Erken Cumhuriyet Dönemi Enerji Politikaları

Abstract

ÖZ Fizik kanunlarına göre enerji bir “güç” tür ve bir hareketin başlaması için mutlaka bir “güç”e ihtiyaç vardır. İlk tanımını fen bilimlerinden almış olsa da siyaset bilimi açısından da “enerji” ulusal ve uluslararası düzeyde de “güç”ü ifade ettiğini rahatlıkla söyleyebiliriz. Enerjinin tüm dillerde/tüm zamanlarda karşılığı aslında “güç” olmuştur. Bu çalışmada Enerji kavramı, farklı boyutları dikkate alınarak ekonomik yönü de göz ardı edilmeden “siyasal” bir kavram, bir politika aracı olarak ele alınmaya çalışılmıştır. Enerjinin kavramsal tanımlaması yapılarak “enerji arzı”, “enerji talebi”, “enerji kaynakları” gibi kavramlar üzerinden enerji politikasının bileşenleri açıklanmaya gayret edilmiştir. Buradan hareketle “Genç Cumhuriyetin” enerji politikaları araştırılmıştır. Osmanlı İmparatorluğunun son döneminde yaşanan siyasal gelişmeler enerji kaynaklarının sahipliği ve yönetimi açıcından hem siyasal hem hukuki olarak incelendikten sonra, Kuruluş döneminde izlenen politikalar, kurucuların enerji sorununa bakışları ve bu dönemde karşı karşıya kalınan enerji sorunlarına nasıl çözümler üretilmeye çalışıldığı ve bu çözümlerin kendinden sonraki dönem enerji politikalarına da etkileri üzerinde durulmaya gayret göstererek bu dönemin kendi özgül şartlarında çok boyutlu bir enerji politikasının var olup olmadığı interdisipliner bir bakış açısıyla irdelenmiştir.

ABSTRACT According to the laws of physics, energy is a “power” and it is definitely needed a “power” for a movement to begin. Although it took its first definition from science, we can easily express that energy means “power” in terms of politicial science at national and international level. The equivalent of energy in all languages / all times has actually been "power". By making conceptual definition of energy, the components of energy policy have been tried to be explained through concepts like “energy supply”, “energy demand” and “energy sources”. Thus, the energy policies of the “Young Republic” were investigated. After the political developments in the last period of the Ottoman Empire were examined both politically and legally in terms of ownership and management of energy resources, the policies followed during the establishment period, the views of the founders on the energy problem and how they tried to solve the energy problems faced in this period and the effects of these solutions on the energy policies of the next period have been tried to be emphasized and the existence of a multidimensional energy policy under the specific conditions of this period has been examined from an interdisciplinary perspective.