioxidant and total phenolic substance amounts of different extracts (Petroleum ether, Chloroform, Methanol, Ethanol) obtained from Tribulus terrestris and Rubia tinctorium plants were determined. Antioxidant activities of the extracts were examined by DPPH, CUPRAC, FRAP and ABTS methods, and the effects of the extracts on acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase activities were evaluated. Thus, the possibilities such as preventing some diseases through nutrition and using them in the production of herbal medicines were examined, and content analyzes of the Rubia tinctorium ethanol extract were performed using LC-MS/MS.

Different extracts were obtained by the maceration method of samples containing both leaf and flower parts using methanol, ethanol, chloroform, and petroleum ether solvents. According to the results obtained, the highest total phenolic substance amount was found in the methanol extract of both plants, and the lowest total phenolic substance amount was found in BOE and DTP. Likewise, in the FRAP method, the highest result was seen in BOK and DTM, and the lowest was seen in the petroleum ether extract of both plants. In the CUPRAC method, the results are GA > BHA > Trolox > DTM > BOK > DTE > BOP > BOM > DTK > BOE > DTP. According to the ABTS method, the results show that the extract with the highest antioxidant capacity is DTM and BOM, and the extract with the lowest is BOE and DTP. It was observed that BOM and DTM extract had the strongest DPPH• radical scavenging capacity according to IC50 value. Similarly, the strongest inhibition effect on cholinesterase enzymes was seen in methanol extracts.

The antioxidant capacity of the Tribulus terrestris and Rubia tinctorium plants used in the study was determined and their effects on acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase enzyme activities were examined. Thus, significant contributions were be made to the literature in finding new and potent inhibitors of these enzymes.