UÇAK TASARIM SÜRECİNDE EMNİYET ANALİZLERİ

Abstract

ÖZET

Havacılık endüstrisi, insanlığın en büyük başarılarından biridir. İnsanların hava yoluyla seyahat etmesini, ticaret yapmasını ve kültürler arası iletişim kurmasını sağlayan bu endüstri, teknolojik, ekonomik ve sosyal açıdan büyük bir öneme sahiptir. Ancak, havacılık endüstrisinin bu başarısının arkasında büyük bir emek, bilgi ve sorumluluk yatmaktadır. Havacılık endüstrisinde en temel sorumluluk emniyettir. Bu çalışmada, havacılık endüstrisinin en önemli ürünlerinden olan uçakların tasarım aşamasında model tabanlı emniyet analizi süreçlerine odaklanılmıştır. Model tabanlı yaklaşımların, tasarımın karmaşıklığını yönetme ve emniyeti azami düzeye çıkarma konusundaki kritik önemine vurgu yapılır. Çalışma, kapsamlı bir literatür taraması ile başlayıp model tabanlı emniyet çalışmalarının teorik temellerini ortaya koymakta ve seçilen durum çalışmaları aracılığıyla bu yöntemlerin geliştirme süreçlerine uygulanabilirliği ile etkinliği incelenmektedir. Belirtilen çalışmalar, uçak tasarım süreçlerinde emniyet analizlerinin nasıl optimize edilebileceğine dair önemli bilgiler sunarak, havacılık emniyeti alanındaki mevcut bilgi birikimine önemli katkılarda bulunmayı hedeflemektedir. Ayrıca, tasarım aşamasında yapılan model tabanlı emniyet analizlerinin potansiyel risklerin azaltılmasındaki rolü ve bu analizlerin sektördeki emniyet kültürünün gelişimine olan etkileri üzerinde durulmaktadır. Bu çalışmanın havacılık emniyeti alanında önemli bir katkı sağlama potansiyeline sahip olduğu ve uçak tasarımı ve mühendisliği alanındaki gelecek çalışmalara yön verebileceği değerlendirilmektedir.

ABSTRACT

The aviation industry represents one of humanity's greatest achievements. It facilitates air travel, commerce, and intercultural communication, holding significant technological, economic, and social value. Yet, the industry's success is underpinned by immense labor, knowledge, and responsibility, with safety as its cornerstone. This study focuses on model-based safety analysis processes during the design phase of aircraft, one of the industry's most critical products. Emphasizing the pivotal role of model-based approaches in managing design complexity and maximizing safety, the research begins with an extensive literature review, laying the theoretical foundations of model-based safety efforts. Through selected case studies, the applicability and effectiveness of these methods in development processes are examined. The findings offer valuable insights into optimizing safety analyses in aircraft design processes, contributing significantly to the existing knowledge in aviation safety. Moreover, the study explores the role of model-based safety analyses in mitigating potential risks during the design phase and their impact on the evolution of safety culture within the industry. This research is deemed to have the potential to make a significant contribution to the field of aviation safety and to guide future work in aircraft design and engineering.