ACİL SERVİS HEMŞİRELERİNİN ANKSİYETE DÜZEYLERİNİN TIBBİ HATA YAPMA EĞİLİMLERİNE ETKİSİ: KARMA YÖNTEM ÇALIŞMASI

Abstract

ÖZET

Bu çalışma, acil serviste çalışan hemşirelerin anksiyete düzeyleri ile tıbbi hata yapma eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla karma yöntem kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini Karabük İl Sağlık Müdürlüğü'ne bağlı hastanelerin acil servislerinde çalışan nicel veriler için 63, nitel veriler için 11 hemşire oluşturmuştur. Nicel verilerin toplanmasında katılımcıların sosyodemografik bilgilerini içeren kişisel bilgi formu, “Bütünleşik Anksiyete Stres Ölçeği”, “Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeği”; odak grup görüşmeleri ile nitel verilerin toplanmasında ise yarı yapılandırılmış sorular kullanılmıştır. Çalışmaya katılan hemşirelerin Bütünleşik Anksiyete Stres Ölçeği puan ortalaması 60,87±27,9 olup hemşirelerin anksiyete düzeyleri çok düşük (%61,9) bulunmuştur. Hemşirelikte Tıbbi Hataya Eğilim Ölçeğipuan ortalaması ise 229,4±19,38 olup acil servis hemşirelerinin tıbbi hataya eğilimi düşük bulunmuştur. Araştırmanın nitel kısmında ise hemşireler acil servisteki tıbbi hata nedenlerini, ‘acil servisin yoğun olması’, ‘acil servisin stresli ve gergin olması’, ‘yanlış order verilmesi’, ‘personelin anksiyetesinin yüksek olması’, ‘hemşirelerin görev tanımlarının geniş olması’, ‘personele mobbing uygulanması’, ‘personel sayısının yetersiz olması’, hasta ve yakınları tarafından ‘acil servisin poliklinik gibi görülmesi’, ‘hasta ve yakınlarının baskı yapması’ olarak belirtmişlerdir. Çalışmaya katılan hemşireler anksiyeteyi tetikleyen faktörlerin ise ‘mobbing’, ‘yorgunluk’, ‘hata yapma korkusu’, ‘yoğun çalışma temposu’, ‘aile sorunları’, ‘meslektaşlarla anlaşmazlık’, ‘hasta ve yakınlarının baskısı’, ‘uykusuzluk’, ‘iş yükünün fazla olması’, ‘sosyalleşememe’, olarak ifade etmişlerdir. Çalışmanın nicel verilerine göre anksiyete ile tıbbi hata arasında anlamlı ilişki bulunmamasına rağmen nitel veriler doğrultusunda acil servis hemşirelerinin yoğun çalışma ortamında anksiyete düzeylerinin yüksek olmasının kaçınılmaz olduğu ve anksiyete nedeniyle tıbbi hata yapma riskinin arttığı tespit edilmiştir. Bu doğrultuda acil servis çalışanlarının çalışma şartlarının iyileştirilmesi, tıbbi hata bildiriminin yapılması için çalışanların teşvik edilmesi, yapılan tıbbi hatalar için kök neden analizi yapılması ve çözümler üretilmesi önerilmektedir.

ABSTRACT

This study was carried out using mixed method to examine the relationship between anxiety levels of nurses working in emergency departments and their tendency to make medical errors. The population of the study consisted of 63 nurses for quantitative data and 11 nurses for qualitative data working in the emergency departments of hospitals affiliated to Karabük Provincial Health Directorate. Personal information form including sociodemographic information of the participants, "Integrated Anxiety Stress Scale", "Medical Error Tendency Scale in Nursing" were used to collect quantitative data; semi-structured questions were used to collect qualitative data through focus group interviews. The mean score of the Integrated Anxiety Stress Scale of the nurses participating in the study was 60.87±27.9 and the anxiety levels of the nurses were found to be very low (61.9%). The mean score of the Tendency to Medical Error Scale in Nursing was 229.4±19.38 and the tendency to medical error of the emergency nurses was found to be low. In the qualitative part of the study, the nurses stated the reasons for medical errors in the emergency department as 'the emergency department is busy', 'the emergency department is stressful and tense', 'wrong orders are given', 'the anxiety of the personnel is high', 'the job descriptions of the nurses are wide', 'mobbing is applied to the personnel', 'the number of personnel is insufficient', 'the emergency department is seen as an outpatient clinic' by the patients and their relatives, 'the pressure of the patients and their relatives'. The nurses who participated in the study stated that the factors triggering anxiety were 'mobbing', 'fatigue', 'fear of making mistakes', 'intense working tempo', 'family problems', 'disagreement with colleagues', 'pressure from patients and their relatives', 'insomnia', 'high workload', 'inability to socialise'. Although there was no significant relationship between anxiety and medical errors according to the quantitative data of the study, it was determined that it is inevitable that the anxiety levels of emergency nurses are high in the intensive working environment and the risk of making medical errors increases due to anxiety. In this direction, it is recommended to improve the working conditions of emergency department employees, to encourage employees to report medical errors, to perform root cause analyses for medical errors and to produce solutions.