İLKOKUL DÖNEMİNDEKİ ÇOCUKLARIN DUYGU DÜZENLEME BECERİLERİNİN MİZAÇ ÖZELLİKLERİNE GÖRE İNCELENMESİ

Abstract

ÖZET

Bu çalışmada, ilkokul dönemindeki çocukların duygu düzenleme becerilerinin mizaç özelliklerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca araştırmada duygu düzenleme becerileri çocuğa ve ebeveynlere ilişkin değişkenlerle de incelenmiştir. Araştırmada ilişkisel desen kullanılmıştır. Araştırma, 2022 yılında Amasya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ilkokullarda yürütülmüştür. Araştırmaya 3. ve 4. Sınıfa devam eden öğrenciler ve ebeveynleri katılmıştır. Araştırmaya katılan toplam kişi sayısı 338'dir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; "Kişisel Bilgi Formu", "Okul Çağı Çocukları İçin Mizaç Ölçeği (OÇÇMÖ)" ve "Çocuklarda Duygu Yönetim Ölçekleri: Öfke ve Üzüntü/Çocuk-Ebeveyn Formları (Ç/E-ÇDYÖ: Öfke ve Üzüntü)" kullanılmıştır. Araştırmaya katılan çocukların “OÇÇMÖ” ile “Ç/E-ÇDYÖ: Öfke ve Üzüntü” puanları arasındaki ilişki değerlendirilmiştir. Çocuğun duygu düzenleme becerisinin ebeveyn tarafından değerlendirildiği sonuçlarda, çocukların olumsuz tepkisellik mizaç özelliklerinin çocuğun olumsuz duygularını düzenlemede başa çıkma ve ketleme alt boyutları ile negatif yönlü, düzenlenmemiş ifade alt boyutu ile pozitif yönlü; çocukların yaptığı işi sürdürebilme mizaç özelliklerinin çocuğun olumsuz duygularını düzenlemede başa çıkma alt boyutu ile pozitif yönlü, düzenlenmemiş ifade alt boyutu ile negatif yönlü; çocukların yaklaşma/kaçınma mizaç özelliklerinin çocuğun olumsuz duygularını düzenlemede ketleme ve düzenlenmemiş ifade alt boyutları ile pozitif yönlü, başa çıkma alt boyutu ile negatif yönlü; çocukların aktivite mizaç özelliklerinin çocuğun olumsuz duygularını düzenlemede düzenlenmemiş ifade alt boyutu ile pozitif yönlü, başa çıkma alt boyutu ile negatif yönlü ilişkili olduğu saptanmıştır. Duygu düzenleme becerisinin çocuğun kendisi tarafından değerlendirildiği sonuçlarda ise çocuğun olumsuz tepkisellik ve aktivite mizaç özelliklerinin çocuğun olumsuz duygularını düzenlemede başa çıkma alt boyutu ile negatif yönlü; çocuğun yaptığı işi sürdürebilme mizaç özelliklerinin çocuğun olumsuz duygularını düzenlemede düzenlenmemiş ifade ve başa çıkma alt boyutları ile pozitif yönlü ilişkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Duygu düzenleme becerisinin değişkenlerle ilişkisinin değerlendirildiği sonuçlarda, duygu düzenleme becerisinin cinsiyet, anne öğrenim durumu, aile gelir durumu, teknolojik cihazlarla geçirilen süre, bir hobiye sahip olma, en çok sevilen oyuncak türü değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaştığı; doğum sırası, kardeş sayısı, baba öğrenim durumu, en çok sevilen oyun türü değişkenlerine göre anlamlı olarak farklılaşmadığı belirlenmiştir.

ABSTRACT

This study aimed to examine the emotion regulation skills of primary school children according to their temperament characteristics. In the study, emotion regulation skills were examined with variables related to the child and the parents. The research was conducted using the relational scanning method. The research was conducted in primary schools affiliated with Amasya Provincial Directorate of National Education in 2022. 3rd and 4th grade students and their parents participated in the research. The total number of people participating in the research is 338. As a data collection tool in the research; "Personal Information Form", "Temperament Scale for School-Age Children" and "Emotion Management Scales in Children: Anger and Sadness/Child-Parent Forms (CEMS: Anger and Sadness/C-P)" were used. The relationship between the "Temperament Scale for School-Age Children" and "CEMS: Anger and Sadness/C-P" scores of the children participating in the study was evaluated. In the results where the child's emotion regulation skills were evaluated by the parent, children's negative reactivity temperament characteristics were found to be negatively related to the coping and inhibition sub-dimensions in regulating the child's negative emotions, and positively to the unregulated expression sub-dimension; Temperament characteristics of children's ability to continue their work have a positive effect with the coping sub-dimension in regulating the child's negative emotions, and a negative direction with the unregulated expression sub-dimension; Children's approach/avoidance temperament characteristics have a positive direction with the inhibition and unregulated expression sub-dimensions in regulating the child's negative emotions, and a negative direction with the coping sub-dimension; It was determined that children's activity temperament characteristics were positively related to the unregulated expression sub-dimension and negatively related to the coping sub-dimension in regulating the child's negative emotions. In the results where the emotion regulation skill was evaluated by the child himself, the child's negative reactivity and activity temperament characteristics had a negative relationship with the coping sub-dimension in regulating the child's negative emotions; It was concluded that the temperament characteristics of the child's ability to continue his work are positively related to the unregulated expression and coping sub-dimensions in regulating the child's negative emotions. In the results where the relationship between emotion regulation skill and variables was evaluated, it was found that emotion regulation skill differed significantly according to the variables of gender, mother's education level, family income level, time spent with technological devices, having a hobby, and the type of toy that was most loved; It was determined that there was no significant difference according to the variables of birth order, number of siblings, father's education level, and most popular game type.