Muhtasar Fi’l-Fikhi Mimmâ Leyse Fi’s-Ravdati Ve’l-Minhâc El-Furû Fi’l-Fıkhîş-Şâfii (Kitabu’l-Bey) Abdulmelik B. Alî El-Münî El-Bâbî El-Halebî (Ö.839h): Araştırma Ve Tahkik

Abstract

ÖZET

Bu araştırma, Ebu El-Ma'alî Abdulmelik bin Ali El-Bâbî El-Halebî (ö. 839 H.) tarafından yazılan "Ravzâ ve Menhec Hariç Furû' Fıkhının Muhtasarı" yazma eserinden Borçlar Hukukunun bir bölümünü çalışma ve tahkik olarak ele almıştır. Şafii fıkhına mensup dokuzuncu asırda yaşamış şahsiyetlerinden biridir. Konunun önemi yazarın kitabını özgün bir bilimsel düşünceye dayandırmasıdır. Şafiilere göre dayanak noktası sayılan Nevevî'nin iki kitabında (Ravzâ ve Menhec) yer almayan konu ve hükümlerin derlemesidir. Konunun önemi, müellifin Muâmelât hükümlerine ilişkin kendi döneminde meydana gelen ve daha önceki dönemlerde bahsedilmeyen olaylara da bakmış olmasından da anlaşılmaktadır. Müellifin izlediği yaklaşım, kitabı faiz bölümü, yasaklanılmış muâmelât bölümü, ürünler bölümü ve alıntı yapılan kaynağın ismine bağlılık gibi çeşitli fıkıh bölümlerine ayırıp, bu bölümdeki bir daldan bahsetmesidir. Şafiilerin bu konudaki görüşlerini zikrettikten sonra görüşlerden birini tercih etmektedir. Araştırmacının ulaştığı en dikkat çeken sonuçlardan biri çeşitli kaynaklara başvurduktan sonra makalenin yazarına atfedilmesinin doğruluğudur. Ayrıca, yazarın çağdaşı olan ed-Dav’ü’l-Lâmi‘ kitabının yazarının da belirttiği gibi, başlığının doğru olduğu anlaşılmaktadır. Araştırmada yazarın kaynaklarının fıkıh ve ilkeleri, Kur'an ilimleri, tefsir ve dil arasında farklılık gösterdiği, muhakeme ve itirazda yararlandığı kaynakların olduğu sonucuna da varılmıştır.

ABSTRACT

This research focused on "Al-Muhtasar fi'l-Fiqh Mimm’a Laisa Fi Rawdah wal Minhaj" -Bai’ section- (Sales) It is a book by Abu'l-Maʿālī Abdulmalik Ibn Ali Al Halabi (d. 839 AH), Who was a prominent jurisprudence during the ninth century. The topic is significant because the author based his book on an original scientific idea: to gather concerns and decisions not included in Al-Nawawi's book (Al-Rawdah and Al-Minhaj), which are regarded as fundamental by the Shafi'is. The relevance of the topic is further demonstrated by the author's examination of periods that occurred during his lifetime but were not discussed in prior ages concerning the provisions for Baii’. The author's method was to separate the book into several jurisprudential component parts, such as Riba, Haram Bai’, and Simar Section. Then he mentions a branch in the chapter and the name of his references. He points out the Shafi'i sayings on the matter before giving preference to one of the perspectives. After consulting a variety of sources, the researcher came to several conclusions, the most crucial of which is the accuracy of the manuscript's attribution to its author. It also confirmed the veracity of its title, as it was noted by the author of the Dawa’ Saati’, one of the author's contemporaries. The study also revealed that the author's sources were diverse, ranging from law and its beginnings to science. The Qur'an, interpretation, and language, which he used for arguing and protest.