TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKASINDA JEOSTRATEJİK GELİŞMELER

Abstract

ÖZET

Bu çalışmada, Türkiye’nin enerjiye erişimi, jeostratejik açıdan değerlendirilmesi ve diğer ülkelerle geliştirdiği politikalar incelenmeye çalışılmıştır. Değerlendirmeye dünya enerji tüketiminin bölgelere göre değişimi ve miktarıyla başlanmış, sonrasında ülkelerin enerji piyasasını takip ve gerektiğinde domine etmek için kurdukları, bağlı oldukları örgütler örneklendirilmiştir. Türkiye’nin yakın coğrafyasında bulunan enerji üreticisi ülkelerin konumlanması ve enerji stratejilerindeki değişimlerin nedenleri incelenip, buradan alınan sonuçlar değerlendirilmiştir.

Sebebi esas itibariyle enerji konusu olmayıp fakat dolaylı yollardan enerji kaynaklarına sahip olmak için ülkelerde harici güçler tarafından iç savaşlar başlatılmaktadır. Batılı devletler ve küresel koalisyonlar kendi politik çıkarlarına uymayan devletlere ve rejimlere enerji yaptırımları uyguladıkları sık görülen bir eylem olmakla beraber, ekonomileri ağır zarar gören ambargo ülkelerinin de enerji arzlarını dünyanın farklı politik görüşlerine sahip diğer büyük ekonomilere sevklerine neden olur. Dolayısıyla yaptırıma uğrayan devlet, elindeki kaynağı pazarlayabileceği alternatif pazarların da mümkün olduğunu görecektir. Enerji projelerinin Türkiye’ye sağladığı yararlar milli güvenliği pekiştirici bir etkidedir.

Son yıllarda denizlerdeki hidrokarbon yataklarına rağbet arttı ve Türkiye yaptığı çalışmalarda denizlerde hukuki haklarının bir gereği olarak Libya ile deniz yetki anlaşması imzaladı. Bu gelişmeye müteakip bölgede politik faaliyetlerinin artıran Yunanistan, batılı ülkelerin desteğini de alarak maksimalist tezlerini gerçekleştirmenin peşindedir. Doğu Akdeniz için acil bir şekilde Münhasır Ekonomik Bölgemizi yayınlamamız zorunludur. Yaşanan gelişmeler ve mevcut durumu göz önünde bulundurursak Türkiye bulunduğu konuma politik olarak hapsedilmek istenmektedir. Yapılacak jeostratejik hamlelerle bu durumu lehimize çevirmek için Mısır, Filistin, İsrail, Lübnan, Suriye ile deniz sınır anlaşmaları imzalanmalı, bu konudaki ihtilaf giderilmelidir. Diğer taraftan ülkemizin iyi bir imajının olduğu Afrika’ya şirketler üzerinden enerji yatırımlarını artırmak gerekir çünkü halen bu sektör kıta genelinde çok gelişememiş ve karlılık yüksektir. Karadeniz’de bulunan gaz gelecek dönem yapılacak kontratlarda ülkemizin elini güçlendirecek ve sonuç olarak enerji maliyetlerinde azalma olacaktır.

ABSTRACT

In this study, Türkiye's access to energy, its geostrategic evaluation and the policies it has developed with other countries are analyzed. The evaluation started with the change and amount of world energy consumption by region, and then the organizations that countries have established and affiliated with in order to monitor and, when necessary, dominate the energy market were exemplified. The positioning of the energy-producing countries in Türkiye's immediate geography and the reasons for the changes in their energy strategies are analyzed and the conclusions drawn from this analysis are determined.

Civil wars are initiated in countries by external powers, not primarily because of energy, but indirectly in order to gain access to energy resources. Western states and global coalitions often impose energy sanctions on states and regimes that do not conform to their political interests, but sanctions also cause embargoed countries whose economies are severely damaged by the sanctions to divert their energy supplies to other major economies in the world with different political views. Therefore, the sanctioned state will see that there are alternative markets where it can market its resources. The benefits of energy projects for Türkiye have the effect of reinforcing national security.

In recent years, the demand for hydrocarbon deposits in the seas has increased and Türkiye has signed a maritime jurisdiction agreement with Libya as a requirement of its legal rights in the seas. Following this development, Greece, which has increased its political activities in the region, seeks to realize its maximalist theses with the support of Western countries. It is imperative that we urgently publish our Exclusive Economic Zone in the Eastern Mediterranean. Considering the developments and the current situation, Türkiye wants to be politically imprisoned in its current position. In order to turn this situation in our favor with geostrategic moves to be made, maritime border agreements should be signed with Egypt, Palestine, Israel, Lebanon, Syria and the dispute on this issue should be resolved. On the other hand, it is necessary to increase energy investments through companies in Africa, where our country has a good image, because this sector is still underdeveloped across the continent and profitability is high. The gas found in the Black Sea will strengthen Türkiye's hand in future contracts and as a result, energy costs will decrease.