GAZALİ’DE RUH VE BEDEN ANLAYIŞI

Abstract

ÖZ Bu çalışma, varlığa gelmiş insanın hakikatinin ne olduğunu, insan hakikatinin oluşturan gerçekliğin maddi mi yoksa gayri maddi bir gerçeklik mi olduğunu, yaratılışa gelmiş varlık âlemindeki mevcut insan özüne ait cismani bedenin o öze ne denli bir tesiri olduğu yönünde sorgulamaları barındırmaktadır. Bu bağlamda varlık âleminde bulunan insanın gerçekliği, Gazali’nin insan anlayışıyla, ruh ve beden bütünlüğüyle, düalist bir anlayışla ele alınmaktadır. Çalışma ilgili yönüyle, ruh veya bedenle ilişik kılınabilecek, reenkarnasyon, hulul, nedensellik, sudur, yaratma gibi tali konulara da değinerek Gazali’nin düşünce sistemi içerisinde nasıl yer bulduğunu ortaya koymaktadır. İnsana dair nedir sorusu her dönemin merak konusu olmuş ve bu temel sorunun yanıtları düşünce sistemlerinin mihenk taşını oluşturmuştur. Bu doğrultuda çalışma, Gazali düşünce sisteminde, konunun özüne değinmekte, Yaratıcı ve Evren ilişkisini insan bağlamında ele almakta, yaratmanın nasıl olduğunu, varlığın oluşunu, mümkün varlık olan insan yapısını ele almaktadır. Araştırmanın sentezi olarak, Yaratıcının esasen varlığa gelebilecek tüm özleri (cevherleri) yarattığı kabullenildiğinde ulaşılan nokta, İslam anlayışı doğrultusunda fıtrat ve tabiat kavramları insan kavramı nezdinde değerlendirilmiştir.

ABSTRACT This study includes questions about what the reality of the human being that came into existence is, whether the reality that constitutes the human reality is a material or non-material reality, and to what extent the corporeal body belonging to the existing human essence in the world of created existence has an impact on that essence. İn this context, the reality of man in the world of existence is handled with a düalist understanding, with Ghazali’s understanding of man, with the integrity of soul and body. İn its relevant aspect, the study also touches upon secondary issues such as reincarnation, incarnation, causalaity, emanation and creation, which may be related to the soul or body, and reveals how they find a place in Ghazali’s thought system. The question of question have formed the cornerstone of thought system, discusses the relationship between the Creator and the Universe in the context of human beings, how creation accurs, the emergence of existence, and the human structure as a possible existence. As a synthesis of the research, the point reached when it is accepted that the Creator essentially created all the essences (ores) that can come into existence, the concepts of fitrah and natüre were evaluated in the context of the concept of human in line with the understanding of İslam.