Kadınların Miras Hukukundaki Haklarının Toplumsal Yansımaları

Abstract

ÖZ Miras kavramı, ölen bir kişinin terekesinden yakınlarına intikal eden mal veya malları ifade etmektedir. Miras Hukuku ise mal varlığının akibetini düzenleyen kurallardır. Çağdaş hukuk ile İslam hukukunun birleştirilmeye çalışıldığı Osmanlı Devleti’nin medeni kanunu Mecelle 1868-1876 yılları arasında Ahmet Cevdet Paşa tarafından hazırlanmıştır. İsviçre Medeni Hukukunun Türk Medeni Hukuku’na uyarlanmasıyla birlikte daha önceki İslam Miras Hukuku uygulaması Mecelle yürürlüklükten kaldırılmıştır. İslam dininin düzenlediği müesseselerden biride miras konusudur. Miras konusunda İslam Hukuku modern hukuktan farklı hükümler içermektedir. Kur’an’ın koyduğu mali hükümler genel olarak külfet nimet dengesini gözetmektedir. Miras Hukuku da bu kapsamda değerlendirilmektedir. Ancak toplumda Miras Hukuku konusunda kadına yönelik bir eşitsiz durumun olduğuna dair algı da bulunmaktadır. Bu çalışmada hem İslam Hukuku ve Medeni Hukukta miras konuları teorik olarak ele alınmış hem de uygulamalı araştırma kısmında kadının miras hukukundaki haklarının toplumsal yansımalarını belirlemek amacıyla hazırlanan ölçek Karabük ilinde 400 bayana uygulanmıştır. Bayanlar yaşları itibariyle üç kategoriye ayrılmıştır. Verilen cevaplar ile bağımsız değişkenler arasında çapraz ilişki tabloları incelenmiştir. Anlamlı ilişki bulunan her tablo tek olarak ele alınmış ve sosyolojik olarak yorumlanmıştır. Anlamlı ilişki bulunmayan veriler ise yorumlanmamıştır. Araştırma sonucunda elde edilen verilerin bu alanda araştıma yapan araştırmacılara ve alanyazına katkı sunacağı düşünülmektedir. ABSTRACT The concept of inheritance refers to the property or property transferred from the housing of a deceased person. Succession law is the rule governing the fate of property. The civil law of the Ottoman Empire, in which contemporary law and Islamic law were united, was prepared by Ahmet Cevdet Pasha between 1868-1876. With the adaptation of Swiss civil law to Turkish civil law, the application of the previous law on Islamic heritage has been revoked. One of the institutions organized by Islam is the inheritance. Islamic heritage law includes various provisions of modern law. The financial provisions of the Koran usually pay particular attention to the balance of charges. Succession law is assessed in this context. However, there is also a perception that there is an unequal situation for women in inheritance law. In this study, subjects of Islamic law and inheritance in civil law were discussed theoretically and the scale prepared to determine the social implications of inheritance rights for women was applied to Karabük. It is thought that the data obtained from the research will contribute to researchers and literature.