Etkin Maliyet Yönetim Aracı Olarak Kalite Maliyetlerinin Raporlanması: Sağlık İşletmesi Üzerine Bir Uygulama

Abstract

ÖZ Çalışmamızda, kalite sistemlerinin etkin ve verimli kullanım düzeyini ölçmek amacıyla kalite maliyeti araştırılmıştır. Araştırma Karabük Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yapılmıştır. Araştırma da veri toplama yöntemi olarak yüz yüze mülakat yöntemi kullanılmıştır. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde kalite, maliyet kavramlarından ve kaliteyi etkileyen faktörlerden; ikinci bölümde kalite ile maliyet arasındaki ilişkiden, kalite maliyeti modellerinden, kalite maliyeti analiz türlerinden ve kalite maliyetinin raporlanmasından; üçüncü ve son bölümde ise Karabük Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde yapılan uygulamadan elde edilen verilerden bahsedilmiştir. Yapılan araştırmanın sonucunda sağlık kuruluşunun bakanlığın belirlediği SKS’yi uyguladığı ancak kalite maliyetleri muhasebe kaydının ayrı bir başlık altında tutulmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmanın yapıldığı sağlık kuruluşunda önleme maliyetlerinin oranının benzer çalışmalardaki gibi diğer kalite maliyeti kalemlerine göre yüksek olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızın sonunda sağlık kuruluşuna, kalite maliyetlerinin muhasebe kaydının ayrı bir başlık altında tutularak bu maliyetlerin başarılı bir şekilde kontrolünün sağlanabileceği ve kalite maliyetleri sayesinde kalite konusundaki eksikliklerini kolayca tespit edilebileceği önerisinde bulunulmuştur.

ABSTRACT In our study, quality cost was investigated in order to measure the level of effective and efficient use of quality systems. The research was conducted in Karabuk University Training and Research Hospital. In the research, face to face interview method was used as data collection method. Our study consists of three parts. In the first part, quality, cost concepts and factors affecting quality; In the second part, the relationship between quality and cost, quality cost models, quality cost analysis types and quality cost reporting; In the third and last section, the data obtained from the application in Karabuk University Training and Research Hospital are mentioned. As a result of the research, it was found that the health institution applied the SKS determined by the ministry, but the accounting record of quality costs was not kept under a separate heading. In addition, the rate of prevention costs in the health institution where the research was conducted was found to be higher than other quality cost items as in similar studies. At the end of the study, it was suggested to the health institution that the accounting records of the quality costs could be kept under a separate heading and that these quality costs could be controlled successfully and that their quality deficiencies could be easily identified thanks to the quality costs.