POSTMENOPOZAL DÖNEMDEKİ KADINLARIN PROBİYOTİK GIDA BİLGİ DÜZEYİ VE TÜKETİM DURUMLARININ ANTROPOMETRİK ÖLÇÜMLERE ETKİSİ

Abstract

ÖZET

Bu araştırmada postmenopozal kadınların probiyotik gıdalara yönelik bilgi seviyelerinin ve tüketim durumlarının saptanması amaçlanmıştır. Ayrıca bilgi düzeyi ve tüketim alışkanlıklarının antropometrik ölçümlerle kıyaslanması yapılarak bilgi düzeyi yüksek ve tüketim alışkanlıkları fazla olan bireylerin antropometrik ölçümlerinde anlamlı bir farklılık olup olmadığı belirlenmek istenmiştir. Probiyotikler, başta obezite ve gastrointestinal sistem hastalıkları olmak üzere kanser, immun sistem rahatsızlıkları ve nörolojik problemler gibi birçok sağlık problemini iyileştirici etki göstermektedir. O nedenle probiyotik gıdaların uzun süreli tüketiminin ve beslenme alışkanlıkları içinde yer almasının, obezite belirteçlerinden antropometrik ölçümlere olumlu etki yapacağı öngörülmektedir.

Çalışma, Karabük ilinde yaşayan 40 yaş ve üzeri toplam 382 postmenopozal kadın katılımcı ile 11 Ocak 2023-13 Haziran 2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara yüz yüze anket uygulaması yapılarak sosyodemografik özellikleri, probiyotik gıda bilgi düzeyi ve tüketim alışkanlıklarını içeren formlar sunulmuştur. Verilerin istatistiksel analizi SPSS (IBM SPSS Statistics 27) programı kullanılarak yapılmış ve bulguların yorumlanmasında frekans tabloları ve tanımlayıcı istatistikler kullanılmıştır. Katılımcıların ağırlık, boy ve BKİ (Beden Kitle İndeksi) ortalamaları sırasıyla 76,34±10,69 (kg), 1,58±0,07 (m) ve 30,46±4,39 (kg/m2) şeklindedir. Bireylerin %75,5’inin probiyotikleri bildiği ve en sık (her gün) tükettikleri gıdaların sırasıyla peynir (%86,4), sirke (%78) ve yoğurt (%63) olduğu görülmüştür. Probiyotik içeren gıda bilgi düzeyi yüksek ve sık tüketim alışkanlıklarına sahip bireylerin; antropometrik ölçümlerden BKİ, boyun, bel ve kalça çevreleri daha düşük saptanmış olup aralarında anlamlı bir fark bulunmuştur (p<0,05). Sonuç olarak probiyotik gıda bilgi seviyesi arttıkça ve tüketim alışkanlıkları sıklaştıkça antropometrik ölçüm değerlerinin düştüğü dolayısıyla probiyotiklerin obezite tedavisinde olumlu etki gösterebileceği söylenebilir.

ABSTRACT

This study aimed to determine the knowledge levels and consumption status of probiotic foods among postmenopausal women. Additionally, it aimed to compare the knowledge level and consumption habits with anthropometric measurements to determine if there is a significant difference in the anthropometric measurements of individuals with higher knowledge levels and frequent consumption habits. Probiotics have shown beneficial effects in alleviating many health problems, including obesity, gastrointestinal diseases, cancer, immune system disorders, and neurological problems. Therefore, it is anticipated that the long-term consumption of probiotic foods and their incorporation into dietary habits will have a positive effect on obesity indicators, such as anthropometric measurements.

The study was conducted with a total of 382 postmenopausal women aged 40 and over living in Karabük province between January 11, 2023, and June 13, 2023. Face-to-face surveys were conducted with the participants, and forms including sociodemographic characteristics, probiotic food knowledge level, and consumption habits were presented. Statistical analysis of the data was performed using the SPSS (IBM SPSS Statistics 27) program, and frequency tables and descriptive statistics were used in interpreting the findings. The mean values of the participants' weight, height, and BMI (Body Mass Index) were 76.34±10.69 (kg), 1.58±0.07 (m), and 30.46±4.39 (kg/m2), respectively. It was observed that 75.5% of the individuals were aware of probiotics, and the most commonly consumed foods were cheese (86.4%), vinegar (78%), and yogurt (63%), respectively. Individuals with high probiotic-containing food knowledge and frequent consumption habits had lower anthropometric measurements of BMI, neck, waist, and hip circumferences, and a significant difference was found among them (p<0.05). As a result, it can be said that as the knowledge level of probiotic foods increases and consumption habits become more frequent, anthropometric measurement values decrease, indicating that probiotics may have a positive effect in the treatment of obesity.