ALTI YAŞ ALTI ÇOCUKLARIN EBEVEYNLERİNDE ATEŞ YÖNETİMİ VE ÇOCUKLARDA YÜKSEK ATEŞ DURUMUNDA BAŞVURDUKLARI GELENEKSEL YÖNTEMLER

Abstract

ÖZET

Çalışma, çocuk polikliniğine başvuran altı yaş altı çocukların ebeveynlerinin ateş yönetimindeki bilgi ve tutumlarını ve yüksek ateş durumunda kullandıkları geleneksel yöntemlerini incelemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir. Kolayda örnekleme yönteminin kullanıldığı bu çalışmada veri toplama aracı olarak anket formu ve ebeveyn ateş yönetim ölçeğinden yararlanılmıştır. Anket formları Mart 2023-Haziran 2023 tarihleri arasında Safranbolu Devlet Hastanesinde bulunan 2 Çocuk Polikliniğinde toplanmıştır. Nicel veri deseninin kullanıldığı bu çalışmada, istatistiki yöntemlerde kullanılmak üzere toplam 400 kişiye ulaşılmıştır. Çalışmada kullanılan Ebeveyn Ateşi Yönetimi Ölçeği (Parent Fever Management Scale) Walsh ve ark. (2008) tarafından geliştirilmiş, Altun ve ark. (2011) tarafından Türkçe’ye çevrilmiştir. Ölçeğin güvenilirliği için Cronbach Alpha katsayısı incelenmiş ve bu değer 0,76 olarak belirlenmiştir. Çalışmada, 6 yaş altı çocukların ve ebeveynlerinin demografik özellikleri, ebeveynlerin ateşle ilgili bilgi durumları, ateş yönetimine ilişkin uygulamaları, yüksek ateş durumunda uyguladıkları geleneksel yöntemler ve ebeveynlerin ateş yönetimleri belirlenmiştir. Ayrıca 6 yaş altı çocukların ebeveynlerinin demografik özellikleriyle, yüksek ateşe yönelik uyguladıkları geleneksel yöntem kullanma durumları, ateş yönetimine ilişkin davranışları, ateş ile ilgili bilgi ve uygulamlarının ateş yönetimiyle ilişkisi ve uyguladıkları geleneksel yöntemler ile ateş yönetimi arasındaki ilişkilere ait çıkan anlamlı ve anlamsız farklılıklar IBM SPSS Statistics 20 istatistiksel paket program yardımıyla yapılan analizler sonucunda yorumlanmıştır. Çalışmaya katılan ebeveynlerin ölçek puan ortalaması 33,47 ± 4,02dir. Ebeveynlerin %53,5’inin çocukta 38 C° üzeri ateşi yüksek saydıkları, %72,5’inin çocuğun ateşinin 38,0- 38,9 C° arası olduğunda ateş düşürücü verilmesi gerektiğini düşündüğü, %90’ının çocuklarının ateşli olduğunda havale geçireceğini düşündükleri, %50’sinin ateş düşürücü ilacın dozunu kiloya göre ayarladığı, %96’sının ateş ölçüm aracı kullandığı, %84,8’inin ılık uygulama kullandığı, %81,3’ünün ateş düşürücü ilaç olarak Parasetamol kullandığı ebeveynlerin %62,4’ünün geleneksel yöntem kullandığı, geleneksel yöntem olarak %56,3’ünün çocuklarının üstünü açtığı, %42,3’ünün soğuk uygulama yaptığı, %29,3’ünün sirkeli su ile kompres yaptığı belirlenmiştir. İlkokul mezunu annelerin daha çok geleneksel uygulama kullandığı görülmüştür. Çocuk sayısı ve ebeveyn yaşı arttıkça ateş yönetimlerinin azaldığı görülmüştür. Köyde yaşayan ve geleneksel yöntem kullanan ebeveynlerin ateş yönetimlerinin daha düşük olduğu görülmüştür.

ABSTRACT

The present descriptive study was conducted to investigate the knowledge and attitudes of parents of children under six years of age admitted to the pediatric outpatient department in fever management and the traditional methods they use in case of high fever. In this study, which used convenience sampling method, a questionnaire form and a parental fever management scale were used as data collection tools. The questionnaire forms were collected in 2 pediatric outpatient clinics of Safranbolu State Hospital between March 2023 and June 2023. In the current study, in which quantitative data design was used, a total of 400 people were reached to be used in statistical methods. The Parent Fever Management Scale used in the study was developed by Walsh et al. (2008) and translated into Turkish by Altun et al. (2011). Cronbach alpha coefficient was examined for the reliability of the scale and this value was determined to be 0.76. In the study, demographic characteristics of children under 6 years of age and their parents, parents’ knowledge about fever, their practices related to fever management, traditional methods they use in case of high fever, and fever management of the parents were determined. In addition, the significant and insignificant differences between the demographic characteristics of the parents of children under 6 years of age, their use of traditional methods for high fever, their behaviors related to fever management, the relationship between their knowledge and practices related to fever and fever management, and the relationship between the traditional methods they apply and fever management were interpreted as a result of the analysis performed with the help of IBM SPSS Statistics 20 statistical package program. The mean scale score of the parents who participated in the study was 33.47 ± 4.02. It was found that 53.5% of the parents considered fever above 38 °C to be high, 72.5% thought that antipyretics should be given when the child's fever was between 38.0 and 38.9 °C, 90% thought that their children would have convulsions when they had fever, 50% adjusted the dose of antipyretics according to weight, and 96% used a fever measuring tool. It was determined that 84.8% of the parents used warm application, 81.3% used Paracetamol as antipyretic drug, 62.4% of the parents used traditional methods, 56.3% uncovered their children, 42.3% applied cold application, 29.3% made compress with vinegar water. It was observed that mothers who graduated from primary school used more traditional practices. It was observed that fever management decreased as the number of children and parental age increased. It was also found that the fever management of parents living in the village and using traditional methods was lower.